AHÎ SİNAN
Denizli velîlerinden. On dördüncü asırda yaşadı. Doğum ve ölüm târihleri belli değildir.
Cömertlik ve misâfirperverliğin timsâli olan Ahî Evran’ın kurduğu ahîliğin Denizli’deki kurucusu Ahî Sinan hazretleridir. Denizli’de doğan Ahî Sinan küçük yaştan îtibâren burada çok iyi bir tahsil ve terbiye gördü. Mert, özü sözü doğru bir kimseydi. Helâl rızık kazanmak için dericilik yapardı. Ahî Evran’la görüşerek ona talebe oldu. Sohbeti ile bereketlendi. Sonra Denizli’de insanların îmânlarının olgunlaştırılmasını ve iş ahlâkının verimliliğinin ve kalitesinin yükselmesini hedef alan ahî teşkîlâtını kurdu. Böylece Denizli’de iyi ahlâklı, çalışkan ve mert insanların yetişmesinde çok büyük rol oynadı.
1333’de Anadolu’yu geçen meşhûr seyyah İbn-i Battûtâ Denizli’ye geldiğindeAhî Sinan hazretlerinin tekkesine indi. Ramazan ayıydı. Berâberce akşam namazını kıldıktan sonra iftarlarını yaptılar. O gece sabaha kadar sohbet edip ibâdet ve zikirle meşgûl oldular. İbn-i Battûtâ, Seyâhatnâmesinde bu ahîler hakkında şöyle demektedir: “Memleketlerine gelen yabancıları karşılama, onlarla ilgilenme, yiyeceklerini, içeceklerini, yatacaklarını sağlama, ihtiyaçlarını giderme, onları ahlâksız ve edepsizlerin ellerinden kurtarma, şu veya bu sebeple bu yaramazlara katılanları yeryüzünden temizleme gibi konularda bunların eş ve örneklerine dünyânın hiç bir yerinde rastlamak mümkün değildir.”
Gülşehrî de Mesnevî’sinde bunlar hakkında şöyle demektedir:
“Yüz kişi her gece onda sofra yer
Rahmet ol sultân-ı ahî cânına der
Terbiyelerle ahîdür her biri
O ahî ki sahidur her biri
Etmeği çok ve aşı yağlu durur
Hizmet için belleri bağlu durur
Kocalar hizmetle oturmuş durur
Hoş yiğitler kapuda durmuş durur
Elli yıl ben bu aradan gitmedüm
Bir acı söz kimseden işitmedüm.”
Vefât târihi bilinmeyen Ahî Sinan hazretlerinin kabri Denizli merkez Deretekke mevkıinde, şimdiki Ahî Sinan caddesi üzerinde “Kocabay” işhanının bulunduğu yerde idi. Ancak işhanının yapımı sırasında inşâat sebebiyle 1968 yılında kaldırılmış olup, bugün nerede bulunduğu tesbit edilememiştir.
KAYNAKLAR
1) Denizli’de Türbeler-Kitâbeler-Yatırlar (Şükür Tekin Kaptan, Denizli-1991); s.63