Fâtıma Binti Hattab (r.a)
Fâtıma Binti Hattab radıyallahu anhâ kocası ile birlikte İslâm’la şereflenen ilk müslümanlardan…
İmandaki kararlı duruşu, sabır ve sebatıyla kardeşi Ömer’in İslâm’a gelmesine vesîle olan bir iman eri… Kocası Saîd bin Zeyd (r.a) hayatta iken Cennetle müjdelenen bahtiyarlardan…
Karı-koca olarak ikisi birlikte Allah ve Rasûlü yoluna baş koymuş samimi, fedâkâr bir hanım sahâbî… Ümeyme onun lâkıbıdır..
O Mekke’de doğdu. Kureyş’in Mahzûmî koluna mensuptu. Soy sop bakımından seçkin bir kabilesi vardı. Babası Hattab İbni Nüfeyl, annesi, Hanteme binti Hâşim’dir. Hattab’ın evinde büyüyen Fâtıma olgun yaşa gelince akrabalarından, amcası Amr bin Nüfeyl’in oğlu Saîd İbni Zeyd ile evlendi.
Sevgi ve hürmete dayalı, karşılıklı anlayış içerisinde bir hayat sürmekteydiler. Yeni din ve son peygamberin geldiği haberleri onlara da ulaşmıştı. Kocası Saîd İbni Zeyd Mekke’de meşhur kılıç ustası Habbab İbni Eret ile samîmi arkadaştı. Onun yanına sık sık gider gelirdi. Yeni din ve son peygambere dâir ondan bilgiler almıştı. Putlara tapmanın akıllı bir iş olmadığını öğrenmişti. Birgün Habbab (r.a) arkadaşı Saîd’i bu konuda ikna etmiş ve Allah Rasûlü ile buluşturarak onun İslâm’la şereflenmesine vesile olmuştu.
Fâtıma binti Hattab da kocası Saîd İbni Zeyd’in nasîhatlarıyla yeni dini ve son peygamberi öğrenmiş, hiç tereddüt göstermeden İslâm’a teslim olmuştu. Evleri İslâm’ın nuruyla dolmuş, huzur ve mutlulukları kat kat artmıştı. Karı koca birlikte hareket ederek Allah’a ibadet ediyorlardı. Habbab (r.a) hergün evlerine geliyor onlara Kur’an öğretiyordu. Kalblerindeki iman ağacının gelişmesi için onlara yeni gelen âyetleri okuyor ve İslâm’ı anlatıyordu. Sevgili Peygamberimizin ahlâkî güzelliklerini ve vasıflarını naklediyordu.
Hz. Fâtıma ile kocası Saîd (r.a) Allah ve Rasûlü yoluna baş koymuş birer fedâî olmuşlardı. Ancak müslüman olduklarını gizli tutuyorlardı. Zira Ömer’in şerrinden çekiniyorlardı. Hz. Fâtıma’nın kardeşi olan Ömer, Kureyş’in en cesur, sert ve korkusuz adamıydı. Kibir ve gururundan kabına sığmaz, güçlü kuvvetli biriydi. Mekke’de herkes ondan korkardı. Kılıcı keskindi. Kureyşli müşrikler onu Peygamberimizin amansız düşmanı olarak saflarında tutmağa çalışıyorlardı. Kızkardeşi ve eniştesinin müslüman olduğundan haberi yoktu.
İslâm gün geçtikçe yayılıyordu. Birer ikişer müslüman olanların haberiyle Mekke sokakları çınlıyordu. Azgın müşrikler kimsesiz gariblere ve kölelere akıl almaz işkenceler yapıyordu. Bu zâlimâne hareketleriyle İslâm’ın yayılmasını önlemek istiyorlardı. Fakat kimseyi de geri döndüremiyorlardı. Her biri birer iman kalesi olan ashâb-ı kirâm, kızgın kumlar üstünde kor parçası kayaların vücutlarını dağlamasına bile aldırış etmiyor, Allah ve Rasûlünden aslâ vazgeçmiyorlardı.
Gün geçtikçe iman nuru yeni gönüllere giriyor, İslâm yeni gönüller fethediyordu. Müslümanların sayısının artması ise müşrikleri çileden çıkartıyordu. Buna bir çare bulmak, İslâm’ın önünü almak gayesiyle Kureyş’in ileri gelenleri Darûnnedve’de toplandı. Ömer de oradaydı. Konuşmalar neticesinde azgın müşrikler Sevgili Peygamberimizin vücudunu ortadan kaldırmağa karar vermişlerdi. Bu işi gerçekleştiren kimseye de büyük vaadlerde bulunmuşlardı.
Gözleri, öfkeden kıpkızıl kesilen Ömer ayağa kalktı ve bu vazifeyi üzerine aldı. Derhal oradan ayrılıp evine geldi. Kılıcını kuşandı ve vakit kaybetmeden dışarı çıktı.
Kin, kibir ve öfkesinden adetâ yeri delercesine attığı sert adımlarla yürümeğe başladı. Hz. Muhammed (s.a)’in Erkam’ın evinde olduğunu öğrendi. O tarafa yönelmişken karşısına Nuaym çıktı ve kızkardeşi ile eniştesinin müslüman olduğunu söyledi. Buna çok öfkelenen Ömer önce onları halletmek düşüncesiyle yolunu çevirdi. Bu sırada eniştesi ile kızkardeşi Habbab (r.a)’dan yeni gelen âyetleri öğreniyorlardı. Dışardan Ömer’in geldiğini görünce okumalarını kestiler. Habbab’ı ve okudukları âyetleri saklayarak evin kapısını açtılar.
Ömer bütün hiddetiyle içeriye girdi. “İşitmiş olduğum ses ne idi?” dedi ve öfke ile: “İkinizin de Muhammed’in dinine girdiği bana haber verildi.” diyerek eniştesinin üzerine yürüdü. Kızkardeşi araya girmeye çalıştı. Ömer ikisini de kan revan içinde yere serdi.
Artık olan olmuştu. Gizledikleri imanı haykırma zamanı gelmişti. Bir iman fedâisi olan Hz. Fâtıma (r.anhâ) o güne kadar hiç cesaret edemediği bir davranış sergiledi. Karşısında herkesin titrediği korkusuz kahraman diye anılan Ömer’e şöyle seslendi:
“Ömer!.. Ömer!.. Sen kadın dövmekten utanmıyor musun? Evet!.. Artık biz müslüman olduk. Allah’a ve Resûlüne iman ettik. Biz inanıyoruz ki, Allah’tan başka ilâh yoktur. Muhammed de Allah’ın Resûlüdür. Artık ne istersen yap, dönmeyiz.” diyerek kardeşi Ömer’in kendine gelmesini sağladı.
Hz. Fâtıma’nın bu kararlılığı Ömer’i düşünmeye sevketti. Kızkardeşinin bu cesâreti onun kalbini yumuşattı ve: “Az önce sizden işittiğim şeyi getirin. Nedir onlar? Bir de ben bakayım” dedi. Hz. Fâtıma: “Senin ona bir şey yapmandan korkarız.” dedi. Ömer: “Korkmayın! dedi ve okuyup geri vereceğine dâir ilâhlarına yemin etti.” Bu durum Hz. Fâtıma’yı ümitlendirdi. Kardeşinin müslüman olacağını umdu. Derhal okudukları Kur’an sahîfelerini getirdi.
Tâhâ Sûresinin ilk âyetlerini okumaya çalıştı. Bu ilâhî kelâm’ın yüceliğine ve mânâsının derinliklerine daldı. Yüzünde hidâyet nurları parlamağa başladı. “Bu ne şerefli, ne yüce söz!…” dedi. Okuduğu âyetlerin meâli şöyle idi:
“Rahman ve rahîm olan Allah’ın adıyla. Tâ hâ, (Ey resûlüm!) Biz, Kur’an’ı sana güçlük çekesin diye değil, ancak Allah’tan korkanlara bir öğüt olsun diye indirdik.
(Kur’an) yeri ve yüce gökleri yaratan Allah tarafından peyderpey indirilmiştir. Rahman, Arş’a istiva etmiştir. (Rahman, Arş’ı hükmü altına almıştır.)
Göklerde, yerde ve ikisi arasında bulunan şeyler ile toprağın altında olanlar hep O’nundur.
Eğer sen, sözü açıktan söylersen, bilesin ki, O, gizliyi de, gizlinin gizlisini de bilir.
Allah, kendisinden başka ilâh olmayandır. En güzel isimler O’na mahsustur.
(Resûlüm!) Musa (olayının) haberi sana ulaştı mı? Hani o, bir ateş görmüş ve ailesine: Bekleyin! Eminim ki bir ateş gördüm. Belki ondan size bir meş’ale getiririm veya ateşin yanında bir rehber bulurum demişti.
Oraya vardığında kendisine (tarafımızdan): Ey Musâ! diye seslenildi. Muhakkak ki ben, evet ben senin Rabbinim! Hemen pabuçlarını çıkar! Çünkü sen kutsal vâdi Tuvâ’dasın!
Ben seni seçtim. Şimdi vahyedilene kulak ver.
Muhakkak ki ben, yalnızca ben Allah’ım. Benden başka ilâh yoktur. Bana kulluk et; beni anmak için namaz kıl.
Kıyamet günü mutlaka gelecektir. Herkes peşine koştuğu şeyin karşılığını bulsun diye neredeyse onu (kendimden) gizleyeceğim.
Ona inanmayan ve nefsinin arzularına uyan kimseler sakın seni ondan (kıyamete inanmaktan) alıkoymasın; sonra mahvolursun!” (Tâ Hâ sûresi; 1-16)
Ömer’in yumuşadığını anlayan Hz. Habbab (r.a) saklandığı yerden çıktı ve: “Ya Ömer! Rasûlullahın yaptığı duâdan Allah’ın seni tercih edeceğini umarım. Çünkü ben Rasûlullah (s.a)’ın dün: “Allahım, bu dini Ebu’l-Hakem b. Hişam veya Ömer b. el-Hattab ile kuvvetlendir” diye duâ ettiğini duydum. Allah’tan kork ya Ömer!” diyerek ona iman telkininde bulundu.
Ömer’in içinde tufanlar kopuyordu. İman ışığı kalbine girmişti. Gönlü İslâm’ın nûruyla ışımıştı. Rasûlullah (s.a) nerededir? diye sordu. Erkam’ın evinde olduğunu öğrenince kalkıp oraya gitti. Huzura kabul edilen Ömer kelime-i şehadet getirerek İslâm’la şereflendi.
Hz. Fâtıma binti Hattab (r.anhâ)’ın bu korkusuz davranışı, iman kuvvetiyle kibirli, azgın Ömer’e meydan okuması, ve onun imandaki sabır ve sebatı, tavizsiz duruşu tarihin kahramanlık sahifelerine geçmesine sebeb oldu. Allah ondan râzı olsun.
Ne kahramanca bir duruş!.. Ne tavizsiz bir iman!.. Ne kararlılık!.. Ne sebat!.. Allahım cümlemize böyle şahsiyetli duruşlar ve kahramanca davranışlar sergileyebilmeyi nasîb et!..
Kocası ile birlikte Medine’ye hicret eden Fâtıma binti Hattab (r.anhâ) ömrünün sonuna kadar fazîletli, örnek davranışlar sergileyerek hayatını devam ettirdi. Kardeşi Hz. Ömer (r.a)’ın adaletle hüküm sürdüğü seâdet devrini gördü. Onun halifeliği döneminde de ruhunu teslim etti.
Cenâb-ı Hak’tan şefaatlerini niyaz ederiz.
Amin.
Mustafa Eriş
Altınoluk Dergisi
