AYDERÛSÎ (Abdullah bin Abdullah)
Yemen’de yetişen evliyâdan. İsmi Abdullah bin Abdullah Ayderûsî’dir. 1617 (H.1027) senesi Yemen’in Terîm kasabasında doğdu. 1662 (H.1073) senesi Zilkade ayında Benderşahar’da vefât etti.
Abdullah Ayderûsî, velîlerden olan amcası Şeyh Zeynüddîn’in terbiyesinde büyüdü. Gençliğini ilim tahsîliyle geçirdi. Amcaoğlu Abdurrahmân Sekkaf’ın derslerine katıldı. Ayrıca zamânın büyüklerinden Ebû Bekr bin Abdurrahmân bin Şihâb, Abdurrahmân bin Muhammed ve başkalarından ilim tahsîl etti.
Bender Şahar’a gitti. Oradaki âlim ve âriflerle görüştü. Sonra hac vazîfesi için Mekke’ye oradan da Medîne-i münevvereye gidip ceddi Resûlullah efendimizi ziyâret etti.Birçok âlim ve evliyâ ile görüşüp, Terîm’e döndü. Halk onu büyük bir coşkunlukla karşıladı. Karşılayanlar içinde hocası Abdurrahmân Sekkaf da vardı.
Hocasının vefâtıyla onun yerine geçip insanlara Allahü teâlânın emir ve yasaklarını öğretmeye başladı. Çok cömerd olup herkese sofrası açıktı. Darda kalanların yardımcısı idi. Sonra iki defâ daha hacca gitti. Oradaki âlimlerden Şeyhülislâm Abdülazîz Muhammed Zemzemî, Şeyh Abdullah bin Saîd, Muhammed bin Alevî ile görüştü.
Kendisinden pek çok kimse istifâde etti. Sonra Medîne-i münevvereye Resûlullah efendimizin kabr-i şerîfini ziyârete gitti. Orada evliyâ bir zât olan Ahmed bin Muhammed Kasâsî ile husûsî sohbetlerde bulundu. Ahmed Ayderûsî hazretleri buradan Hind diyârına giderek oradaki yakınlarını ziyâret etti.
Amcası Muhammed Ayderûs da velîlerden idi. Ayrıca orada babasının talebeleri ile de görüştü. Beycâfûr şehrine geçip Sultan Mahmûd bin İbrâhim Şâh ile görüştü. Büyük hizmet ve hürmet gördü. Bâzı kimselerin fitnesi sebebiyle oradan ayrılarak memleketi olan Terîm’e döndü. Vakitlerini ibâdet ile geçirdi. Sonra Benderşahar’a gitti. Ömrünün sonuna kadar orada kaldı. İnsanlara hizmetle vaktini geçirdi.
KAYNAKLAR
1) Hulâsât-ül-Eser; c.3, s.51
2) El-Meşre-ur-Revî; c.2, s.177
