Hafsa binti Ömer Radıyallahu anha
Müminlerin emiri Ömer b. El-Hattab radıyallahu anh’ın kızı ve müminlerin annesidir. Babasından ve annesi Zeyneb bt. Maz’un’dan bahsederken nesebi zikredilmişti. Peygamber sallalla-hu aleyhi ve sellem ile evlenmeden önce Bedir ehlinden biri olan Huneys b. Huzafe’nin nikahındaydı. O Medine’de vefât etti. Hafsa radıyallahu anha’nın iddeti dolunca Ömer radıyallahu anh onu Ebu Bekir radıyallahu anh’e teklif etti. O sükut etti. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in kızı Rukiye vefât edince Osman radıyallahu anh’e teklif etti. Oda:
“Bugün evlenmek istemiyorum” dedi. Bunun üzerine Ömer radıyallahu anh bunu Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e anlattı. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
“Hafsa ile Osman’dan daha hayırlı biri evlenecek, Osman ile de Hafsa’dan daha hayırlı biri evlenecek” Ebu Bekir radıyallahu anh Ömer radıyallahu anh ile karşılaşınca:
“Artık bana kızma! Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bana Hafsa’dan bahşetmisti. Resûlullah’ın sırrını açığa vurmak istemedim. Ama eğer onu almasaydı ben evlenecektim” dedi.721
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, Aişe radıyallahu an-ha’dan sonra Hafsa radıyallahu anha’yı nikahlamıştır.
İbn Sad, Ebu Ubeyde radıyallahu anh’den: “Hicretin 2. yılında evlendi” diye nakletmiştir. Başkaları: 3. yılda evlendi dediler. Tercih edilen de budur. Zira Hafsa’nın kocası Uhud’da öldürülmüştür. Denildi ki: Hafsa radıyallahu anha bisetten 5 yıl önce doğdu. Bunu İbn Sad, Vakıdî’nin de bulunduğu bir isnad ile rivayet etti.
Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’den ve Ömer radıyallahu anh’den rivayette bulunmuştur. Kendisinden de kardeşi Abdullah, oğlu Hamza, gelini Safiye bt. Ubeyd, sahabeden ve onlardan sonrakilerden; Harise b. Vehb, el-Muttalib b. Ebi Vedaa, Ümm Mubeşşir el-Ensariyye, Abdurrahman b. El-Haris b. Hişam, Abdullah b. Safvan b. Umeyye ve başkaları rivayette bulunmuşlardır.
Ebu Ömer dedi ki: “Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Hafsa’yı bir talâkla boşadı, sonra geri aldı. Cibril ona dedi ki:
“Hafsa’ya dön. Zira o çok oruç tutan, çok namaz kılan biridir ve cennette de eşindir.”722
Musa b. Ali babasından, o da Ukbe b. Amir radıyallahu anh’den rivayet ediyor: “Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Hafsa bt. Ömer’i boşadı. Haber Ömer radıyallahu anh’e ulaşınca başına toprak saçtı ve dedi ki:
“Artık Allah ne Ömer’in ne de kızının yüzünü güldürmez.” Bunun üzerine Cibril Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’e geldi ve şöyle dedi:
“Muhakkak ki Allah Ömer’e rahmet olarak Hafsa’ya dönmeni emrediyor.”723
Ebu Salih’in rivayetinde şöyle geçer: “Ömer radıyallahu anh Hafsa’nın yanına girdiğinde o ağlıyordu. Dedi ki:
“Galiba Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem seni boşadı. Seni tek talakla boşamışsa benden dolayı sana dönebilir. Eğer bir kez daha boşamışsa seninle bir daha konuşmam” bunu Ebu Ya’la rivayet etmiştir.724
Ebu Ömer dedi ki: “Ömer radıyallahu anh Hafsa’ya vasiyet etti. O da kardeşi Abdullah’a Ömer’in kendisine vasiyeti olan el-Gabe’yi tasadduk etmeyi vasiyet etti.” İbn Sad bunu İbn Ömer ra-dıyallahu anhuma’dan rivayet etti. Yine sahih isnad ile Nafı’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir:
“Hafsa radıyallahu anha vefât edinceye kadar oruç tuttu.”
Vakıdî’nin de bulunduğu bir isnad ile Ebu Said el-Makbu-ri’nin şöyle dediğini rivayet etmiştir: “Hafsa’nın cenazesinin önünde Mervan’ı Ebu Hureyre ile Ebu Said radıyallahu anhu
arasında gördüm. Mervan cenazeyi Al-u Hazm’m evinden Mugi-re’nin evine kadar taşıdı. Ebu Hureyre de Mugire’nin evinden kabrine kadar taşıdı.”
Denildi ki: “Hafsa radıyallahu anha, el-Hasen radıyallahu anh, Muaviye’ye biat ettiği zaman vefât etmiştir. Bu 41 yılının Cu-madiyelula ayında oldu.” Yine denildi ki: “Bilakis 45 yılına kadar yaşamıştır.” 27 yılında vefât ettiği de söylenmiştir. Bunu Ebu Bişr ed-Dulabi nakletmiştir. Bu hatadır. Sanki İbn Vehb’in Malik’den rivayetine dayanmış gibidir. O, Hafsa radıyallahu anha’nm İfri-kiyye’nin fethedildiği yılda vefât ettiğini söylemiştir.
Bu sözüyle, Muaviye b. Hadic r.anh eliyle 45 yılında ikinci defa fethedilişini kastetmiştir. İlk fethi ise Osman radıyallahu anh zamanında 27 yılında olmuştur. Kastettiği bu değildir. Allah en iyi bilendir.
