Peygamber efendimizin muhterem hanımlarından biri. Bir muhâcirin dul hanımlığından Kâinâtin Serverine eş olma bahtiyarlığına kavuşan mücâhide bir annemiz. Hz. Sevde Validemiz; uzun boylu, iri yapılı bir hanımefendi idi. Bunun yanında çok fedakâr, cömert, iyi niyetli, yumuşak huylu bir yapıya sahipti.
Hz. Sevde dünyaya fazla gönül vermezdi. Eline geçenlerden, ihtiyaçtan fazlasını fakirlere sadaka olarak verirdi. Hz. Sevde, Peygamberimize karşı çok itaatkârdı. Resûlullah’a karşı hizmette kusur etmez, emirlerini hemen yerine getirirdi. Ona hizmet etmeyi kendisi için büyük bir şeref telakki ederdi.
İsmi ve nesebi: Şevde bt. Zem’a b. Kays b. Abdişems el-Ku-reyşiye el-Amiriye. Annesi: eş-Şemus bt. Kays b. Zeyd el-Ensari-ye’dir. Adiy b. En-Neccar oğullarındandır. Süheyl b. Amr’ın kardeşi es-Sekran b. Amr ile evliydi. O ölünce Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ile evlendi. Hadice r.anha’dan sonra Resûlullah’ın evlendiği ilk hanımıdır. Bunu İbn îshak746 rivayet etmiştir.
İbn Sad747 mürsel ve ravileri güvenilir olan bir isnad ile Havle bt. Hakim’in şöyle dediğini rivayet etmiştir:
“Senin için dünürcü olmayayım mı?” Peygamber:
“Evet” dedi ve şöyle buyurdu:
“Siz kadınlar topluluğu, bu iş için daha uygunsunuz” O da Şevde bt. Zem’a ve Aişe radıyallahu anhuma’ya dünürcü oldu. Evlendiler. Şevde ile Mekke’de gerdeğe girdi. O sırada Aişe radı-yallahu anha 6 yaşında idi. Daha sonra Medine’ye dönünceye kadar onunla gerdeğe girmedi.”
îbn Ebi Asım bunu mevsul olarak rivayet etmiştir.
Tirmizi748, İbn Abbas radıyallahu anhuma’dan hasen isnad ile rivayet ediyor: “Şevde radıyallahu anha Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in kendisini boşamasından korkarak:
“Beni boşama, beni nikahın altında tut ve benim günümü de Aişe’ye tahsis et” dedi. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’de bunu yaptı. Bunun üzerine Nisa sûresi 128. ayeti nazil oldu:
“Eğer bir kadın, kocasının kötü muamelesinden veya kendisini terk etmesinden korkarsa, iki taraf aralarındaanlaşarak sorunlarını çözebilirler. Zira karşılıklı anlaşma, en iyi yoldur ve bencillik insan ruhunda her zaman mevcuttur. Fakat iyilik yapar, yolunuzu Allah’ın kitabıyla bulursanız biliniz ki, Allah tüm yapmakta olduklarınızdan haberi olandır.”
Ma’mer tarikiyle gelen rivayette şöyle demiştir: “Benim evliliğe karşı bir hırsım yok. Fakat Allah’ın beni kıyamet gününde senin eşin olarak diriltmesini istiyorum”
Aişe r.anha’nın şöyle dediği sahih olarak gelmiştir: “Şevde kadar cildine sahip olmayı istediğim başka bir kadın yoktur. Ancak onda biraz hiddet vardır ve bu hiddetinden de çabuk döner”
İbn Sad şöyle nakleder: “Şevde r.anha, Resûlullah’a:
“Ardında gece namazı kıldım. Rüku ettiğinde o kadar uzun kaldın ki, kan damlayacak korkusuyla burnumu tuttum” dedi. Bunun üzerine Resûlullah güldü. Şevde radıyallahu anha bazen onu güldürürdü.” Bu rivayet mürsel olup ravileri sahih ricaldir.
İbn Sad, sahih isnad ile Muhammed b. Sirin’den rivayet ediyor: “Ömer r.anh Sevde’ye bir torba dirhem gönderildi. O:
“Bunlar nedir?” dedi.
“Dirhemler” dediler. Şevde Bint Zem’a:
“Torbada sanki hurma var gibi” dedi. Daha sonra torbanın içindekileri Medineli yoksullara dağıttı.
İbnu’l-Mubarek, ez-Zühd adlı eserinde Urve’nin yetimi Ebu’l-Esved’den mürsel olarak rivayet ediyor:
“Şevde radıyallahu anha dedi ki:
“Ey Allah’ın Resûlü! Eğer ölürsek sen bize gelinceye kadar Osman b. Maz’un cenaze namazımızı kıldırır.” Bunun üzerine Resûlullah ona: “Ey Zem’a’mn kızı! Ölümü bilseydiniz, onun zannettiğinizden şiddetli olduğunu da bilirdiniz” buyurdu.
İbn Ebi Hayseme dedi ki: “Şevde bt. Zem’a r.anha Ömer b. Hattab r.anh’m halifelik döneminin sonlarında vefât etmiştir.”
Denildi ki: 54 yılında vefât etmiştir. Vakıdî de bunu tercih etmiştir. Kendisinden İbn Abbas ve Yahya b. Abdirrahman b. Es’ad b. Zurare rivayette bulunmuşlardır.
745 El-İsabe (11354) Usdu’l-Gabe (7027) T.Esmai’s-Sahabe (2/280, 3/418)
746 İbn İshak (254-255)
747 Tabakat (8/39)
748 Tirmizi (3040)
