Büyük fedakarlıklara imza atmış mücahide bir kadındır. İnancı uğrunda çokça sıkıntılara katlanmış sabırlı bir kadındır. Hz. Peygamber’le dört yıl evli kalmis olan Hz. Ümmü Habibe, Rasûlüllah’in vefatindan sonra zâhidane bir hayat yasadi. Onun bu hayati otuz dört yil sürdü. O, Peygamberimizin diger hanimlari (Ümmehatu’l Mü’minin) gibi herkes tarafindan saygi ile karsilanirdi.
İsmi ve nesebi: Ramle bt. Ebi Sufyan Sahr b. Harb b. Umey-ye b. Abdişems el-Emeviye. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in hanımıdır. Künyesi: Ümm Habibe idi. Bu isminden daha çok meşhurdur. İsminin Hind olduğu da söylenmiştir. Fakat Ramle olduğu daha sahihtir. Annesi: Safıyye bt. Ebi’l-As b. Ümeyye’dir.
Bi’setten on yedi yıl önce doğmuştur. Anlaşmalıları olan Esed b. Huzeyme oğullarından Ubeydullah b. Cahş b. Riab b. Ya’mur el-Esedi ile evlenmiş ve ikisi de müslüman olmuşlardır. Sonra Habeşistan’a hicret etmişlerdir. Ondan kendisiyle künyelendiği Habibe isimli çocuğu olmuştur. Denildi ki: Mekke’de doğurmuştur. Habeşistan’a hicret ettiğinde hamile idi. Yine denildi ki: Habeşistan’da doğurmuştur. Ümmü Habibenin Kocası Ubeydullah b. Cahş Islâm-dan irtidat edip hıristiyan olunca, Habibe, Davud b. Urve b. Me-sud ile evlenmiştir.
İbn Sad777, Ümmü Habibe radıyallahu anha’nın şöyle dediği-
776 El-İsabe (11182) Usdu’l-Gabe (6924) Tecrid (2/268)
Ümmü Habibe bt. Cahş radıyallahu anha: Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in hanımı Zeyneb radıyallahu anha’nın kız kardeşidir. Abdurrahman b. Avf radıyallahu anh’m nikahındaydı. Müslim Aişe ra-dıyallahu anha’dan rivayet ediyor: “Ümm Habibe bt. Cahş radıyallahu anha Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in baldızı idi ve Abdurrahman b. Avfm nikahındaydı. Yedi yaşında istihaza oldu ve Resûlullah ’den fetva istedi…” Müslim (754) Ma’merîn Zühri’den rivayetine göre künyesini ‘Ümmü Habib” şeklinde söylemiştir. Yahya b. Ebi Kesir, Ebu Seleme’den “Ümmü Habibe” şeklinde nakletmiştir. İbn Kuteybe, Zühri’den: “Ümmü Habib veya Ümmü Habibe” şeklinde şek ifadesiyle nakletmiştir. Muhammed b. İshak, Zühri’den, o da Urve’den rivayet ediyor: “Ümm Habibe bt. Cahş radıyallahu anha istahaze oldu ve Resûlullah’a sordu. Resûlullah de ona her namaz için gusletmesini ve çıkan kanın kırmızılığı leğendeki suya galip gelse bile namazı kılmasını emretti.”
ni rivayet etmiştir:
“Rüyamda kocam Ubeydullah b. Cahş’ı en çirkin bir sûrette gördüm ve korktum. Sabah olduğunda o hıristiyan olmuştu. Rüyamı anlattım, aldırmadı. Ölünceye kadar içkiye kapandı. Rüyamda bana birisi geldi ve dedi ki:
“Ey Müminlerin annesi!” Bunun üzerine korku ile uyandım. İddetim bittiğinde Necaşî’nin cariyesi Ebrehe gelerek:
“Kral sana, beni evlenmen için vekil kılmanı söyledi.” Bunun üzerine Halid b. Said b. El-As b. Ümeyye’ye göndererek onu vekil ettim. Ebrehe’ye de iki gümüş bilezik verdim. Gece olunca Necaşi Cafer b. Ebi Talib’i görevlendirdi. Allaha hamd etti ve şehadet getirdi. Sonra şöyle dedi:
“Bundan sonra, Muhakkak ki Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bana Ümmü Habibe ile evleneceğini yazdı. Ben de kabul ettim.” Dört yüz dinar mehir gönderdi. Sonra dinarları saçtı. Halid evlenme teklifini getirdi. O da:
“Resûlullah’m davet ettiği şeyi kabul ettim” dedi. Böylece Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ile evlendi. Dinarları aldı. Necaşi onlar içim yemek yaptırdı ve yediler. Ümmü Habibe dedi ki:
“Bu para elime geçtiğinde, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in benimle evlenmek istediği müjdesini getiren Ebrehe isimli cariyeyi çağırttım. Kendisine elli dinar verdim. Onu bana iade ederek:
Kral bana böyle yapmamı tembihledi” dedi. Ona daha önce verdiklerimi de iade etti. Sonra bana ertesi gün Ebrehe, ûd, vers, anber, zebâd ve daha birçok güzel kokular getirdi. Onları yanımda Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’e götürdüm.”
İbn Sad bunun yedinci yılda olduğunu rivayet etti. Altıncı yıl olduğu da söylendi. İlki daha meşhurdur. Zühri târikiyle gelen rivayetinde şöyle geçer:
“Necaşi’ye gönderdiği kimse Şurahbil b. Hasene idi.” Diğer rivayette: “Amr b. Umeyye ed-Damri idi” demiştir.
İbn Abdilberr şöyle nakleder: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in nikah akdini Osman b. Affan radıyallahu anh kıydı.” Ab-dulvahid b. Ebi Avn yoluyla rivayetinde şöyle demiştir:
“Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in Ümmü Habibe ile evlendiği haberi Ebu Sufyan’a ulaşınca:
“O reddedilemeyecek bir erkektir” dedi.778
Zübeyr b. Bekkar isnadıyla benzerini rivayet etmiştir. Denildi ki: “Bu konuda:
“Belki Allah’ın, sizinle, onlardan düşman olduğunuz kimseler arasına bir sevgi koyması mümkündür.” (Mumtehi-ne 7) ayeti nazil oldu. Bu uzak bir ihtimaldir. Zira bu akdin Medine’ye hicretten önce veya Osman radıyallahu anh’ın Medine’ye geldikten sonra yenilemiş olduğu sabittir. Şu halde: “Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Umm Habibe’yi Medine’ye geldikten sonra nikahladı” diyen kimsenin sözü buna hamledilir. Katade’den rivayete göre şöyle demiştir:
“Osman radıyallahu anh onlara velime olarak et yemeği yaptı.” Ukayl yoluyla Zühri’den de böyle rivayet edildi. Katade’nin rivayeti, İbn Hazm’ın; “Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in Ümm Habibe’yi Habeşistan’da nikahlamış olduğunda” icma iddiasını reddetmektedir. Bir topluluk İbn Hazm’a bu konuda tâbi olmuşlardır. Bunların sonuncusu da Usdu’l-Gabe adlı eserinde “Bu konuda siyer sahipleri arasında ihtilaf yoktur” diyen Ebu’l-Hasen b. El-Esir’dir. Ancak Müslim’in779 sahih’inde Ebu Sufyan’m müslü-man olunca Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’i kızıyla evlendirmeyi talep ettiği ve Onun da buna icabet ettiği geçer. Bu, râvi-lerden birinin yanılgısıdır. Onun bu şekilde belirtmesinde şüphe vardır. Nitekim bazı imamlar Ebu Sufyan’m nikah tazelemek istemiş olabileceği ihtimaliyle buna cevap vermişlerdir. Evet, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in Ebu Sufyan müslüman olmadan önce Ümmü Habibe ile evlendiği hususunda ihtilaf yoktur.
İbn Sad, Zühri’den rivayet ediyor: Ebu Sufyan Medine’ye geldi. Yezid için hüdne istiyordu. Kızı Umm Habibe’nin yanma girdi. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in döşeğine oturmak için yönelince, Ummu Habîbe radıyallahu anha, döşeği hemen dürüp babasının ona oturmasına engel oldu. Ebû Süfyan
“Ey kızcağızım! Sen, bu döşeği, benden mi esirgiyorsun, yoksa beni bu döşekten mi esirgiyorsun? Anlayamadım” dedi. Ummu Habîbe radıyallahu anha:
“Hayır! Bu, Resûlullâh sallallahu aleyhi ve sellem’in döşeğidir. Sen ise, müşrik ve pis olan bir kimsesin!” dedi. O da:
“Benden sonra sana şer isabet etmiş” dedi.
Ümm Habibe radıyallahu anha Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’den ve müminlerin annesi Zeyneb bt. Cahş Radıyallahu anha’dan hadisler rivayet etmiştir. Kendisinden de: kızı Habibe, kardeşleri Muaviye ve Utbe, kardeşinin oğlu Abdullah b. Utbe b. Ebi Sufyan, kızkardeşinin oğlu Ebu Sufyan b. Said b. El-Mugire b. El-Ahnes es-Sekafi, azatlıları Salim b. Şevval, Ebu’l-Cerrah, Safîy-ye bt. Şeybe, Zeyneb bt. Ummi Seleme, Urve b. Ez-Zubeyr, Ebu Salih es-Semman ve başkaları rivayette bulunmuşlardır.
İbn Sad, Aişe radıyallahu anha’dan şöyle dediğini rivayet ediyor: “Ölümü anında Ümm Habibe beni çağırdı ve şöyle dedi:
“Benimle sen kuma durumunda bulunuyoruz. Kumalar arasında da az çok tatsızlıklar olur. Ben sana hakkımı helâl ediyorum, sen de bana helâl et!” Aîşe radıyallahu anha:
“Ben de sana helâl ettim, Allah seni bağışlasın.” dedi. Bunu duyan Ummu Habîbe radıyallahu anha:
“Beni çok mutlu ve huzurlu ettin. Allah da seni mutlu ve huzurlu kılsın” dedi. Daha sonra da Ümmü Seleme radıyallahu an-ha’ya aynı düşünceyle bir adam gönderdi.”
Medine’de 44 yılında vefât etmiştir. İbn Sad ve Ebu Ubeyd bu şekilde belirtmişlerdir. İbn Hibban ve İbn Kânî 42 yılında vefât etti dediler. İbn Ebi Hayseme ise 59 yılında vefât etti demiştir ki, bu uzak bir ihtimaldir. Allah en iyi bilendir.
