İslamın Kadın kahraman ve hanım sahabelerden biri. Asr-ı Saadet`te örnek bir anne… Hz. Nesibe Allah adına Ensar ruhuyla malını, canını, evlatlarını feda etmekten çekinmeyen kahraman fedakâr bir hanımÜmmü Umâre radıyallahu anhâ Rasûlullah sallallahu aleyhi vesellem efendimize Akabe’de ilk bey’at eden Medine’li iki hanım sahabîden biridir. Gazalarda gösterdiği cesaret ve kahramanlıklarıyla meşhur kadın sahabi.
Bir bayan olmasına rağmen iş başa düşünce yaşının büyüklüğüne aldırmadan cihat meydanlarında cesurca kılıç sallayan cesur bir hanımefendi… O bize Allah Resul`ünü (sav) nasıl seveceğimizi, sevginin sadece sevgi sözcükleriyle değil, itaatle, yaşantıyla olduğunu gösteren bir anne. Savaş meydanlarında gösterdiği kahramanlıklarıyla tanınmakta… İki oğlu ve kocasıyla birlikte Uhud’da müşrik oklarına karşı Efendimizi korumak için canhıraş bir şekilde önünde çarpışan, iltifatlarına, duâlarına mazhar olan bir fedakâr hanım sahâbî…
İsmi ve nesebi: Mazin b. En-Neccaroğullarından Nuseybe bt. Kab b. Amr b. Avf b. Mebzul b. Amr b. Ganm el-Ensariye en-Nec-cariye’dir. Zeyd b. Asımoğullarmdan Abdullah b. Hubeyb’in annesidir.
Ebu Ömer (b. Abdilberr) dedi ki: Akabe Biatma katılmıştır.796 İbn İshak’m sözüne göre Uhud Savaşına da kocasıyla ve oğluyla birlikte katılmıştır.797 Rıdvan Biatinde bulunmuştur. Sonra Yema-me’de Müseyleme ile olan savaşa katılmıştır. O gün on iki yerinden yara almış, eli kesilmiş ve oğlu Habib öldürülmüştür.
Peygamberden hadisler rivayet etmiştir. Kendisinden de; oğlu Abbad b. Temim b. Zeyd, el-Haris b. Abdillah b. Ka’b, İkrime ve azatlıları Leyla rivayette bulunmuşlardır.
Hadisini Tirmizi, Nesai ve îbn Mace; Şu’be Habib b. Zeyd -onların Leyla denilen azatlıları yoluyla Ümmü Umare bt. Ka’b ra-dıyallahu anha’dan şöylece rivayet etmişlerdir:
“Peygamber onun yanına gitmişti. O da kendisine yemek ikram etti. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem:
“Sen de ye” buyurdu. O da oruçlu olduğunu söyledi. Bunun üzerine Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
“Bir oruçlunun yanında yemek yenildiği zaman, melekler oruçluya duâ ederler.”798
Ebu Davud’un, Abbad bİTemim’den rivayetine göre halası Umm Umare radıyallahu anha şöyle demiştir:
“Peygamber abdest aldı, ona bir müdd’ün üçte biri kadar sugetirmiştim..
İbn Sad799 dedi ki: “O, Abdullah b. Ka’b’m kız kardeşidir. Bedir Savaşma katılmıştır. Ebu Leyla Abdurrahman b. Ka’b’m da kızkardeşidir. O da çok ağlayanlardan biri idi. Zeyd b. Asım’dan sonra onunla Gaziyye b. Amr evlendi. Ondan Temim ve Havle adlı çocukları oldu. Akabe Biatına katıldı ve o gece biat etti. Sonra Uhud, Hudeybiye, Hayber ve el-Kadiyye Savaşlarına, Mekke Fethine, Huneyn ve Yemame Savaşlarına katıldı.”
Vakıdî, İbn Ebi Sa’sa’a’dan rivayet ediyor: “Ümmü Umare ra-dıyallahu anha dedi ki:
“Akabe gecesi erkekler Resûlullah sallallahu aleyhi ve sel-lem’in elinden tutuyorlardı. Abbas radıyallahu anh de Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in elinden tutmuştu. Geride ben ve Ümm Sübey’a kalınca kocam Gaziyye b. Amr:
“Ey Allah’ın Resûlü! Şu iki kadın bizimle beraber sana biat etmek için buradalar” diye seslendi. Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem de:
“Sizin biat ettiğiniz şartlar üzerine onların biatim da kabul ediyorum. Ben kadınlarla el tutmam” buyurdu.
Ümm Said bt. Sad b. Er-Rabi şöyle diyordu: “Umm Umara radıyallahu anha’nın yanma girdim ve:
“Uhud günü gördüklerini bana anlat” dedim. O da şöyle anlattı:
“Sabah erken saatte yanımda su dolu bir kapla yola çıktım ve ashabının yanında bulunan Resûlullah’a gittim. Galibiyet Müslü-manlardaydı. Fakat çok geçmeden mağlup duruma düştüler. Resû-lullah’ın etrafındaki sahabeler ya dağılıyorlar veya şehit oluyorlardı. Etrafında çok az kimse kalmıştı. Resûlullah’a bir zarar gelmesinden endişe duydum, hemen yetiştim. Müşriklere karşı savaşmaya başladım. Kılıçla, okla müşrikleri Resûlullah’dan uzaklaştırıyordum. Bu arada yaralandım.” Ravi diyor ki:
“Onun omzunda büyük bir yara gördüm.” Sonra İbn Kamie kıssasını zikretmiştir.
Diğer bir isnad ile Umare b. Gaziyye’den, Ümm Umare radıyallahu anha’mn ogün müşriklerden bir süvariyi öldürdüğünü söylediğini rivayet etmiştir.
Başka bir rivayet yoluyla Ömer radıyallahu anh’den rivayet ediyor: Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğunu işittim:
“Uhud gününde sağuna soluma her bakışımda Ümmü Um ar e’vi mutlaka etrafımda Savaşırken görmüşümdür.”
795 El-İsabe (12174) Usdu’l-Gabe (7543) Tecrid (2/330)
796 İbn Hişam (2/83)
797 İbn Hişam (3/66)
798 Ahmed (6/439) İbn Sad (8/304)
799 Tabakat (8/301)
