MÎKÂİL ALEYHİSSELÂM: İslâm inancına göre meleklerin büyüklerinden olan ismi hem Kuran’da hem hadislerde geçmektedir. Dört büyük melekten biri. Ucuzluk, pahalılık, kıtlık, bolluk yapmak, ferah ve huzûr getirmek ve her maddeyi hareket ettirmekle görevli melek. Peygamber Efendimizin Mikail’den söz etmesinin önemli sebeplerinden bir tanesi, Yahudilerin bu büyük meleğe atfettikleri ve İslâm inancıyla bağdaşmayan özellikleri sebebiyledir (Yahudilere göre Mikail onların koruyucu meleği, Cebrail onların düşmanıdır). Mikail rızıkların dağılmasında, yağmurların yağmasında, rüzgarların esmesinde ve bütün nebatların yetişmesinde Allah tarafından görevlendirilmiştir.
Resûlullah efendimiz sallallahü aleyhi ve sellem Cebrâil’e; “Ey Cebrâil! Mîkâil’in güldüğünü hiç görmedim, bunun sebebi nedir?” diye sorduğunda, Cebrâil (aleyhisselâm; “Cehennem ateşinin tutuşturulduğu günden bugüne dek Mîkâil gülmemiştir” diye cevap verdi. (Muînüddîn Hirevî)
Allahü teâlâ, Muhammed aleyhisselâma gökte iki ve yerde iki yardımcı yaratmıştır. Bunlar gökte Cebrâil ve Mikâil, yerde hazret-i Ebû Bekr ve hazret-i Ömer’dir. (Nişancızâde)
Dört büyük meleğin vazifeleri şöyledir:
1- Cebrail aleyhisselamın vazifesi, Peygamberlere vahiy getirmek, emir ve yasakları bildirmektir. Dileseydi, Cebrail aleyhisselama bildirdiği gibi peygamberlerine de direkt bildirirdi. Cebrail aleyhisselamı bu işle vazifelendirmiştir. Niye böyle yaptığını bilemeyiz.
2- İsrafil aleyhisselam Sur’a iki defa üfürecektir. Birincisinde, Allahü teâlâdan başka her diri ölecektir. İkincisinde, hepsi tekrar dirilecektir. Bu işi de Cebrail aleyhisselama verebilirdi yahut hiç kimseye vermez, Ol demekle olurdu.
3- Mikail aleyhisselama, yağmur, kar, rüzgâr gibi hava olayları, ekonomik nizamı, yani ucuzluk, pahalılık, kıtlık, bolluk yapmak, ferahlık ve huzur getirmek ve her maddeyi hareket ettirmek vazifesini vermiştir. Bunu da Cebrail aleyhisselama verir yahut hiç kimseye vermez, Ol demekle bu işler rahatça olurdu.
4- Azrail aleyhisselamı insanların ruhunu almakla vazifelendirmiştir. Eceli gelenleri öldüren Allah’tır, ama bu işi Azrail aleyhisselam yapıyor. Çocukları yaratan da O. Ama ana babayı sebep kılıyor. Ana babasız da yaratırdı elbette.
Kâinatı da idare eden Allahü teâlâdır. Yukarıda açıklandığı gibi bir kısmını melekler vasıtasıyla yapıyor. Kutup denilen evliya zatlara da görev vererek sebeplerle idare ediyor.
