İslâm’ı ilk kabul eden büyük sahabi hanımlardandır. Ümm-ü Fadl (r.anha) takva ve vera sahibi idi. Pazartesi ve perşembe günleri oruç tutardı. Sünnet’i seniyyenin daimi uygulayıcısı olmuştur.
Abbas b. Abdilmuttalib radıyallahu anh’ın hanımıdır. İsmi ve nesebi: Lubabe bt. El-Haris el-Hilaliye. Söylenildiğine göre hicretten önce Müslüman olmuştur. Daha sonra müslüman olduğu da söylenmiştir.
İbn Sad dedi ki: “Ümmü’l-Fadl, Hadice radıyallahu anha’dan sonra ilk iman eden kadındır. Peygamber sallallahu aleyhi ve sel-lem’den rivayette bulunmuştur. Kendisinden de iki oğlu Abdullah ve Temmam, azatlısı Umeyr b. El-Haris, oğlunun azatlısı Kureyb, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. El-Haris b. Nevfel ve başkaları rivayette bulunmuşlardır.
Zübeyr b. Bekkar ve başkaları İbn Abbas radıyallahu anhu-ma’dan, Peygamberin şöyle buyurduğunu rivayet etmişlerdir:
“İman eden dört kız kardeş; Ümmü’l-Fadl, Meymune, Esma ve Selma’dır.”
Meymune radıyallahu anha müminlerin annesindendir. Üm-mü’l-Fadl’m kızkardeşidir. Esma ve Selma ise babaları Umeys tarafından kızkardeşlerdir.
İbn Sad, ceyyid isnad ile Simak b. Harb’den rivayet ediyor: Ümmü’l-Fadl dedi ki:
“Ey Allah’ın Resûlü! Azâlarmdan bir âzâyı evimde gördüm.” Buyurdu ki:
“Fatıma bir erkek çocuk doğurur ve sen onu Kusem’in sütüyle emzirirsin.” Bundan sonra Fatıma radıyallahu anha Hüseyn’i doğurdu. Onu Lubâbe alıp hareketleninceye kadar emzirdi. Hüseyin’i Peygamber’e getirip kucağına oturttu. Çocuk idrarını yaptı. Lubâbe eliyle sırtına vurdu. Bunun üzerine Resûlullah:“Oğlum hakkında bana ezâ ettin” dedi. Sonra su istedi ve üzerine döktü.
Ümmül-Fadl’ın annesi hakkında şöyle denilirdi: “Haraşiye’li acuze akrabaları bakımından insanların en kıymetlisidir; Meymu-ne, Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in hanımıdır. Abbas ra-dıyallahu anh onun kızkardeşi Lubabe ile evlenmiştir. Hamza ra-dıyallahu anh onun kızkardeşi Selma ile evlenmiştir. Cafer b. Ebi Talib radıyallahu anh onun kızkardeşi Esma ile evlenmiştir. Ondan sonra da onunla Ebu Bekir es-Sıddîk radıyallahu anh evlenmiştir. Ondan sonra da onunla Ali radıyallahu anh evlenmiştir.”
Ebu Ömer (b. Abdilberr) der ki: “Seçkin kadınlardan idi. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem onu ziyaret ederdi.”
Sahih’te şöyle gelmiştir: “Arafe günü halk, o gün Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in oruçlu olup olmadığında şüphe ettiler. Lubâbe ona bir bardak süt gönderdi. Resûlullah Vakfedeyken o sütü içti. Böylece Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in oruçlu olmadığını öğrendiler.”
İbn Hibban dedi ki: “Osman radıyallahu anh’m halifeliği döneminde, kocası Abbas radıyallahu anh’den önce vefât etmiştir.”
