İnsan ve hayvan için lüzumlu gıdâ maddelerini şehre girmeden yâhut girince halka satılmadan toplayıp, stok edip, pahalandığı zaman satmak.
Bir kimse gıdâ maddelerini kırk gün ihtikâr ederse, Allahü teâlâ ona darılır. O, Allahü teâlâyı saymamış olur. (Hadîs-i şerîf-Zevâcir)
Çalışıp kazanan rızıklanmıştır. İhtikâr yapan ise lânetlenmiştir. (Hadîs-i şerîf-Kimyây-ı Seâdet)
İhtikâr haram olup, yapan mel’ûndûr. İhtikârın haramlığı müslümanlara zararlı olduğu içindir. Çünkü gıdâ maddeleri, insanların ve hayvanların yaşayabilmesi için lâzımdır. (İmâm-ı Gazâlî)
Köylü, tarlasından aldığı gıdâ maddesini istediği zaman satabilir. Acele satması vâcib değildir. Fakat acele etmesi sevâbdır. Pahalı olunca satmayı düşünmesi çirkindir. İlâçlarda ve gıdâ maddesi dışında herkese lâzım olmayan şeylerde ihtikâr haram de ğildir. (İmâm-ı a’zam Ebû Hanîfe)
İhtikâr, şiddetli ihtiyaç olduğu bir zamanda gıda maddesini satın alıp kıymeti daha fazla artsın diye onu hapsetmektir. Şer’an haramdır. Allah’ın Resûlü onun hakkında şöyle buyuruyor: Kırk gece kadar insanların yiyeceğini hapsedip ihtikâr eden kimse Allah’tan (onun rahmetinden) uzaktır. Allah da ondan beridir. Bir mahalle halkı içinde az bir kimse bulunsa Allah’ın zimmeti o mahalleden beri olur (al-Hakim).
Abû’z-Zenad, Said bin Müseyyeb’e dedi ki: Senin tarafından bana ulaşan habere göre Peygamber (sav) şöyle buyurmuştur: Medine’de ancak, günahkâr olan kimse ihtikâr eder. Halbuki sen bizzat bu işi yapıyorsun. Bunun üzerine Sa’id dedi ki: Peygamber (sav) bu ihtikârı yasaklamadı. Yasakladığı ihtikâr, kişinin satılık malı fiyatı, yüksek olduğu bir zamanda pazara getirip yüksek bir fiatla satmaya kalkışmasıdır. Ama fiat düşük olduğu bir zamanda satılık malını getirir, başkası da onu satın alır, yanında tutar ve halkın muhtaç olduğu bir zamanda piyasaya sürerse ihtikâr sayılmaz.
Îmâm-ı Gazalî’ye göre ihtikâr, gıda maddesinde câri olduğu gibi, meyvede de câridir. Ebu Yûsufa göre; yiyecek, giyecek gibi insanın muhtaç olduğu her şeyde câridir. Şiddetli ihtiyaç yok, piyasa boşluğu varsa gıda maddelerini stok etmekte beis yoktur.
