MISHAF: Kur’ân-ı kerîmin tamâmının yazılı olduğu mübârek kitab. (Bkz. Mushaf)
İslâm’ın mukaddes kitabı Kur’ân-ı Kerim’in isimlerinden biri iki kapak arasında toplanan sayfalardan oluşan kitap. Theodor Nöldeke bu kelimenin Habeşçe’den alındığını söylüyorsa da (Mushaf maddesi İA.) aslında Arapçadır ve İslâm öncesi şairlerin şiirlerinde de aynı manada kullanılmıştır (Arthur Jeffery, The Foreign Vocobulary of the Kur’ân, Baroda 1938, s. 193-194). Kur’ân-ı Kerim’e, Hz. Peygamber hayatta iken vahyin nüzûlü devam ettiği ve iki kapak arasında toplanmış tam bir kitap haline gelmediği için Mushaf adı verilmemişti. Bu ad ona ancak, Hz. Ebu Bekir’in halifeliği sırasında Kur’ân-ı Kerim bir kitap halinde toplandıktan sonra verilmiştir (Suyûtî, el-İtkân fi Ulûmi’l-Kur’ân, Kahire 1978, I, 69).
Kur’ân-ı Kerim âyetlerinin bir “mushaf”ta toplanması düşüncesi ilk olarak Hz. Ömer tarafından -Yermûk ve Yemâme savaşlarında çok sayıda Kur’ân hafızının şehid olması dolayısıyla Kur’ân-ı Kerim’in kaybolacağı endişesiyle- ortaya atılmış, Hz. Ebu Bekr de buna kâni olarak Kur’ân âyetlerinin tamamının bir mushafta toplanması işi ile Zeyd ibn Sâbit’i görevlendirmişti. Zeyd, Hz. Peygamber’in vahy kâtibi ve Kur’ân hâfızı olması yanında Hz. Peygamber’in son senesinde vukubulan arza-i ahîrada da hazır bulunmuştu.
