NÂFİ’ VE DÂRR (En-Nâfi’ ve’d-Dâr): “Fayda ve zarar, iyilik ve kötülük kendisinden olan” mânâsına Allahü teâlânın Esmâ-i hüsnâsından (güzel isimlerinden).
ârr: “Dilerse kullarına zarar veren.”
“Zarar verici şeyleri yaratan.”
Nâfi’: “Dilediği kullarına fayda veren.”
“…Rahmân (olan Allah), bana bir zarar dileyecek olsa, onların şefaati bana bir fayda vermez, beni kurtaramazlar.” (Yâsin Sûresi, 36/23)
Bu iki isim, hayır ve şerrin Allah’tan olduğunu, yani her ikisinin de Allah tarafından yaratıldığını ders verirler.
Bilindiği gibi hayır ve şer, ‘fiilin sıfatıyla’ ilgilidir. Yani, bir iş rızaya uygun ise ‘hayır’, değilse ‘şer’ ismini alır. Her iki halde de fiili yaratan Allah’tır.
Yazma fiilini düşünelim: Beyni, düşünecek şekilde programlayan, eli de kalem tutmaya müsait şekilde yaratan Allah’tır. Bir kimse, faydalı şeyler yazıyorsa bu yazma fiili hayır olur, zararlı şeyler yazmak ise şerdir. Her iki halde de ‘yazma’ fiilini Allah yaratır.
Cenâb-ı Hak, kullarının eliyle, diğer kullarına zarar ve menfaat verdiği gibi, bazı isimlerini doğrudan tecelli ettirmekle de onları faydalandırır yahut zarara uğratır.
Dolu ile harap olan ekinler Dârr isminin bir tecellisi olduğu gibi, yağmurla yeşeren çimenler de Nâfi’ isminden bir tecelli taşırlar.
Allah, sıhhat ve bereketle kullarında Nâfi’ ismini tecelli ettirdiği gibi, hastalık ve kıtlıkla da onları zarara uğratabilir ve Dârr ismini tecelli ettirir.
Allah, insanları Cennete teşvik etmekle, onlarda Nâfi’ ismini tecelli ettirmek ister. Ancak, nefis ve şeytana uyarak şer yolunu tutanları da zarara uğratarak, Dârr isminin tecellisine mazhar kılar.
Bazen de sevgili kullarını bir takım zararlara uğratmakla imtihan eder. O bahtiyar kullar Dârr isminin bu tecellilerini rıza ile karşılamakla, Nâfi’ isminden daha fazla feyiz alma şerefine ererler.
