Dini terimlerde bilmediğiniz sözlerin ve kelimelerin anlamını her geçen gün yeni bilmediğimiz kelimler öğreniyoruz. Özelikle dini bilgiler içerisinde çok yabancı olduğumuz ve manasını bilmediğimiz bir çok sözler yer alıyor. Bu gün sizler için Rûz-i cezâ ne demektir? veya Rûz-i cezâ nedir? sorusunu cevaplamaya çalışacağız.
RÛZ-İ CEZÂ: İnsanların diriltilip, hesâba çekilerek amellerinin karşılığının verileceği gün; mahşer günü, kıyâmet günü. (Bkz. Mahşer)
İnsanların toplandığı yer anlamında “Ha.şe.re” fiilinden ismi mekân. İkinci sûr’a üflendikten (nefha-i saniyeden) sonra insanların hepsinin diriltilerek kabirlerinden kalkıp muhakeme edilmeleri için toplandıkları yer anlamına gelir. Mahşere “mevkıf” (insanların muhakeme olunmak üzere toplanacağı yer) zamana da “Yevmü’l-haşr” denilir. Şöyleki: Birinci nefhada (sûr’a ilk defa üflendiğinde) Allah’ın kalmasını dilediği melekler müstesna, canlıların hepsi ölecek, yerin ve göklerin nizamı bozulacaktır. Sonra göklerin ve genişletilen yerin nizamı başka bir şekilde sağlandıktan sonra ikinci nefha esnasında (sûr’a ikinci defa üfürülünce) her insan ve cinnin ruhları, diriltilen bedenleri ile birleşir. Yani ruhları, diriltilen bedenlerine taallûk eder.
“Birinci defa sûr’a üflenince, Allah’ın diledikleri müstesna olmak üzere, göklerde olanlarla yerde bulunan kimselerin hepsi düşüp ölecektir. Sonra ona bir daha üfürülecek. O anda görürsün ki ölüler diriltilip ayakta bakınıp duruyorlar” (ez-Zümer, 39/68). Herkes, diriltildikten sonra, “mahşer” denilen yere sevkedilir ve burada toplanır: “…
Artık sûra üfürülmüştür. Bu suretle hepsini mahşer’de toplamışızdır” (el-Kehf 18/99). “O gün (haşir günü) yer başka bir yere, gökler de (başka göklere) döndürülecektir. İnsanlar (kabirlerinden kalkıp) bir ve kahhâr olan Allah’ın huzurunda toplanacaklardır” (İbrahim 14/48). Diriltilen mahlukatın toplandıkları “mahşer” fevkalâde geniş, düz, binasız ve yapısız yepyeni bir yer olacaktır. Peygamberimiz (s.a.s:), “Kıyamet günü insanlar, halis undan yapılmış dümdüz ekmek gibi esmere yakın beyaz bir yer üzerinde toplanacaklardır” buyurmuştur (Buhârî ve Müslim’den, Mansûr Ali Nâsıf, et-Tac, İstanbul 1962, V, 365).