“îş, ehlinin gayriye tevdî olunursa, kıyâmete intizâr et.
Bu hadîs-i şerîfdeki iş mânâsma olan emir, lâfz-ı mutlak ise de, tarz-ı beyândan ve kıyâmete intizâr mânâsma olan “fe’ntazıri’s-sâate” cümlesinin tazammun eylediği inzârdan, Resûl-i Ekrem’in maksad-ı âlisinin âmme işi olduğu anlaşılmaktadır. Esâsen âmme işleri ve hizmetleri bunu taşıyanlar üzerine bir emânettir. Cenâb-ı Hak Kur’ân-ı Kerîm’inde, “Emânetleri ehline veriniz ve hükmettiğiniz vakit adâ-letle hükmeyleyiniz.” meâlinde olan âyet-i celîle ile emânetlerin ehline verilmesini ve adâletle hükmolunmasmı emir buyurmuştur. Her ikisi de âmme varlığının ve mülkün esâsıdır. Bunlar olmadıkça cemiyette huzur ve rahat ve mülkte bekâ ve selâmet olamaz.
Bazıları âyet-i kerîmedeki emânâtı, âmme hizmetleriyle tefsir etmişlerdir. Emânetin şer‘î lisandaki mânâsına göre, âmme hizmetleri de “emânât” mefhûmunda dâhildir. Binâenaleyh bu hizmete lerin mutlak sûrette ehline tevdî olunması îcâbeder. Aksi halde âmme maslahat ve menfaatleri muhtel olur.
Farzedelim ki, bir yerde kazâ, yâni hüküm ve hâkimlik vazifesi, kazâya ehil olmayan bir şahsa, ve bir hastahânede teşhis ve tedâvi vazifesi câhü ve tecrübesiz bir ele tevdi’ olunmuştur. Bundan tevellüt edecek mal, hak, sıhhat ve can ziyâı îzâha muhtaç değildir, îşin ehemmiyet ve mâhiyyetine göre âkıbet daha vahim olabilir.
İşte Resûl-i Ekrem, bu hakikatlere mebnî ümmetim, ehlinin gayriye iş tevdiinden tahzîr ve inzâr buyurmuştur. Ehliyyet yalnız iktidân değil, iktidarla birlikte iffet ve istikamet ve sa‘y ve gayreti totilzâm eden bir kıymettir. Herhangi bir cem’iyyetin işleri iyi gidiyorsa, bunu, işlerin ehil ellere tevdiinde; gitmiyorsa işlerin ehliyetsiz ellerde bulunmasında aramalıdır. Bu müsbet ve menfî neticeleri göz önünde tutarak umûmun emânetini taşıyanların tam bir titizlikle bu emâneti ehline tevdi etmeleri din ve vatanseverlik hattâ insanlık borcudur. Bu hususda gösterilecek en ufak bir mübâlâtsızlık, dünyâ ve âhirette ağır mes‘ûliyyeti mûciptir.
