Berat kandilinde hangi ibadetler yapılmalı ? Her sene olduğu gibi bu sene’de berat kandili tüm müslümanlar tarafından önemle kutlanmaktadır. Özellikle yaklaştığımız bu mübarek gün’de yani Berat kandili nasıl ibadet edilir ? sorusu belki bir çoğumuzun aklına gelmiştir. Şaban Ayı’nın 15. gecesi, Berat Kandili’dir. Berat Kandili bu sene 10 Mayıs Çarşamba akşamını 11 Mayıs Perşembe gününe bağlayan geceye denk geliyor. Dolayısıyla berat kandili nasıl ibadet etmeliyiz sorusunu şimdiden düşünüyoruz. Ruha ağır gelen her türlü sıkıntıdan, mümini inciten her türlü hatadan, insana yakışmayan her türlü kötülükten kurtulmak, “berat etmek” için eşsiz bir fırsat daha yakalayacağız” İnşaallah. Evet berat kandilinde yapılacak ibadetler ilki eğer gücünüz yetiyorsa perşembe günü oruca niyet ediniz ilk bununla başlamak lazımdır. Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından bu Berat kandilinde kadınıyla erkeğiyle, yaşlısıyla genciyle ailelerimizi camilerimizde bu etkinliği yaşamak ve yaşatmak için mevlid okutur ibadet edilir namazlar kılınır.
Berat kandili nedir önemi: Berat gecesi, Kuran-ı Kerimin Levh-i Mahfuzdan dünya semasına toptan indirildiği gecedir. Buna inzal denir. Kadir Gecesinde ise Peygamber Efendimize (s.a.v.) ilk kez ve parça parça indirilmeye başlanmıştır. Buna da tenzil denir.
Mübarek Berat Kandili gecesini ibadet ve taatle geçirmenin pek çok sevabı ve feyzi vardır. Ayrıca bu gecede önemli işlerin seçimi ve ayırımı yapılır. Bir sene içinde olacak ameller, eceller, hadiseler, hastalıklar, rızıklar, yükselme ve alçalmalar bu gece yazılır ve meleklere teslim edilir. Mübarek Berat Kandili hakkında Peygamber Efendimiz Hz.Muhammed (s.a.v) hadisi şeriflerinde şöyle buyurmuştur;
“Şaban ayının on beşinci gecesi olduğu zaman, gecesinde ibadete kalkın. Ve o gecenin gündüzünde (kandilden sonraki gün) oruç tutunuz. Çünkü o gece güneş batınca Allah’u Teâlâ o andan fecir oluncaya kadar: “Benden mağfiret dileyen yok mu, onu mağfiret edeyim. Benden rızık isteyen yok mu, onu rızıklandırayım. (Bir belâ ile) müptelâ olan yok mu, ona kurtuluş vereyim” diye buyurur.” (İbn Mâce)
Berât gecesini büyük nîmet, fırsat biliniz! Çünkü belli bir gecedir. Şâban’ın on beşinci gecesidir. Berât gecesinde çok duâ etmeli, kötü sondan, îmânsız ölmekten Allahü teâlâya sığınmalı, Cehennem ateşinden kurtuluş berâtı, bereket, rahmet, mağfiret ve âfiyet dilemelidir.
Bu gece hakkında Peygamber Efendimiz: “Allah Teala Hazretleri, Şa’ban ayının yarısı olan gecede (Berat Gecesi) dünya semasına rahmetiyle tecelli eder ve Kelb kabilesinin koyunlarının tüyünün adedinden daha çok sayıda günahı affeder.” buyurmuştur…
Hz. Aişe radiallahu anhu validemiz, Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in, Şaban ayında tuttuğu orucu Ramazan ayı hariç başka bir ayda tutmadığını söylemiştir. Bu ayın 15. gecesi olan Berat gecesi hakkında da sağlam rivayetler bulunmaktadır.
Bunlardan birisinde Hz. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğu nakledilmiştir:
“Muhakkak ki Allah Teala Şaban ayının ortası gecesi dünya semasına iner (rahmetiyle tecelli eder) ve Benû Kelb kabilesinin koyunlarının tüyleri adedinden daha fazla sayıda insanı(günahlarını) bağışlar.”
Bu geceler, kendini bilmenin ve bir beşer olarak ilâhî kudret karşısında acziyetimizin farkına vararak ibadet, taat ve Yüce Yaratıcıya karşı şükürlerimizi artırmanın bir vesilesidir.
İbn Receb şöyle der:
“Şu halde mü’minin, bu gece Allah Teala’yı zikretmesi, günahlarının bağışlanması, kusurlarının örtülmesi ve sıkıntılarının giderilmesi için dua ile iştigal etmesi ve bunları yapmadan önce tevbe etmesi uygun olur.”
Bu bağışlanma mevsiminde bize düşen tefekkürdür, niyazdır, tevbedir. Bizler bu Berat Kandilinde silkelenme ve yenilenme ümidiyle hep birlikte tevbe edelim. Kimi zaman samimiyeti, edebi ve erdemi unutan, riya ve gösterişi tercih eden hâlimize tevbe edelim. En yakınlarımızdan bile sevgi ve merhameti esirgediğimiz; eşimizi ve çocuklarımızı ihmal ettiğimiz; akrabalarımızı, yetimleri, kimsesizleri, mültecileri unuttuğumuz günler için tevbe edelim. Rabbimizin bize emanet ettiği dünya evini harap ettiğimiz; huzur ve adaleti sağlayamadığımız; kan ve gözyaşını durduramadığımız için tevbe edelim. Kendimiz için istediğimizi din kardeşlerimizden kıskandığımız; İslam coğrafyasında ikilik ve kavgayı sona erdiremediğimiz; kıvranan toprakların acısını dindiremediğimiz için tevbe edelim.
İslam âleminin heyecanla beklediği mübarek üç aylar, Berat Kandili ile taçlanacak.
İşte Berat Kandili Gecesinde yapılacak ibadetler…
√ Bu kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalı.
√ Tefekkürde bulunulmalı; “Ben kimim, nereden geldim, nereye gidiyorum, Allah’ın benden istekleri nelerdir” gibi konular başta olmak üzere hayatî meselelerde derin düşüncelere girmeli.
√ Kur’ân–ı Kerim okunmalı; okuyanlar dinlenmeli; uygun mekânlarda Kur’ân ziyafetleri verilmeli; Kelamullah’a olan sevgi, saygı ve bağlılık duyguları yenilenmeli, kuvvetlendirilmeli.
√ Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazları cemaatle ve camilerde kılınmalı.
√ Peygamber Efendimiz (sas)’e salât ü selâmlar getirilmeli; O’nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olma şuuru tazelenmeli.
√ Günahlara samimi olarak tevbe ve istiğfar edilmeli; idrak edilen geceyi son fırsat bilerek nedamet ve inabede bulunulmalı.
√ Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
√ Kişi kendine ve diğer Mü’min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
√ Bol bol zikir, evrad ü ezkarda bulunulmalı.
√ Kaza, nafile namazlar kılınmalı; varsa o geceye ait nakledilen namazlar, onlar da ayrıca kılınabilir; kandil gecesi, özü itibariyle ibadet ve ibadette ihsan şuuruyla ihya edilmeli.
√ Geçmişin muhasebe ve murakabesi yapılmalı; ve şimdinin ve geleceğin plân ve programı çizilmeli.
√ İster evde ister camide tesbihat namazı mümkünse kılınmalıdır.
√ Sahabe, ulema ve evliya türbeleri ziyaret edilmeli; hoşnutlukları alınmalı; ve manevî iklimlerinde vesilelikleriyle Hakk’a niyazda bulunulmalı.
√ Hayattaki manevî büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve diğer yakınlarımızın kandilleri bizzat giderek veya telefon, faks yahut e–mail çekerek tebrik edilmeli; duaları istenmeli.
√ Mü’minlerle helalleşilmeli; onlarla irtibatımız cihetinden rızaları alınmalı.
√ Küs ve dargın olanlar barıştırılmalı; gönüller alınmalı; kederli yüzler güldürülmeli.
√ Kişi kendine ve diğer Mü’min kardeşlerine hattâ isim zikrederek dualar etmeli.
√ Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın ve büyüklerimizin kabirleri ziyaret edilmeli; iman kardeşliğine ait sadakati yerine getirilmeli.
√ Üzerimizde hakları olanlar aranıp sorulmalı; vefa ve kadirşinaslık ahlâkı yerine getirilmeli.
√ Yoksul, kimsesiz, öksüz, yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilip, sevgi, şefkat, hürmet, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli.
√ O gece ile ilgili âyetler, hadîsler ve bunların yorumları ilgili kitaplardan ferden veya cemaaten okunmalı.
√ Dini toplantılar, paneller ve sohbetler düzenlenmeli; va’z ü nasihat dinlenmeli;
Berat Gecesi’nin beş ayrı özelliği vardır.
1. Bütün hikmetli işlerin ayırımına başlanması.
2. Bu gecede yapılacak ibadetlerin diğer vakitlere nispetle kat kat sevaplı olması.
3. İlâhi rahmetin bütün âlemi kuşatması.
4. Allah’ın af ve bağışlamasının coşması.
5. Peygamberimiz (asm)’e tam bir şefaat yetkisinin verilmiş olması.
Resûlullah (S.A.V.) Efendimiz şöyle buyurdu:
“Şaban ayının yarısı yani Berat gecesi olduğu zaman kalkınız, o geceyi ibadetle geçiriniz, gündüzünde de oruç tutunuz. Çünkü Cenab-ı Hak, güneşin batmasıyla birlikte rahmet ve ihsanıyla, gufran ve inayetiyle dünya semasına tecelli eder ve şöyle buyurur: Günahlarının bağışlanmasını isteyen yok mudur? Onu bağışlayayım. Rızık isteyen yok mudur? Onu rızıklandırayım. Bir derde düşen yok mudur? Ona afiyet vereyim, o dertten kurtarayım. Şöyle olan yok mu? Böyle olan yok mu? Ve bu hitap fecir doğuncaya kadar devam eder.
Bu Gece Af Dışı Kalanlar
Peygamber Efendimiz (asm) bu gecede af dışı kalanları şu hadisleri ile bildirmektedir:
“Muhakkak ki, Allah Azze ve Celle Şâban’ın on beşinci gecesinde rahmetiyle yetişip her şeyi kuşatır. Bütün mahlukatına mağfiret eder. Yalnızca müşrikler ve kalbleri düşmanlık hissiyle dolu olup insanlarla zıtlaşmaktan başka bir şey düşünmeyenler müstesna.”
“Yüce Allah bu gece bütün Müslümanlara mağfiret buyurur, ancak kâhin, sihirbaz yahut müşahin (çok kin güden) veya içkiye düşkün olan veya ana babasını inciten yahut zinaya ısrarla devam eden müstesna.”
“Allah Teâlâ Şâban’ın on beşinci gecesi tecelli eder ve ana-babasına asi olanlarla Allah’a ortak koşanlar dışında kalan bütün kullarını bağışlar.”
