Müslümanların beklediği hicri yılbaşı hangi güne denk geliyor. Hicri yılbaşı nedir veya Hicri yılbaşı ne demek ? Resûlullah efendimizin hicreti ile başlayan hicrî kamerî veya hicrî şemsî takvime göre olan târih demektir. Hicri takvim ayın hilâl şeklinde göründüğü ilk geceyi ay başı olarak kabul eder. Hz. Muhammed (s.a.v)’in Mekke’den Medine’ye hicret etmesiyle başlamış olmaktadır.
Hicrî Kamerî Takvim: Peygamber efendimizin Medîne’ye hicret ettiği senenin Muharrem ayının birinci gününü başlangıç olarak alan ve gökteki ayın, dünyâ etrâfında on iki defâ dönmesiyle bir yılı tamamlayan takvim. Hicri takvimde yılbaşı Muharrem ayının 1. günüdür. Muharrem ayını, Safer, Rebiyülevvel, Rebiyülâhır, Cemaziyelevvel, Cemaziyelâhir, Recep, Şaban, Ramazan, Şevval, Zilkade ve Zilhicce ayları takip eder.
Ayrıca Aşura günü denilen Muharrem ayının onuncu gününde, tarihte pek çok önemli olayın meydana geldiği rivayet edilmektedir.
Hicrî Şemsî Sene: Resûlullah efendimizin hicret ederek Medîne’ye girdiği Eylül ayının 20’nci Pazartesi günü başlayan ve dünyânın güneş etrâfında bir defâ dönmesini (365,242 güneş gününü) esas alan takvim senesi.
Hicrî Şemsî Takvim: Resûlullah efendimizin Medîne’ye hicreti esnâsında Kubâ köyüne ayak bastığı Rebî’ul-evvel ayının sekizinci Pazartesi gününe rastlayan mîlâdî Eylül ayının yirminci gününü başlangıç ve güneş yılını esas alan takvim.
Bu sene Kameri olarak 1 Muharrem 1444’a girdiğimiz zaman (yani 2022’e girdiğimiz zaman) Hicri Yılbaşı Miladi takvim’e göre 30 Temmuz 2022 Cumartesi günü kutlanacaktır. Muharremin Başlangıcı Cumartesi günü olacak ve Muharremin 10. günü ise Aşure Günü (08 Ağustos 2022 Pazartesi) günü Aşure günü olarak kutlanacak.
HİCRİ TARİHLER |
MİLADİ TARİHLER |
|||||
GÜN |
AY |
YIL |
GÜN |
AY-YIL |
HAF.GÜN |
DİNİ GÜNLER |
1 |
MUHARREM |
1444 |
30 |
TEMMUZ 2022 |
CUMARTESİ |
HİCRİ YILBAŞI |
10 |
MUHARREM |
1444 |
08 |
AĞUSTOS 2022 |
PAZARTESİ |
AŞURE GÜNÜ |
MUHARREM AYI:
Hicrî kamerî yılın ilk ayı.
Ramazan’dan sonra oruçların en fazîletlisi, Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en fazîletli namaz da gece namazıdır. (Hadîs-i şerîf-Et-Tergîb vet-Terhîb)
Kim arefe günü oruç tutarsa, iki senelik günâhına keffâret olur ve kim de, Muharrem ayında bir gün oruç tutarsa, her bir günü için otuz gün sevâbı yazılır. (Hadîs-i şerîf-Taberânî)
Muharrem ayı, Kur’ân-ı kerîmde kıymet verilen dört aydan biridir. Aşûre, bu ayın en kıymetli gecesidir. Allahü teâlâ, birçok duâları Aşûre günü kabûl buyurmuştur. (Bkz. Aşûre Günü). (Muhammed Rebhâmî)
İslâmiyet’in ilk zamanlarında ve İslâmiyet’ten evvel, Receb, Zilka’de, Zilhicce ve Muharrem aylarında harb etmek haram idi. İslâmiyet’ten evvel Arablar, Receb veya Muharrem aylarında harb edebilmek için, ayların yerini değiştirir, ileri veya geri alı rlardı. Resûlullah efendimiz, hicretin onuncu senesinde, doksan bin müslüman ile vedâ haccı yaptığı zaman; “Ey Eshâbım! Haccı tam zamânında yapıyoruz. Ayların sırası, Allahü teâlânın yarattığı zamandaki gibidir” buyurdu. (Ali Cürcânî)
MUHARREM GECESİ:
Muharrem ayının birinci gecesi, müslümanların hicrî-kamerî yılbaşı gecesi.
Muharrem ayı, hicrî kamerî senenin birinci ayıdır. Muharrem ayının birinci günü müslümanların kamerî senesinin, birinci günüdür. Müslümanlar, kendi sene başı gecelerinde ve günlerinde müsâfeha ederek, mektuplaşarak tebrikleşir. Birbirlerini ziyâret e der ve hediyeleşirler. Sene başını mecmûa ve gazetelerde kutlarlar. Yeni senenin, birbirlerine ve bütün müslümanlara hayırlı ve bereketli olması için duâ ederler. Büyükleri, akrabâyı, âlimleri evinde ziyâret edip, duâlarını alırlar. O gün, bayram gib i temiz giyinirler. Fakirlere sadaka verirler. (M. Sıddîk Gümüş)
ÂŞÛRE GÜNÜ:
Hicrî senenin ilk ayı olan Muharrem ayının onuncu günü.
Bir kimse Âşûre günü oruç tutsa, Allahü teâlâ ona bir şehîd sevâbı verir. Âşûre günü oruçlu olan için, yedi gök ehlinin sevâbını yazar. Âşûre günü, bir mü’mine iftâr verene, ümmet-i Muhammed’in hepsine iftâr ettirmiş gibi sevâb yazılır. Âşûre günü bir yetimin başını okşıyana, Allahü teâlâ o yetimin başındaki kıllar kadar Cennet’te derece verir. (Hadîs-i şerîf-Gunyet-üt-Tâlibîn)
Muharrem ayı, İslâm dîninde kıymetli olduğu bildirilen dört aydan biridir. Aşûre gecesi bu ayın en kıymetli gecesidir. Nûh aleyhisselâm tûfânda gemisinde aşûre tatlısı pişirdiği için müslümanların, Muharrem’in onuncu günü aşûre pişirmesi ibâdet olmaz . Bugün aşûre pişirmeyi ibâdet sanmak günâhtır. (Muhammed Sıddîk bin Saîd)
AŞURE GÜNÜ ORUÇ TUTULMALI
Aşure günü oruç tutulması uygulaması, Ramazan orucu farz kılınana kadar devam etti ve “Ey iman edenler, Allah’a karşı gelmekten sakınmanız için oruç, sizden öncekilere olduğu gibi size de farz kılındı.” (Bakara, 183) ayeti inince, aşure orucu, isteyenin yaptığı ibadet haline geldi.
Hz. Peygamber, “Ramazan ayından sonra tutulan oruçların en hayırlısı, Allah’a izafetle (Allah’ın ayı denilerek) şereflendirilen muharrem ayında tutulan oruçtur. Farz namazlardan sonra en faziletli namaz ise geceleyin kılınan namazdır.” hadisiyle muharrem ayının önemine işaret etti.
Rivayete göre, muharrem ayının 10. gününde başka bazı önemli olaylar da yaşandı. Hz. Nuh’un gemisi tufandan kurtulup, Cudi Dağı’na aşure günü oturdu. Hz. Ademin tövbesi kabul edildi. Hz. İbrahim, Nemrut’un ateşinden kurtuldu. Hz. Yakub, oğlu Yusuf’a kavuştu. Hz. Musa ve İsrail oğullarının firavunun zulmünden kurtulmaları aynı günde gerçekleşti.
Muharrem Ayının Önemi ve Fazileti
“MUHARREM”kelimesinin anlamı: Ziyade hürmetli olan demektir. Muharrem ayı, Kur’an-ı kerimde, kıymet verilen dört aydan biridir. Peygamber Efendimiz (asm) bu ay için “Şehrullahi’l-Muharrem” (Allah’ın ayı Muharrem) demiştir. Ayrıca Muharrem ayı hicri yılbaşı ,yani senenin ilk ayıdır. Muharrem ayının fazileti ile alakalı hadis kitaplarımızda bazı rivayetler mevcuttur. Kamerî aylardan Muharremin onuncu günü Âşûre günüdür. Bu gün oruç tutmak sünnettir (Serahsî, el-Mebsût, III, 92). Rasûlüllah (s.a.s.) aşûre gününde oruç tutmuş ve oruç tutmayı tavsiye etmiştir (, Buhârî, Savm, 69).
Her kim, Muharrem ayının birinci ve onuncu (Aşure) günü sabahleyin, aşağıdaki duayı üç kere okursa, Allah Zülcelâl hazretlerinin o kimseyi gelecek senenin Muharrem ayına kadar, cemî belâlardan emîn ve muhafaza buyuracağı rivayet olunmaktadır. (Duâlar ve Zikirler s: 116)
(Ayların efendisi Muharrem, günlerin efendisi Cuma’dır.) [Deylemi]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allahü teâlânın ayı Muharrem ayında tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.) [Müslim]
(Nafile oruç tutacaksan Muharrem ayında tut, çünkü o, Allahü teâlânın ayıdır. O ayda bir gün vardır ki, o günde Allahü teâlâ geçmiş kavimlerden birinin tevbesini kabul etti. Yine o gün tevbe edenlerin günahlarını da affeder.) [Tirmizi]