1. Hira Mağarası (Gâr-ı Hira)
Konum: Hira Mağarası, Mekke şehrinin yaklaşık 5 kilometre kuzeydoğusunda, Nur Dağı’nda yer alır.
Önemi: Hira Mağarası, İslam tarihindeki en önemli yerlerden biridir çünkü burada Hz. Muhammed’e (s.a.v) ilk vahiy gelmiştir. Bu olay, 610 yılında Ramazan ayının 27. gecesinde gerçekleşmiştir. Bu gece, İslam’da “Kadir Gecesi” olarak bilinir.
İlk Vahiy: Hz. Muhammed (s.a.v) 40 yaşında iken Hira Mağarası’nda inzivaya çekilir ve burada tefekkür ederdi. Cebrail (a.s), Hira Mağarası’nda ona ilk vahyi getirmiştir. Bu ilk vahiy, Alak Suresi’nin ilk beş ayetidir:
“Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı bir alaktan (embriyodan) yarattı. Oku! Rabbin en büyük kerem sahibidir. O, kalemle (yazmayı) öğretti. İnsana bilmediğini öğretti.”
2. Sevr Mağarası (Gâr-ı Sevr)
Konum: Sevr Mağarası, Mekke’nin yaklaşık 5 kilometre güneyinde, Sevr Dağı’nda yer alır.
Önemi: Sevr Mağarası, Hicret esnasında büyük bir öneme sahiptir. Hz. Muhammed (s.a.v) ve Hz. Ebubekir (r.a), Mekke’den Medine’ye hicret ederken, müşriklerden saklanmak amacıyla bu mağaraya sığınmışlardır.
Hicret: Hicret, 622 yılında gerçekleşmiştir. Müşrikler, Hz. Muhammed’i (s.a.v) yakalamak için yoğun bir arayışa girmişlerdi. Hz. Muhammed ve Hz. Ebubekir, Sevr Mağarası’nda üç gün boyunca saklandılar. Bu süre zarfında, müşrikler mağaranın önüne kadar gelmişlerdi, ancak Allah’ın korumasıyla mağaranın girişine örümcek ağı örülmüş ve bir güvercin yuva yapmıştı. Bu nedenle müşrikler mağarada kimse olmadığını düşünerek oradan ayrıldılar.
Kur’an’da Bahsi: Bu olay, Tevbe Suresi 40. ayette şöyle geçmektedir:
“Eğer siz ona (Peygamber’e) yardım etmezseniz, Allah ona yardım etmiştir. Hani o, kafirler onu (Mekke’den) çıkardığı zaman, iki kişiden biri idi; o iki kişi mağarada iken arkadaşına ‘Üzülme, Allah bizimle beraberdir’ diyordu. Bunun üzerine Allah, ona huzur ve güven duygusunu indirdi, onu sizin görmediğiniz ordularla destekledi, kafirlerin de kelimesini (davasını) alçalttı. Allah’ın kelimesi ise, yücedir. Allah daima üstün ve güçlüdür, hüküm ve hikmet sahibidir.”
Bu mağaralar, İslam tarihinde önemli olayların geçtiği mekanlar olarak büyük bir öneme sahiptir.