Enes bin Mâlik’den şöyle rivayet olunmuştur: Peygamber (sav) dışarı çıktı, gözü iki katlı bir binaya ilişti.
— Bu nedir? Sahabeler, Ensârdan falan zâtın evidir, dediler.
Mâlik diyor ki: Daha sonra Peygamber (sav) sustu. Ama müteessir oldu. Biraz sonra ev sahibi gelip ashâb cemaatiyle birlikte oturan Peygambere (sav) selâm verdi. Peygamber (sav) onun selâmını almadan yüzünü çevirdi ve bu hal bir kaç defa tekerrür etti. Adam, Peygamberin öfkelenip ondan yüz çevirdiğini öğrenince arkadaşlarına derdini anlattı: “Bana karşı Peygamberi (sav) eskisi gibi görmüyorum,” dedi. Eshâb, Peygamber (sav) dışarı çıktı, senin yüksek evini gördü. Herhalde onun için öfkelenmiş olacak, dediler. Bunun üzerine adam, evine dönüp inşa ettirdiği yüksek binayı yıkıp yerle bir etti. Sonra Peygamber (sav) bir gün yine çıktı ama bu defa o yüksek binayı görmedi. Peygamber (sav):
— Yüksek binaya ne oldu? Eshab:
— Bina sahibi bize, ondan yüz çevirdiğinizi nakledip derdini anlattı. Biz de kendisine durumu izah ettik. O da bu sebeple yüksek binayı yıktı. Bunun üzerine Peygamber (sav) buyurdu ki: Her bina sahibine vebaldir. Ancak mecburi bir şey olursa…” (Ebû Dâvûd).
Bundan anlaşılıyor ki yüksek binaların yapılması caiz değildir. Bu hususta ne diyorsunuz?İhtiyaca binaen ev yapılırsa yüksek de olsa beis yoktur. Hatta ibadet sayılır. Peygamber (sav) şöyle buyuruyor:
Başkasına zulüm edip hakkına tecavüz etmeden bir bina yapan veya başkasına zulüm edip hakkına tecavüz etmeden fidan diken kimse için sonu gelmeyen bir sevab vardır. Münezzeh ve Yüce olan Rahmân’ın mahlûkatından istifde eden kimse bulunduğu müddetçe” (25).
Bâ husus bu zamanda nüfus çoğalmış, hava ve yükseklikten istifade edilmezse çok arazi binalar altında kalıp ondan istifade edilmeyecektir. Meselâ: Bugün İstanbul’un binaları birer kattan ibaret olsaydı şimdiki kapladığı arazinin on katım kaplamış olacaktı ve ekilecek arazi çok daralacakü. İbn Hacer, yukarda zikr edilen hadisi nakil ettikten sonra şöyle der: Kibir ve gururlanma maksadıyla bina yükseltilirse haramdır (26). Bunun mefhumu muhalifi şudur: Gurur için değil, ihtiyaç için yükseltilirse haram değildir.
Dipnot
(25) Ahmed
