Bu hadîs-i şerif de bir hakikatin ifâdesidir ki, hayatta büyük ehemmiyeti vardır. Burada iktisad, israf mukabilidir. İktisad meş-rû‘ ve israf memnû‘dur. İsraf, vannı lüzumsuz ve fâidesiz yerlere sarf etmektir. İnsan, mevcudunu hadd-i zâtında mübah ve fakat lüzumsuz olan şeylere sarf, memnu’ olunca, kullanması haram olan alkole ve oynanması haram olan kumara ve kaçınılması îcâbeden gayr-i ahlâkî eğlence ve zevk vâsıtalarına yapılan sarfiyyâtm günah ve vebâlinin derecesini siz düşününüz.
Şunu kayt ve ilâve edelim ki, kendisinin ve efrâd-ı âilesinin ihtiyaçlarını tazyik etmemek şartiyle, insanın, kazancından bir kısmım ıımûr-u hayriyyeye sarf etmesi israf değüdir.
Bu esas» cemiyetlerde de câridir. İktisâda riâyet eden cemiyetler zarûrete düşmezler, bütçeleri zaiflemez, haddi tecâvüz eden istikrazlar altında ezilmek zilletine mâruz kalmazlar.
insan yorganına göre ayağını uzatmalı, sözü ne kadar doğru ise; iktisad, ferdlerin re cemiyetlerin dostu ve israf düşmanıdır, sözü de o kadar doğrudur.
