“Sizin gençlerinizin en hayırlısı, yaşlılarınıza benzeyen ve yaşlılarınızın şerîri de gençlerinize benzeyendir.”
İZAHI
Şebâb, şâbbm cem’idir. Şâb, yaşı onbeş yaşından otuzbir yaşı arasında olan gençtir. Kühûl kehün cenVidir. Kehl, yaşı otuzbir yaşından ellibir yaşı arasında olan kişidir. Ekseriyyetle gençlikte insan hafif tabiatlı, aceleci, temkinsiz, tecrübesiz ve o nisbette hareketlerinin sonundan gâfildir.
Yaşlılar ise, ekseriyyetle temkinli, vekarlı ve oldukça tecrübeli ve hareketlerinin akıbetini müdriktir. Gencin yaşlılara benzemesi şüphesiz hem kendisi ve hem muhiti ve mensûb olduğu cemiyet için hayırlıdır. Çünkü, vâkurdur, geçimlidir, fenâ hareketlerde, cürüm ve cinayetlerde bulunmaz. Geleceği düşünür. Bu gibiler âilesi ve muhiti içinde sevgi ve saygı görür.
Gencin yaşlılara benzemesi için, ana-babalarm her şeyden evvel ciddî, vakur ve fazilette niimûne-i imtisal olup, küçük yaştan başlayarak, küçüklerin tâlim ve terbiyelerine ve iyi ahlâkla büyümelerine îtinâ etmeleri ve kötü huylu arkadaşlardan ve gayr-i ahlâkî sinema ve tiyatro ve mûsikî gibi eğlencelerden uzak bulundurmaları iktizâ eder. Gençliği cıvıtan âmillerin başmda bunlar gelmektedir.
Yaşlıların şerîri, hafif meşreplikte, sabırsızlıkta, fiil ve hareketlerinin akıbetini lâyıkı veçhüe takdir edememekte gençlere benzeyenlerdir. Bu gibilerin halk nazarında şeref ve kıymetleri yoktur. Bu durumdan en çok kendileri zarar görürler.
Bu meşrepte olanlar etraflarındaki ağır başlı, anlak ve şeref sahiplerinden ibret alarak iyi ahlâk erbâbiyle düşüp kalkmalı ve vaiz ve irşat meclislerine devamla ıslâh-ı hale gayret etmelidirler.