Duha süresinin fazileti ve sırlarının birinci önemi Yüce Rabbimiz, kuşluk vaktine ve sükûna vardığı zaman geceye yemin ederek başlıyor. Böylece bu iki ânın önemine dikkatleri çekiyor. Duha suresini okuyan kişiye bazı maddi veya manevi armağanlar verilir. Bunda hiç şüphe yoktur. Lakin her şeyden önce Kur’ân-ı kerîm okurken, bunun Allahü Teâlâ’nın kelâmı olduğunu düşünmelidir. Bütün mahlûkâtın sâhibi, hâkimi olan Allahü Teâlâ’nın kelâmı olduğunu düşünerek okumalıdır.
Kur’ân-ı kerîmin doksan üçüncü sûresi. iniş sırasına göre on birinci sûredir. Fecr sûresinden sonra, İnşirâh sûresinden önce inmiştir. Duhâ sûresi, Mekke-i mükerremede inmiştir. On bir âyet-i kerîmedir. Birinci âyet-i kerîmede duhâya (kuşluk vaktine) yemin edildiği için bu kelime sûreye isim olmuştur. Rivâyete göre, bir müddet vahy gelmemişti. Bu sebeble Peygamber efendimize inanmay anlar; “Rabbi Muhammed’i terk etti, O’na darıldı” diyerek Peygamber efendimizi üzmeye, müslümanlar arasında fitne çıkarmaya çalışıyorlardı. O zaman bu sûre nâzil oldu. Nüzûl (iniş) sebebi olarak başka rivâyetler de vardır.
DUHA SURESİ NEDEN İNDİRİLMİŞTİR?
Rivayete göre, Melek Cebrail’in inmesi bir süre gecikti. Bunun üzerine müşrikler: «Allah, Muhammed’e darıldı ve Onu terketti» diyerek yersiz birtakım sataşmalarda bulundular. Bunun üzerine yukarıdaki sûre indi.
İbn Cüreyc’e göre, bir ara vahiy 12 gün, İbn Abbas’a göre, 15 gün, diğer bazısına göre 25 gün kesilip Cebrail inmez oldu. Mukatil ise, bu sürenin 40 gün olduğunu belirtmiştir. Vahyin bir süre kesilmesi Resûlül-lah’ı (A.S.) için için sıkıp üzüyordu. Müşriklerin de alayvari sataşmaları buna eklenince, üzücü bir olay meydana geliyor; aynı zamanda ashab-ı kiramı da tedirgin ediyordu. Derken Duhâ Sûresi iniverdi ve Resûlüllah (A.S.) ile ashabı ferahladılar.
Sûrenin iniş sebebi hakkında bunların dışında birkaç rivayet daha yapılmışsa da senetlerinin sıhhatini tesbit mümkün olmamıştır. O bakımdan nakletmeyi uygun görmedik.
DUHA SÛRESİ’NİN FAZİLETİ VE YARARLARI
Hadîs-i şeriflerde buyuruldu ki:
“Bir kimse, Duhân sûresini akşamleyin okursa, sabaha kadar yetmiş melek o kimse için Cenâb-ı Hakk’tan mağfi-ret talebinde bulunur«, Cenâb-ı Hakk da, o meleklerin taleplerini kabûl buyurur.”
“Bir kimse, Yâsîn ve Duhân sûrelerini herhangi bir Cuma gecesinde baştan sona kadar okur ve bu okuduğu sûrelerin kudsiyyetine gereği gibi inanır ve güvenirse, Ce-nâb-ı Hakk, o kimsenin geçmişteki günahlarım bağışlar.”
“Kim geceleyin Duhân sûresini okuyup namaz kılar, sonra yatarsa, yetmiş bin melek onun için istiğfâr getirir.”
