10 Kasım, Gregoryen Takvimi’ne göre yılın 314. (artık yıllarda 315.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 51 gün vardır. İşte Böyle bir günde Mustafa Kemal Atatürk yaşamını yitirdi. 10 Kasım Atatürk anma haftasını bizler ne kadar biliyoruz. Peki 10 kasım nedir neden kutluyoruz? Her yıl 10-16 Kasım tarihleri arasında düzenlenen Atatürk Haftası yani Atatürk anma töreni gerçekleşir.
Peki 10 kasım’da ne oldu Hepiniz biliyorsunuz ki bu gün kahraman ulusumuzun büyük önderi ve Cumhuriyetimizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk”ün sonsuzluğa göçüşü O”nun 1938″de bir on kasım sabahı sona eren maddi hayatı, şimdi yüreklerimizde ve beyinlerimizde birer Mustafa Kemal ideali olarak yaşıyor. 10 kasım anma programı tüm okullarda gerçekleşirken her Türk vatandaşının görevi Atatürk”ü her 10 Kasım”da anmak ve anlamaktır ve sonra nesillere anlatmaktır. İşte Sizler için hazırladığımız 10 kasımın önemi kısacası…
Mustafa Kemal Atatürk 10 Kasım 1938
Mustafa Kemal Atatürk’ün ölümü, sağlığı 1937 yılından itibaren bozulmaya başlayan Atatürk’ün bir yıl süren hastalığı sonrasında 10 Kasım 1938’de ölümü.
Atatürk’ün sağlık durumu 1937 yılından itibaren bozulmaya başladı. Kendisine 1938 yılı başlarında siroz teşhisi konuldu. Avrupa’dan doktorlar getirildi. Türk ve yabancı doktorların tedavileri sonuç vermedi. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Atatürk, 10 Kasım 1938 Perşembe sabahı saat 09.05’te İstanbul Dolmabahçe Sarayı’nda hayatını kaybetti. Cenazesi büyük bir törenle Ankara’ya uğurlandı ve Atatürk 21 Kasım 1938 günü Ankara’da yapılan büyük bir törenle Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konuldu. Bundan 15 yıl sonra da 10 Kasım 1953’te kendisi için yaptırılan Anıtkabir’deki ebedi istirahatgâhında toprağa verildi. Vasiyetinde varlığını Cumhuriyet Halk Fırkası’na, Türk Tarih Kurumu’na ve Türk Dil Kurumu’na bıraktı, Makbule Atadan’ın Çankaya’da oturmasını istedi, Sabiha Gökçen için ev ve para verilmesini istedi, ayrıca İsmet İnönü’nün çocuklarına yurt dışı eğitim yardımı verdi..
10 Kasım’da ne yapılır?
Ülkemizin kurtarıcısı, devletimizin kurucusu Atatürk, 10 Kasım 1938 günü saat dokuzu beş geçe yaşamını yitirdi. O tarihten bu yana 10 Kasım”la başlayan hafta, yurdumuzda Atatürk Haftası olarak değerlendirilir. Bu hafta içinde; Atatürk”ün yaşamı, yurtseverliği, inkılap ve ilkeleri anlatılır. Ata”nın daha iyi tanıtılması amacıyla açık oturumlar düzenlenir. Radyo ve televizyonda, Atatürk”ün konuşmaları kendi sesinden dinletilir. Atatürk”le ilgili filmler gösterilir. 10 Kasım günü Atatürk, tüm yurtta törenlerle anılır. Ölüm anı olan saat dokuzu beş geçe “ti” sesi ile saygı duruşuna geçilir. Kara ve deniz taşıtları oldukları yerde durarak düdüklerini çalarlar. Düzenlenen anma törenlerinde Ata”nın yaşam öyküsü, Atatürk inkılap ve ilkeleri anlatılır, seçilmiş Atatürk şiirleri okunur.
Atatürk Haftası, 10 Kasım 1938 günü saat 09:05’te yaşamını yitiren Mustafa Kemal Atatürk’ün anısına düzenlenen; onun yurtseverliği, inkılap ve ilkelerinin anlatıldığı, radyo ve televizyonda Atatürk’ün konuşmalarının kendi sesinden dinletildiği, Atatürk’le ilgili filmlerin gösterildiği haftadır. 10-16 Kasım tarihleri arasına karşılık gelir.
10 Kasım günü Anıtkabir ziyaret edilmekte, başkent Ankara’da resmi tören yapılmaktadır. Türkiye’nin genelinde de yas tutulmaktadır. Her yıl 10 Kasım günü, saat 09:05’te trafikteki arabalar durur ve 4 dakika korna çalarak anma etkinliklerine destek verirler. Ayrıca, tüm bayraklar 10 Kasım günü yarıya indirilir.
Atatürk İlgi alanları
Atatürk Çankaya Köşkü’ndeki kütüphanede, 16 Temmuz 1929
Kitap okumayı, müzik dinlemeyi, dans etmeyi, ata binmeyi ve yüzmeyi severdi. Tavla ve bilardo oynamak hoşuna giderdi. Zeybek oyunlarına, güreşe, Rumeli türkülerine ilgi duyuyordu. Sakarya adını verdiği atına ve köpeği Foks’a çok değer verirdi. Zengin bir kitaplık oluşturmuştu. Çankaya Köşkü’nde sık sık devlet adamlarının, sanatçıların, bilim adamlarının, dostların davet edildiği, ülke sorunlarının da konuşulduğu akşam yemekleri verilirdi. Temiz ve düzenli giyinmeye önem verirdi. Doğayı çok severdi. Sıkça Atatürk Orman Çiftliği’ne gider, modern tarıma geçiş amacıyla yürütülen çalışmalara bizzat katılırdı. İleri derecede Fransızca ve az Almanca biliyordu.
Afet İnan; öğretmeni olan İsviçreli antropolog Profesör Eugène Pittard’ın, kendisine doktora tezi olarak verdiği “Türk Milleti”nin Özellikleri” konusunda Atatürk’ten yardım istedi. Atatürk; Afet İnan’ın önce kendi görüşlerini yazmasını ve fikirlerini daha sonra belirteceğini söyledi. Afet İnan’ın uzun çalışmasına karşılık, Atatürk kurşun kalemle, iki küçük not kâğıdı üzerine kendi tanımını yaptı.
İşte 10 Kasım 1938 Atatürk’ün Cenaze Töreni
