Ayıplarla ile ilgili deyimler ve anlamları. İçinde ve anlamında ayıp kelimesi geçen deyimler hangileridir? Ayıp deyimi ile ilgili sözler nelerdir?
Birçoğumuz deyimlerle ilgili bazı sözler veya cümleler bulmaya çalışmaktayız. Bugün’de yukarıdaki başlık altında sizler için deyimler derledik. Evvela Deyimin tanımını yapmakla başlamakta fayda vardır. Deyimler çok büyük bir oranda mecaz anlamda kullanılır ancak gerçek anlamda kullanılanlara da rastlanmaktadır. Bazı durumların ifade edilmesinde zorluk yaşandığında, anlamların yetersiz kaldığı anlarda etkili bir anlatım aracı olarak deyimleri kullanırız. Çoğunlukla gerçek anlamından ayrı bir anlam taşıyan, en az iki sözcükten oluşan kalıplaşmış söz ya da sözcük grupları.eş. Kimi deyimlerde, asıl anlamlarından tamamıyla sıyrılmazlar. Yerine göre asıl anlamından da alınabilir, daha başka bir anlama da gelebilir. Bunu cümle içindeki kullanılış şeklinden anlarız.
Deyim : Ayıp kaçmak
Anlamı : Argo uygun düşmemek: ‘daha ne sözler ki açıklayamam burada, ayıp kaçar.’ -m. Seyda.
Deyim : Ayıptır söylemesi
Anlamı : 1) ‘bunu söylemek size karşı saygısızlık olacak ancak söylemek zorundayım’ anlamında özür dilemek için kullanılan bir söz: ‘ayıptır söylemesi, muzundan dalağına kadar ne bulurlarsa yedirdiler.’ -a. Ümit. 2) ‘övünmek gibi olmasın ama’ anlamında kullanılan bir söz: ayıptır söylemesi, akşam kuzu dolması yedik.
Deyim : Fakirlik ayıp değil, tembellik ayıp
Anlamı : ‘yoksulluk utanılacak bir şey değildir, çalışmamak en büyük ayıptır’ anlamında kullanılan bir söz.
Deyim : Sormak ayıp olmasın
Anlamı : Sorulması teklifsizlik sayılan bir şeyi sormadan önce özür dilemek için kullanılan bir söz.
Deyim : Sorması ayıp olmasın (sorması ayıp)
Anlamı : Sormak ayıp olmasın.
Deyim : Söylemesi ayıp
Anlamı : Utanılacak bir durumun açıklanması sırasında kullanılan bir söz: ‘o zamana kadar hamallık, boyacılık, müvezzilik ve söylemesi ayıp hırsızlık yapmıştı.’ -s. F. Abasıyanık.
Deyim : Alnının akıyla:
Anlamı : Küçümsenecek, ayıplanacak bir duruma düşmeden; tertemiz, şerefiyle, başarılı olarak. “bu işten alnımın akıyla çıkacağım inşallah.”
Deyim : Beş paralık etmek (birini) :
Anlamı : Ayıplarını söyleyip onu küçük düşürmek.
Deyim : Beş paralık olmak:
Anlamı : Ayıpları ortaya döküldüğü için küçük düşmek.
Deyim : Kirli çamaşırlarını ortaya dökmek:
Anlamı : Ayıp, suç ve kusurlarını, gizli kalmış yolsuzluklarını açığa çıkarmak; açıklamak, söylemek. “kirli çamaşırları ortaya dökülünce ne yapacağını şaşırdı.”
Deyim : Takke düştü kel göründü:
Anlamı : Kusuru, kabahati örten şey ortadan kalkınca bütün çirkinlikler, hileler, ayıplar ortaya çıktı.
Deyim : Yakası açılmadık:
Anlamı : Hiç duyulmadık, bilinmedik, ayıp söz, küfür.
Deyim : Alnı açık yüzü ak (olmak):
Anlamı : herhangi bir ayıbı, çekinecek bir durumu olmamak, iffetli ve şerefli olmak. “işte alnı açık yüzü ak meydandayım; çıksınlar karşıma.”
