Baş dille tartılır; atasözünü anlamı ve cümle içinde kullanmak. Ayrıca Açıklama ve kompozisyon yazmak.
Baş dille tartılır.
İnsan konuşurken sarfettiği sözler akıl seviyesini ortaya koyar. Gerçek akıllı kimseler önce düşünür sonra konuşur, aklı kıt kimselerde önce konuşur sonra düşünürler. Böylece herkesin akıl seviyesi ortaya çıkmış olur.
Kısaca anlamı : Kişinin aklı, söylediği sözlerle ölçülür.
Cümle İçinde Örnek Kullanımı : Komşumuz okadar çok konuştuki Annem baş dille tartılır dedi.
Cümle : Ne dedigine dikkat et çünkü baş dille tarılır
Cümle : Ağzından çıkanı iki kere kontrol etmen gerekir çünkü baş dille tartışılır.
Açıklama ve kompozisyon : Dilimiz hem faydalı, hem de zararlı bir âlettir. Ağzımızdan içeri giren şeylere dikkat edeceğimiz gibi ağzımızdan çıkan sözlere de dikkat etmemiz gerekir. Onun için bir insanın ne kadar akıllı olduğu söylediği sözlerle, konuşmaları ile anlaşılır.
Yani, kişi konuşmak isteyince önce bir düşünmeli, söyleyeceği zarar getirmeyecekse konuşmalı, zarar getirecekse susmalıdır. Çünkü insanlar, sözlerimiz, konuştuklarımızla bizi değerlendirirler.
“Dilini muhafaza et, lüzumsuz şeyler söyleme! Dilini koruyan kimsenin Allah kusurlarını örter. Kişinin imam müstakim olmaz, dili doğrulmadıkça… İnsanın hatalarının çoğu dilindendir.”
Akıllı kimseler ne dediklerini çok iyi bilir, konuşmadan önce iyi düşünür, söyleyeceklerini ona göre söylerler. Akılsızlar ise değil bildiklerini konuşmak, konuştuklarını bile bilmezler. İnsanlar, sözlerimiz, konuştuklarımızla bizi değerlendirirler. Şayet akıllıca şeyler, insanlara yararlı şeyler söylüyorsak, insanlar sözlerimizden istifade edebiliyor, bizi uzun süre sıkılmadan dinleyebiliyorsa herkes tarafından sevilir ve akıllı kimseler olarak görülür, öyle anılırız. Ancak bilmeden konuştuğumuz her şey, onlara akıl seviyemizle ilgili ipucu vermektedir.
Peygamberimiz (SAV) bir hadisi şeriflerinde de şöyle buyurmuştur: “Allah’a ve ahiret gününe inanan kimse ya hayırlı söz söylesin veya sussun.”
Bu yüzden konuşurken çok dikkatli olmalı, boş ve faydasız sözlerden uzak olmalıyız. Bir konu hakkında bilgi sahibi değilsek, susmayı tercih etmeli, olur olmadık şeyler hakkında düşüncelerimizi ifade etmekten kaçınmalıyız.
Görülüyor ki, dilimize sahip olmamız, söyleyebileceğimiz sözlere dikkat etmemiz çok önemli bir ahlak kuralıdır.
Not: Bu atasözüyle ile ilgili bir cümle veya bir bilginiz varsa aşağıda yorum kısmına yazarak başkaların okumasına yardımcı olabilirsiniz.Secdem.net
