Dost ile ilgili deyimleri ve anlamları. İçinde ve anlamında dost kelimesi geçen deyimler hangileridir? Dost ilgili atasözler nelerdir? Dost sözleri…
Deyim : Bir dostluk kaldı:
Anlamı : Satıcıların malları azaldığı zaman kullandıkları özendirme sözü.
Deyim : Dost edinmek
Anlamı : Dost kazanmak: ‘yolda iki dost edinip on gün birisinin, on gün ötekinin erzak torbasından karnını doyurdu.’ -f. R. Atay.
Deyim : Darısı (dostlar) başına:
Anlamı : “Kavuştuğum başarı ve mutluluğa tüm dostlarımın da kavuşmasını isterim” anlamında kullanılır.
Deyim : Dost tutmak
Anlamı : Erkek veya kadın evlilik dışı ilişki kurmak.
Deyim : Dosta düşmana karşı
Anlamı : ‘dostlara üzüntü vermemek, düşmanları da sevindirmemek için, ele güne karşı’ anlamında kullanılan bir söz.
Deyim : Dostlar alışverişte görsün (diye)
Anlamı : ‘gösteriş olsun, iş görüyor densin (diye)’ anlamında kullanılan bir söz.
Deyim : Dostlar başına
Anlamı : Bir şeyi dostları için de dilemek amacıyla kullanılan bir iyi dilek sözü: ‘doğrusu böyle bir düğün dostlar başınaydı. Arkadaşları arasında, günlerden beri hep bunun lafı ediliyordu.’ -r. Çalapala.
Deyim : Dostlar başından ırak
Anlamı : Sözü edilen kötü bir durumla yakınların karşılaşmaması için söylenen iyi dilek sözü.
Deyim : Dostlar şehit, biz gazi
Anlamı : Alay tehlikeli işleri başkalarına bırakıp kendileri sonuçtan yararlanmak için bir kenara çekilenlerin bencilliğini anlatan bir söz.
Deyim : Dostluk etmek
Anlamı : Yakınlık kurmak, dost gibi candan davranmak: ‘lokanta müşterisi hanımlardan kendi kendine tanıştığı, konuştuğu, dostluk ettiği hanımlar var!’ -m. Ş. Esendal.
Deyim : Düğün aşıyla dost ağırlanmaz
Anlamı : ‘ağırlamanın değeri, özel olarak hazırlanmasında, bir fedakârlık yapılmasındadır’ anlamında kullanılan bir söz.
Deyim : Düğün pilavıyla dost ağırlamak
Anlamı : Başkasının kesesinden veya elinden ikramda bulunmak.
Deyim : İyi gün dostu olmak
Anlamı : Sadece iyi günlerde görünmek.
Deyim : Al takke ver külâh:
Anlamı : Bir mesele üzerinde uzun çekişmelerden sonra. 2) Senli benli, samimî dostluğu sürdürerek. “Al takke ver külâh yıllarca yaptık bu işi.”
Deyim : Ara /aralarını bozmak:
Anlamı : İki kişi arasındaki iyi ilişkiyi, dostluğu, arkadaşlığı yıkmak. “Kim ki ara bozar, o toplumun yüz karasıdır.”
Deyim : Araları açılmak / bozulmak:
Anlamı : İyi ilişkileri, dostlukları, arkadaşlık bağları kopmak; birbirlerine dargın hâle gelmek. “Şu iki çiftin araları nasıl açıldı hâlâ anlayamadım.”
Deyim : Aralarından kara kedi geçmek (veya aralarına kara kedi girmek):
Anlamı : İyi anlaşan iki kişinin veya dostun ilişkileri bozulmak, aralarına soğukluk girmek, birbirlerine gücenmek. “Niçin konuşmuyorsunuz? Aranızdan kara kedi mi geçti?”
Deyim : Aralarından su sızmamak:
Anlamı : Çok iyi, çok yakın dostluk veya arkadaşlık kurmak, ahbap olmak. “Şunlara bak, aralarından su sızmıyor.”
Deyim : Can düşmanı:
Anlamı : Öldürmeyi bile düşünen, aşırı kin ve düşmanlık besleyen, dost olmayan. “Can düşmanları etrafında cirit atıyorlardı.”
Deyim : Dert ortağı:
Anlamı : 1. Aynı derdin, sıkıntının içinde bulunanlardan her biri. 2. Bir kimsenin derdini paylaştığı, anlattığı yakın dostu.“Onlar yıllar yılı birbirlerinin dert ortağı olarak yaşamışlardı.”
Deyim : İçtikleri su ayrı gitmemek:
Anlamı : Sıkı fıkı dost, samimi arkadaş olmak; birbirlerinden saklayacakları bir şeyleri bulunmamak.
Deyim : İki ahbap çavuşlar:
Anlamı : Hemen her yerde birlikte görülen, birbirlerinden ayrılmayan iki arkadaş, dost.
Deyim : Kara gün dostu:
Anlamı : Yalnız iyi günlerde değil sıkıntılı, üzücü, düşkünlük günlerinde de insanın yardımına koşan, dostunu yalnız bırakmayan kimse.
Deyim : Selamı sabahı kesmek:
Anlamı : Dostluğu, arkadaşlığı, ahbaplığı kesmek, her türlü ilişkiye son vermek; selamına bile karşılık vermemek. “Onunla selamı sabahı kesmişsin diyorlar, doğru mu?”
Deyim : Tadına varamamak:
Anlamı : Bir şeydeki ince güzelliği duyamamak, hissedememek ya da kavrayamamak. “Şu dostluğumuzun tadına varamadım daha.”
Deyim : Yardan atmak:
Anlamı : Bir kimseyi aldatarak kazaya uğratmak, tehlikeli bir durumun içine itmek, türlü belâlara sokmak. “İnsan dostunu yardan atar mıymış?”
Deyim : Yüze gülmek:
Anlamı : 1. Sevimli, çekici görünmek. 2. Yalandan dost görünmeye çalışmak. “Yüze gülüp arkadan insanın ekmeğini alır onlar.”
