Ekmek ile ilgili atasözleri ve anlamları. Ekmek kelimesi ile ilgili atasözleri hangileridir? Ekmekle ilgili olan cümle atasözleri nelerdir?
Atasözlerinin kim tarafından ne zaman söylendiği bilinmez. Atalardan günümüze kadar ulaşan, belirli bir yargı içeren, söyleyeni belli olmayan (anonim) düz konuşma içinde kullanılan sözlerdir. Atasözleri, geçmiş kuşaklardan süzüle süzüle günümüze kadar gelmiş özellikleri sözün içerdiği anlama göre değişir. Atasözü pek çok dalda eğitici yol gösteren, öğüt veren kalıplaşmış sözlerdir.
EKMEK İLE İLGİLİ ATASÖZLERİ VE ANLAMI
Yiğit ekmeğiyle yiğit beslenir
Seni korumalarını istediğin kimselerle aynı nitelikleri taşımıyorsan onların yanında barınamazsın.
Üçlenmemiş eken, olmamış eker
Gerekli koşullarını yerine getirmeden bir işe başlayan kişi olumlu sonuç alamaz.
Umut, fakirin (garibin) ekmeğidir
Yoksul kişi, hep yakında bolluğa, rahata kavuşma umudu içinde yaşar.
Tuz ekmek hakkını bilmeyen kör olur
İyiliğini gördüğü, ekmeğini yediği kimseye karşı saygısızlık ve hainlik eden kişinin sonu iyi olmaz.
Toprağı işleyen, ekmeği dişler
İşini yapması gerektiği biçimde yapan kişi, çalışmasının verimlerinden yararlanır.
Şeytanla ortak buğday eken samanını alır
Ortağı kurnaz, düzenbaz olanın eline kârdan bir şey geçmez.
Şeytanla kabak ekenin kabak başına patlar
Kurnaz ve hileci kimse ile ortaklık eden kişi hilenin en büyük kurbanı olur.
Serçeden korkan darı ekmez
Tehlikeleri gözde büyüterek işe girişmekte çekingen davrananlar amaçlarına ulaşamazlar.
Sana taşla vurana sen aşla (ekmekle, pamukla) var (dokun)
Sana sert davranana sen yumuşak davran.
Rüzgâr eken fırtına biçer
Herkesin zarar görmesine yol açacak işler yapan kimse, çok sert tepkilerle karşılaşır ve sonunda en büyük zarara kendisi uğrar.
Osurgan (osuruklu) göte arpa ekmeği bahane
1) zaten zayıf, hastalıklı kişi sağlığının bozulmasını önemsiz etkenlere bağlar; 2) davranışları beğenilmeyen kişi sudan sebeplerle kendisini mazur göstermeye çalışır.
Olsa ile bulsayı ekmişler, yel ile yuf bitmiş
Şu iş şöyle olsa, bu iş böyle olsa diyerek istediğimiz sonuca varamayız, elde etmek istediğimiz sonucu istekle değil çalışmakla gerçekleştirmeliyiz.
Ne ekersen onu biçersin
Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün.
Köpek ekmek veren (yediği) kapıyı tanır
Köpek bile kendisini besleyen yeri bilir, davranışlarıyla duygularını belli eder, insan da bundan ders almalı, gördüğü iyiliği unutmamalıdır.
Komşu ekmeği komşuya borçtur
Komşunuz size bir ikramda bulunur, bir şey armağan ederse siz de ona ikramda bulunmalı, armağan vermelisiniz.
Kişi ektiğini biçer
Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün.
Kasımdan on gün evvel ek, on gün sonra ekme
Ekim zamanı kasımdan on gün önce biter, kasımdan on gün sonra ekilen tohum verimli olmaz.
Hırsızlık bir ekmekten, kahpelik bir öpmekten
Hırsızlığın büyüğü küçüğü olmaz, nitekim kadının namusunu satmış sayılması için bir öpücük vermiş olması yeter.
Herkesin hamuru ekmeğine göredir
Bir iş için yapılacak hazırlık, gereksinim ölçüsünde olmalıdır.
Herkes ektiğini biçer
Nasıl davranırsan öyle karşılık görürsün.
Gâvurun ekmeğini yiyen gâvurun kılıcını çalar
Kişi, inançları ayrı da olsa, hoşlanmasa da geçimini sağlayan kimseye hizmet eder.
Et ne kadar arık olsa üstüne ekmek yaraşır
Bilgili ve görgülü kişi, iş başında ve zengin olmasa da bilgisiz ve görgüsüz kişilerin üstünde yer alır.
Er olan ekmeğini taştan çıkarır
Azimli kimse geçim yolunu bulmak için en güç işlerle bile uğraşmaktan yılmaz.
Er ekmeği, meydan ekmeği
Kadın, kocasının kazancını rahatça yer.
Er ekmeği er kursağında kalmaz
Bir kimseden iyilik gören kişi mertse bunun altında kalmaz, kendisi de ona iyilik yapmaya çalışır.
Ekmekten kaşık olur ama her yoğurdun hakkına değil
İyi nitelikli işler kullanılan araç elverişsiz de olsa kolaylıkla yürütülebilir ama her iş elverişsiz araçla yürütülemez.
Ekmekle oynayanın ekmeğiyle oynanır
İnsanların kazançlarına, rızıklarına engel olanlara bir gün aynı şeyler yapılır.
Ekmek istemez su istemez
Hiçbir masrafı yoktur.
Ekmek aslanın ağzında
Geçim sağlayacak bir iş bulmak ve para kazanmak kolay değildir.
Ekmeğini ekmekçiye ver, yarısını yerse helal olsun
Verilecek ücret ne kadar çok olursa olsun, her iş uzmanına yaptırılmalıdır.
Ekmeğin büyüğü, hamurun çoğundan olur
Verimin bol olması, kullanılan malzemenin bol olmasına bağlıdır.
Ekmeği ekmekçiye ver, bir ekmek de üste ver
Verilecek ücret ne kadar çok olursa olsun, her iş uzmanına yaptırılmalıdır.
Ekmeden biçilmez
Emek vermeden beklenen bir sonuca erişilmez.
Eken biçer, konan göçer
Her davranış doğal sonucuna varır; emek verip ekin eken ürün alır, gezerken bir yerde konaklayan oradan kalkarak başka bir yere gider.
Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını
Bir girişimden iyi sonuç almak isteyen, o işin temelini sağlam kurmalıdır.
Buğday ekmeğin yoksa buğday dilin de mi yok?
Görüştüğün kimseyi ağırlayacak, onun istediklerini yapacak durumda olmayabilirsin ama tatlı dille onun gönlünü hoş edebilirsin.
Baba (evlat, oğul) ekmeği zindan ekmeği, koca (er) ekmeği meydan ekmeği
Bir kadın için babasının veya çocuğunun evinde barınıp onların eline bakmak çok kötü bir durumdur; onun gönül ferahlığı ile yaşayacağı yer, kocasının evi, serbestçe harcayacağı para kocasının parasıdır.
Ağaç yeşert meyve getirsin, oğlan büyüt ekmek getirsin
Erkek evlat meyve veren ağaç gibidir, günü gelince evin geçim yükünü hafifletir.
Açın koynunda (karnında) ekmek durmaz (eğleşmez)
Kazancı yetmeyen kişi, eline geçeni hemen harcar, yarını için bir şey saklayamaz.
Açın gözü ekmek teknesinde olur
Kişinin tek düşüncesi, yaşaması için gerekli olan şeyi elde etmektir.
