Hastalık ile ilgili deyimleri ve anlamları. İçinde ve anlamında hastalık – hasta veya hastane kelimesi geçen deyimler hangileridir? Hasta ilgili atasözler nelerdir? Haram sözleri…
Deyim : Hastası olmak:
Anlamı : Bir şeye çok düşkün olmak.“Bizim Oğlan köpek hastası, hiç kapıdan eksik etmiyor.”
Deyim : Hasta düşmek
Anlamı : Hastalanmak.
Deyim : Hasta etmek
Anlamı : 1) hasta olmasına yol açmak; 2) mec. bezdirmek, bıktırmak, usandırmak.
Deyim : Hastalık almak (kapmak, hastalığa tutulmak)
Anlamı : Bulaşıcı bir hastalığa yakalanmak.
Deyim : (bir şeyin) hastası olmak
Anlamı : Bir şeye çok düşkün olmak.
Deyim : Hastaneye kaldırmak (yatırmak)
Anlamı : Tedavi amacıyla hastaneye götürmek.
Deyim : Hastanelik olmak
Anlamı : 1) hastanede tedavi görmeyi gerektirecek kadar hastalanmak: ‘şu son turnuvada dört futbolcu hastanelik olmuş.’ -h. Taner. 2) çok dayak yemek: çıkan kavgada beş kişi hastanelik oldu.
Deyim : Hastanelik etmek
Anlamı : Birini aşırı derecede dövmek.
Deyim : Ağız, dil vermemek:
Anlamı : 1) söz söyleyemeyecek kadar hasta olmak. 2) herhangi bir sebeple hiç konuşmamak, susmak. “kurşuna dizilmeyi göze aldılar ama ağız, dil vermediler.”
Deyim : Bir iğne bir iplik kalmak :
Anlamı : Bir üzüntü, hastalık vb. nedeniyle çok zayıflamak.
Deyim : Dili dolaşmak:
Anlamı : Heyecan, korku ya da bir hastalık sebebiyle söyleyeceğini şaşırmak, karıştırmak, açık olarak ifade edememek.“Babasını Aniden karşısında görünce dili dolaştı, kekelemeye başladı.”
Deyim : Elden ayaktan düşmek (veya kesilmek):
Anlamı : Yaşlılık, hastalık sebebiyle iş yapamaz, yürüyemez, kendi işini göremez duruma gelmek.“Allah Kimseyi elden ayaktan düşürmesin.”
Deyim : Felce uğramak:
Anlamı : 1. Bir işin tamamen bozulması, durup ilerleyemez olması. 2. Hastalık sebebiyle organlarının bir kısmı çalışamaz duruma gelmek, kötürüm olmak.“Yaptığımız İşin felce uğramasından korkuyorum.”
Deyim : İçine dert olmak:
Anlamı : Yapmak istediği bir şeyi yapamadığı için kaygılanıp üzüntü duymak. “hastahanedeki arkadaşımı ziyarete bir türlü gidemedim, bu da içime dert oldu.”
Deyim : İki rahmetten biri:
Anlamı : Ağır hasta olan birisi için “ya şifa, ya ölüm” anlamında kullanılır.
Deyim : İyi etmek:
Anlamı : 1. Hastalıktan kurtarmak, sıhhatine kavuşturmak. 2. Yerinde bir davranışta bulunmak. 3. Bir şeyi gizlice almak, kendisine mal etmek.
Deyim : İzi silinmek:
Anlamı : Yok olmak, ortadan kaybolmak. “çiçek hastalığının bu kasabada izi silindi hemen hemen, çünkü çocuklar aşılanıyorlar.”
Deyim : Kefeni yırtmak:
Anlamı : Ağır bir hasta ölüm tehlikesini atlamak. “üzülmeyin, kefeni yırttı büyük anneniz.”
Deyim : Kendini dinlemek:
Anlamı : 1. Önemsiz, küçük rahatsızlıkları büyütmek; hastalık kuruntusu içinde bulunmak. 2. Yalnız, sakin kalmak. “uzun bir süre kendimi dinledim, olup biteni tekrar tekrar gözden geçirdim.”
Deyim : Kıran girmek:
Anlamı : 1. Daha önce bulunan şey bulunmaz olmak. 2. Hayvanlar ya da insanlar arasında öldürücü bir hastalık yayılmak. “kıran girdi, bütün koyunlar telef oldu.”
Deyim : Nane molla:
Anlamı : 1. Dirençsiz, güçsüz kimse. 2. Çok sık hastalanan, sağlıksız kimse. 3. Üşengeç, bir iş yapmaktan kaçınan. “ne nane molla bir adamsın, kalk da biraz çalış.”
Deyim : Ölüp ölüp dirilmek:
Anlamı : 1. Çok ağır bir hastalıktan kurtulmak. 2. Ard arda gelen sıkıntılı, acı veren durumlara düşmek.
Deyim : Soğuk almak:
Anlamı : Üşüyüp hastalanmak. “soğuk almışım, öksürüp duruyorum.”
Deyim : Şifayı bulmak / kapmak:
Anlamı : Hastalanmak. “burnum akıyor, yine şifayı kapacağız desene.”
Deyim : Taburcu olmak:
Anlamı : İyileşen hasta, bakıma gerek duymadığından hastaneden çıkmak. “taburcu olan arkadaşlarını karşılamaya gittiler.”
Deyim : Yarım adam:
Anlamı : Güçsüz, sakat, zayıf, hasta kimse. “ben bir yarım adamım diye beni hor göremezsiniz!”
Deyim : Yatağa düşmek:
Anlamı : Hastalık yüzünden yatmak zorunda kalmak, ayağa kalkamayacak durumda olmak. “sizin yüzünüzden yatağa düştü çocukcağız.”
Deyim : Yatak yorgan yatmak:
Anlamı : Çok hasta olmak. “bizim adam yatak yorgan yatıyor, ne yiyor, ne içiyor.”
