İmam ile ilgili atasözleri hangileridir? İçinde ve anlamında imam veya cami hocası kelimesi olan atasözler nelerdir? Açıklaması ve anlamlarıyla beraber atasözlerini derledik.
Atasözleri Türkçe’de “sav” ve “irsal-i mesel” olarak da adlanılır. Türk Dil Kurumu’nun Tanımı: Uzun deneme ve gözlemlere dayanılarak söylenmiş ve halka mal olmuş, öğüt verici nitelikte söz, darbımesel. İslamiyet öncesinde sav, divan edebiyatında irsal-i mesel ya da darb-ı mesel denirdi. Atalardan günümüze kadar ulaşan, belirli bir yargı içeren, söyleyeni belli olmayan (anonim) düz konuşma içinde kullanılan sözlerdir. Atasözleri, halkın yalnızca ortak duygu ve düşüncelerini değil ortak dil zevkini de yansıtır. Öykü, roman, şiir, deneme gibi yazı türleri pek çok cümlenin bir araya gelmesi ve anlam yönünden bütünleşmesiyle oluşur. Buna karşın atasözleri genellikle bir, en fazla iki cümleden oluşur. Bütün duygu ve düşünceler bu tek cümleye sığdırılır. Bu cümleler kişiden kişiye değişmez. Halkın ortak malıdır ve halk tarafından aynı biçimde söylenir.
İmam osurursa cemaat sıçar
Bir toplumun ve iş yerinin başındaki yetkili kişiler, küçük bir kusur ve hata işlerse eğer onun buyruğu altındaki kişiler o kusur ve hataların daha büyüğünü işler.
İmam evinden aş, ölü gözünden yaş çıkmaz.
Eski zamanlarda imamlara her öğünde yemekler hazırlanır, ikramlar yapılırdı yani imamın evinden aş çıkmazdı. Bunun gibi bir şeyler alınması olanaksız bir yerden, bir şeyler vermesini beklemek yersizdir. Cansız bir vücuttan gözyaşı çıkmayacağı gibi, sürekli almaya alışmış kimseden de bir şey elde etmek mümkün değildir.
Deli deliden hoşlanır, imam ölüden.
Kişiler, her bakımdan (mevki, yaş, fikir, duygu, eğitim v.b.) kendilerine benzeyen, uygun olan ya da yarar sağlayabilecekleri kimse ve şeylerden hoşlanıp onlara yaklaşırlar.
Cami ne kadar büyük olsa imam gene bildiğini okur
Bir toplulukta fazla kişi bulunduğundan dolayı bu kişilerin aynı zamanda çok fazla fikri de bulunur. Fakat karar verme yetkisi her daim o toplumunun yöneticisine aittir ve kendi bildiklerini uygularlar. Aynı şekilde bir kişi bir şey yapmadan önce her ne kadar çevresinden fikir alırsa alsın sonuç olarak her zaman kendisinin istediği şeyi uygular.
İmam evinden aş, ölü gözünden yaş çıkmaz
Eski zamanlarda imamlar için her öğün yemek hazırlanır ve ikram edilirdi. Bu yüzden de imamın evinden yemek çıkmazdı. Bunun gibi alınması mümkün olmayan yerden bir şeyi almaya çalışmak gereksizdir. Umutlanmak bile yersizdir.
Hocanın (imamın) dediğini yap (söylediğini dinle), arkasından gitme (yaptığını yapma)
Bazı insanlar, hocanın dinle ilgili öğütlerini doğru ve yerinde, yaşadığı hayat tarzının ve olaylar karşısındaki tavrının ise yanlış olduğunu düşünür. Bu atasözü, söylediği ile yaptığı çelişkili olan kimseler için doğrudur.
