Lokma ile ilgili Deyimler ve Anlamı

Lokma (lokması) ağzında büyümek
Üzüntü veya iştahsızlık sebebiyle lokmasını yutamamak: ‘ağzımızda lokmalar büyürdü, muşambanın buz gibi teması âdeta ellerimizi yakardı.’ -r. H. Karay.
Lokma etmek
Yemek yemek: ‘ben de uskumru aldım. Kendim kızartacağım. Ne olur kalın, beraber lokma edelim.’ -h. E. Adıvar.
Lokma dökmek
1) lokma tatlısı yapmak: ‘sonra arkasından lokma filan dökmek değil a, bir yasin, bir fatihacık bile okuyan bulunmaz.’ -ö. Seyfettin. 2) konuk için yemek hazırlamak.
(birinin) lokmasını saymak
Sofrada yemek yiyen kimsenin ne kadar yediğine dikkat etmek.
(birinin) lokmasını dökmek
Bir ölünün anısına lokma tatlısı yapıp dağıtmak.
(birinin) ağzından lokmasını almak
Birinin hakkı olan şeyi ondan almak.
(bir şey, birinin) ağzının kaşığı (kalıbı, lokması) olmamak
1) bir şey, bir kimsenin uğraşabileceği konulardan olmamak; 2) bir şey, bir kimsenin sözünü edemeyeceği kadar değerli olmak.
Bir lokma bir hırka
Hayatta azla yetinmeyi, dervişçe geçinmeyi anlatan bir söz: ‘toplumumuzda sanatçı-edebiyatçının bir lokma bir hırka felsefesi uyarınca yaşaması beklenir.’ -t. Uyar.
Başına vur, ağzından lokmasını al
Uysal ve sessiz kimseler için kullanılan bir söz: ‘temizdim, sakindim, başıma vur, ağzımdan lokmamı al.’ -a. Gündüz.