Fen Bilimleri Terimi Olarak Ayrıştırıcılar:
Doğadaki ölü bitki ve hayvan atıklarını parçalayarak toprağın madensel tuz ve mineral ihtiyacını karşılayan canlı grubudur. Bazı bakteri ve mantarlar çürükçül yaşar.
Coğrafya Terimi Olarak Ayrıştırıcılar:
1. Ölü hayvan ve bitkilerin çürümesini ve içerdikleri minerallerin toprağa karışmasını sağlayan organizmalar.
2. Organik maddelerin inorganik maddelere dönüşmesini sağlayan organizmalar.
Biyoloji Terimi Olarak Ayrıştırıcılar:
Bazı bakteri ve mantarlar (cıvık mantar, küf mantarları ve diğerleri) bu gruba girer.
Ayrıştırıcı canlılar, canlı atıkları ile toprağa düşen ölü bitki ve hayvan dokularını parçalar. Böylelikle kendi enerji ve besin ihtiyacını sağlarken, bitkiler için gerekli birçok maddeyi (mineral) toprağa verir. Topraktaki madensel tuz oranının da artmasını sağlar. Böylece bu atık maddelerin doğada birikimini engeller, tekrar kullanılmasına olanak verir.
ayrıştırıcılar (dekompozitörler veya bozucular olarak da adlandırılır), doğada ölü bitki ve hayvan kalıntıları, döküntüler ve organik malzemeleri parçalayan organizmalardır. Bu organizmalar, ölü organik maddenin ayrışmasına yardımcı olurlar ve bu süreç sonucunda besin maddeleri ve mineraller toprakta geri dönüşür.
Ayrıştırıcılar, ekosistemlerin temel bir parçasıdır çünkü organik maddenin bozulmasını hızlandırırlar ve bitkilerin büyümesi için gerekli olan besin maddelerinin serbest bırakılmasına katkı sağlarlar. Ayrıştırıcılar, özellikle topraklarda, ormanlarda ve su ekosistemlerinde yaygın olarak bulunurlar.
Bu organizmaların arasında böcek larvaları, solucanlar, bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar bulunur. Ayrıştırıcılar, doğal çevrenin dengesini sürdürmek için kritik bir rol oynarlar ve organik maddenin dönüşümünü kolaylaştırarak ekosistemlerin sağlıklı ve verimli kalmasına katkıda bulunurlar.
Ayrıştırıcıların Görevi ve Özellikleri Nelerdir?
Ayrıştırıcı canlılar, bir takım canlı atıklarının ve toprakta bulunan ölü bitki ve hayvan dokularının parçalanmasını sağlamaktadır. Bu şekilde hem kendi besin ve enerji ihtiyaçlarını karşılamaktadırlar hem de bitkiler için önemli olan maddelerin toprakta bulunmasına katkı sağlamaktadırlar.
Ayrıştırıcılar, toprak yapısında bulunan madensel tuz miktarının da artmasına sebep olmaktadır. Bu şekilde doğada atık maddelerinin birikmesinin önüne geçilmiş olmaktadır. Bu maddeler ayrıştırıcılar sayesinde tekrar tekrar kullanılabilmektedir. Ayrıştırıcı bakteriler içerisinde yer alan azot tutucu bakteriler baklagil bitkilerinin kök yumrularında yaşamaktadır. Bu şekilde bitkinin ihtiyacı olan azotu da sağlamış olurlar.
Türkiye’de genellikle ekim yapmak amacı ile tarlalar yakılmaktadır. Ancak bu işlem son derece yanlıştır. Çünkü toprakta yaşayan ayrıştırıcıların da ölmesine neden olmaktadır. Bu da topraktaki verimin düşmesine neden olur. Toprak veriminin artması için toprağın daha fazla gübrelenmesi gerekmektedir. Bu hem ekonomiyi olumsuz bir şekilde etkilemektedir. Hem de çevre kirliliğine sebebiyet vermektedir.
