Fen Bilimleri Terimi Olarak Baskın (Dominant):
F1 dölünün bütün bireylerde görülen karakteridir.
“Baskın dominant” terimi, genetik veya biyolojik bağlamda sıkça kullanılan bir terimdir. Genellikle Mendel’in kalıtım yasaları ve genetik çalışmalarla ilgilidir. İşte baskın dominant kavramının özellikleri ve bir örnek:
Baskın Dominant Nedir? Baskın dominant terimi, bir organizmanın genotipinde (kalıtımında taşıdığı genetik bilgiler) bulunan bir allelin, belirgin bir fenotip (görünür fiziksel veya biyolojik özellik) ürettiği durumu ifade eder. Baskın allel, organizmanın fenotipini belirgin bir şekilde etkilerken, resesif allel ise baskın allelin etkisini bastırır ve genotipinde bulunsa bile fenotipte belirgin bir etki yapmaz.
Baskın Dominant Özellikleri:
- Baskın dominant allel, bir organizmanın fenotipini etkileyen belirgin bir özelliği kodlar.
- Genotipte en az bir tane baskın dominant allel bulunduğunda, baskın özellik fenotipte görülür.
- Baskın dominant allel, resesif alleli bastırır ve resesif allelin fenotipe etkisi sınırlıdır veya hiç yoktur.
- Baskın dominant allel genotipte AA veya Aa olarak temsil edilirken, resesif allel aa olarak temsil edilir.
Örnek: Mendel’in Bezelye Deneyi Gregor Mendel, bezelye bitkileri üzerinde yaptığı çalışmalarla kalıtım yasalarını keşfetmiştir. Bezelye bitkilerinde çiçek rengi genetiği üzerine yaptığı deneyler, baskın dominant ve resesif allellerin etkilerini göstermektedir.
Örneğin, çiçek rengi özelliği üzerinden bir örnek verelim:
- Baskın dominant allel (A), mor çiçek rengini kodlar.
- Resesif allel (a), beyaz çiçek rengini kodlar.
Eğer bir bitkinin genotipi AA veya Aa ise, çiçekleri mor olur, çünkü A baskın bir alleldir. Ancak, eğer bitkinin genotipi aa ise, çiçekleri beyaz olur, çünkü a resesif bir alleldir.
Bu örnek, baskın dominant teriminin anlaşılmasına yardımcı olabilir. Aynı prensip, diğer genetik özellikler için de geçerlidir, ve baskın dominant genler, resesif genleri bastırdığı için fenotipte belirgin bir şekilde görülür.
