Fen Bilimleri Terimi Olarak Boğmaca:
Çoğunlukla çocuklarda nöbet nöbet öksürüklerle görülen hastalık.
Boğmaca, bakteriyel bir enfeksiyon olan Bordetella pertussis tarafından neden olunan bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Boğmaca genellikle öksürük nöbetleri ile karakterizedir ve özellikle bebekler ve küçük çocuklar için ciddi bir sağlık riski oluşturabilir. İlk aşamalarında grip benzeri semptomlarla başlayan bu hastalık, daha sonra şiddetli öksürük nöbetleri ile devam eder.
Boğmaca, özellikle aşılanmamış veya yetersiz aşılanmış bireylerde görülme eğilimindedir. Enfeksiyon, hastalık taşıyıcı bir kişinin öksürük veya hapşırığı sırasında havaya saçılan damlacıkların solunmasıyla veya temasla yayılır.
Belirtiler:
- İlk Aşama (Prodromal Dönem): Boğmaca genellikle soğuk algınlığı benzeri belirtilerle başlar. Bunlar arasında hafif ateş, burun akıntısı, hafif öksürük ve hafif halsizlik yer alır. Bu aşama birkaç hafta sürebilir.
- İkinci Aşama (Paroksismal Dönem): İlk aşamadan sonra, öksürük şiddetlenir ve daha ciddi hale gelir. Bu dönemde, kişi ani ve şiddetli öksürük nöbetleri yaşar. Öksürük nöbetleri o kadar şiddetli olabilir ki, hasta nefes alamaz ve nefes alırken hırıltı veya boğulma sesleri duyulabilir. Bu nöbetler genellikle öksürük sonrası hızlı ve derin nefes almakla sonuçlanır, bu da “boğulmuş” gibi bir his oluşturabilir.
- Üçüncü Aşama (İyileşme Dönemi): İkinci aşamanın ardından, öksürük nöbetleri genellikle zamanla azalır ve iyileşme başlar. Ancak tamamen iyileşme birkaç hafta veya ay alabilir.
Boğmaca, özellikle bebekler için hayati tehlike oluşturabilir. Bebeklerde, öksürük nöbetleri nefes almayı engelleyebilir ve solunum yetmezliğine neden olabilir. Bu nedenle, boğmaca şüphesi olan bebekler derhal tıbbi müdahale gerektirir.
Önleme: Boğmaca, aşılarla önlenebilen bir hastalıktır. DTP (difteri, tetanos ve boğmaca) aşısı, bebeklerin ve küçük çocukların boğmaca enfeksiyonundan korunmasında temel bir önlemdir. Ayrıca, boğmaca belirtileri gösteren kişilerin toplum içindeki temaslarını sınırlamak ve enfeksiyonun yayılmasını önlemek önemlidir.