Ağzımızdaki dişlerin büyüklükleri ve şekli birbirinden epey farklıdır. Yemek yeme alışkanlıklarımız sebebiyle dişlerimizin şekli değişiklik gösterir. Dişler sindirim sisteminin başında besinlerin ufalanıp parçalanmasına, koparılmasına yardım eder. kendini çevreleyen destek dokuları korur ve gelişmelerini sağlar. konuşmayı ve seslerin doğru bir şekilde çıkmasını sağlarlar. estetik olarak yüzle bir bütünlük içindedir. Her diş birbirinden farklı olsalarda görevleri ayrıdır.
Mesela , Öndeki dişlerimize “kesici diş” denir. Düşünsenize, ekmeğin ucundan biraz koparmanın en kolay yolu nedir? Elbette kesici dişler ile kesmektir! Kesici dişlerin görevi burada biter çünkü ince yapıları sebebiyle çiğnemeye uygun değillerdir. Lokmamız hemen yanaklara doğru gider. Çiğnemeyi yapan dişlerimiz geniş ve birbiri üzerine denk gelerek ezici bir güç oluşturan “azı dişleridir”. Azı dişleri ile kesici dişler arasında ise altlı üsdü toplam 4 tane “köpek dişimiz” bulunur. Bu dişlerimizin günümüzde bir görevi kalmamıştır. Binlerce yıl önce, insanoğlu henüz vahşi bir varlık iken, köpek dişleri daha uzun ve sivriydi ve bunları tehlikeli hayvanlara karşı kullanabiliyordu. Günümüzde ise bu dişlerimiz körelmiş ve ufalmıştır. Bilim insanları, köpek dişlerinin binlerce yıl sonra insanlarda artık çıkmayacağını düşünüyor.
Dişlerin görevlerine göre farklı yapıları vardır
Kesici Dişler: Alt ve üst çenedeki ön dişler “Kesici Diş” olarak adlandırılır. Üst çenede genişliği 9-10 mm. olanlar orta kesici; 6-7 mm. olanlar ise üst yan kesicilerdir. Alt orta ve yan kesicilerin genişlikleri ise 6-7 mm. arasındadır.
Kaninler (Köpek Dişleri): “Köpek dişi” ve “göz dişi” adı da verilen kaninler kesici dişlerden sonra gelir, alt ve üst çenede sağlı-sollu birerden dört (4)tanedir. Uçları sivri olup koparmaya yararlar.
Azı Dişleri: Kaninlerin arkasında, azı dişleri yer alır. Yapı olarak birbirinden farklı olan azı dişleri, her bir yarım çenede, iki küçük azı, üç de büyük azı olmak üzere beşer tane ve bir çenede toplam on (10) tanedir. Bütün küçük azıların çiğneme ve kenetlenmeye yarayan ikişer tümsekçikleri vardır. Üst çenedeki büyük azıların dörder tümsekçiği; alt çenedeki büyük azıların beşer tümsekçiği vardır. Bu tümsekçiklere “tüberkül” adı verilmektedir.
Akıl Dişleri – Üçüncü Büyük Azılar = Yirmi yaş Dişleri: Akıl dişleri ayrı bölümde incelenmiştir (yirmi yaş dişleri). Burada, sadece şekillerinin ve kök sayılarının çok değişik olduğunu belirtmekle yetiniyoruz.
