İnsan ve hayvan olmak üzere tüm omurgalı canlılarda, karın boşluğunda, sağda ve solda olmak üzere 2 adet olarak bulunan, kandaki zararlı maddeleri süzen boşaltım organına böbrek adı verilir. Böbreklerin tam olarak yeri karın bölgemizin arka kısmıdır. Ayrıca böbreklerin etrafı yağ tabakasıyla kaplıdır. Bu tabaka, böbrekleri çeşitli sebeplerle olabilecek zedelenmelerden korur. İnsanların böbrekleri üç katmandan oluşur: Bu katmanlar sırayla organın dışındaki korteks, medulla ve pelvis’tir. Kan, renal atardamarlardan medullaya akar.
Medulla ve kortekste, renal atardamarlar daha küçük atardamarlara ayrılır. Bu atardamarlardan her birinin ucunda nefron adı verilen kan filtrasyon birimleri vardır. (1)Kan, yüksek basınçla Bowman kapsülünün kılcal damarlarından akar; (2) sadece küçük moleküller duvarlardan nefronun ilk kısmına doğru itilir; (3) süzülen filtrat, diğer metabolit ve tuzları ifraz eden yakınsal tüpten geçer; (4) suyu, sodyumu, gerekli tuzları, glikoz ve aminoasitleri tekrar kanın içine çeker; (5) istenmeyen tuzlar, üre ve su, idrara dönüşür (6).
Böbreklerin özellikleri nelerdir?
Böbrekler hayati organlardan bir tanesi olmasına karşın, böbreklerin görevini yapamaması nedeniyle diyaliz makinası sayesinde insanlar hayatlarına sıkıntılıda olsa devam edebilirler.
Böbrekler kanda bulunan üre gibi atıkları süzerek su ile birlikte idrar olarak baştırlar.
Böbreklerin büyüklüğü 10-12 cm arasındadır.
Böbreklerden sol tarafımızda olan yani sol böbrek sağ böbreğe nazaran biraz daha büyüktür.
Böbreklerin üstünde böbrek üstü bezi bulunur.
Börek üstü bezi ve böbrekleri böbrek zarı adı verilen bir zar ile çevrili vaziyettedir.
Böbreğe kalp tarafından gönderilen kan miktarı kalbin pompalamış olduğu toplam kanın %30’lu kısmı kadardır.
Böbreklerin üst kısımları kaburganın 11 ve 12.kemiklerinde korunmaktadır.
