Her evin hemen hemen bir düdüklü tenceresi bulunmaktadır. Hele hele günümüz de annelerimiz, özellikle nohut gibi zor pişen bazı sert yiyecekleri düdüklü tencere dediğimiz aletlerde pişirirler. Yemekleri buhar gücünden faydalanma prensibi doğrultusunda çalışarak pişiren bir tencere türüdür. Bu tencereler, basınç ile kaynama sıcaklığı arasındaki ilişkiyi kullanarak yiyeceklerin daha yüksek sıcaklıklarda, böylelikle de daha kısa sürede pişmesini sağlar.
Küçükken nedense birçok kişide o aniden çıkan “fısss” sesinden ya da patlama riskinden dolayı ufak fobiler yaratsa da düdüklü tencereler hem pişirme süresini kısaltmasıyla, hem de yemeklerin besin değerini korumasıyla mutfağın en kahraman aletlerinden biri. Pişen yemeğin tüm mutfağı, hatta evi kokutmasını engellediğinden bahsetmiyoruz bile.
Suyun kaynama sıcaklığı 100°C’dir. Bu sıcaklığa ulaşan su, kaynamaya başlar ve ne kadar güçlü ısıtılırsa ısıtılsın sıcaklığı artmaz. Yalnız, suyun üzerindeki hava basıncı değişirse suyun kaynama sıcaklığı da değişir. Dağa çıksak ve su kaynatsak, suyun örneğin 95°C’de kaynadığını görebiliriz. Bunun sebebi, yükseğe çıktıkça, etrafımızdaki hava basıncının azalmasıdır. Yani basınç azalınca suyun kaynama sıcaklığı da azalır.
Düdüklü tencere de, havayı dışarı çıkarmayan özel kapağı sayesinde su buharını içeride tutar. Suyun sıcaklığı iyice yükselir ve 100°C’yi bulur fakat kaynayamaz. Üzerindeki hava basıncı o kadar fazladır ki kendi sıcaklığı da kaynama noktasına ulaşana kadar yükselmeye devam eder. Bu sayede, daha sıcak suyun içinde kalan yiyecekler, daha hızlı pişer.
Eğer sizin de mutfağınızda düdüklü tencere varsa bunları bilmenizde fayda var.
1- Düdüklü tencereyi asla ağzına kadar doldurmamalısınız
2 – Ateşe koyduktan ve kapağını kapattıktan sonra düdüğü dik konuma getirmelisiniz
3 – Düdükten ses çıkmaya başladığında bir dakika kadar hava çıkmasını bekletin ve düdüğü indirin
4 – Pişirme süresi dolunca ocağın altını kapayın ama tencereyi ocaktan hemen almayın
5 – Acele edip kapağı hemen açmayın
6 – Düdüklü tencerenin hava çıkışı bölümünün temizliğine çok dikkat etmelisiniz
7 – Düdüklü tencerede her yemeğin farklı sürede pişeceğini unutmamalısınız
8 – Bakliyatları bir geceden önce ıslatmaya gerek kalmadan düdüklü tencerede pişirebilirsiniz
9 – Düdüklü tencerede yemekleri asla susuz pişirmeyin
10 – Dondurulmuş gıdaların çözülmesini beklemeden düdüklü tencereye asla koymayın