Gaziantep ya da eski ve halk arasındaki adıyla Antep, Türkiye’nin bir ili ve en kalabalık dokuzuncu, şehir merkez nüfusuyla en kalabalık 6. şehri. 2020 sonu itibarıyla 2.101.157 nüfusa sahiptir. Gaziantep farklı lezzetleri ve geniş kültürüyle dikkat çekiyor. Tabi her şehrin kendine özgü meşhur yemekleri, meyveleri, yöresel yemekleri ve tatlıları hatta hediyelik eşyaları dahi vardır. Bu gün sizler için Gaziantep’te neler meşhur olduğunu Gaziantep’e özgü ve tarihi yada gezilecek yerleri ile yemeklerini ve tatlılarını derliyeceğiz.
Eğer bir gün yolunuz Gaziantep‘e düşerse ve (Gaziantep’te ne yenir) diye düşünürseniz. Gaziantep genelinde mutlaka tatmanız ve yemeden/içmeden dönmemeniz gereken lezzetler aşağıda. Umarız önerilerimizi beğenirsiniz! İşte bu konuda bilinmesi gereken Gaziantep’in meşhur özgü yemekleri, tatlıları ve meyveleri…
Nizip Patlıcanı:
Açık renkli kabuğu mor, beyaz ve yeşilimsi renkte uzun çizgilerden oluşan, meyve et rengi beyaz, yumuşak ve çekirdeklenmesi az olan ve sapında dikenler bulunan tatlı bir patlıcan türü.
_____________________________________________________
Nizip Nanesi:
Türkiye nane üretiminin yüzde 80’ini karşılayan Nizip nanesindeki toplam uçucu yağın en büyük kısmını oluşturan karvon uçucu yağı, Nizip nanesinin kendine has aromasını sağlayan en önemli bileşendir.
_____________________________________________________
Gaziantep Yeşil Zeytin Böreği:
Çekirdeği çıkarılmış ve doğranmış yağlık yeşil zeytin, az yağlı koyun kıyması, kuru ve taze soğan, maydanoz, ceviz içi, sadeyağ, kırmızı pul biber, karabiber ve tuz ile yapılan ve yarım ay şeklinde hazırlanan börek türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Yenidünya Kebabı:
Kıymadan hazırlanan köftelerin iri ve hafif ekşi olan yenidünya meyveleri arasına konulup fırında pişirilmesiyle yapılan bir yemek türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Sütlü Zerdesi (Astarlı Sütlacı):
Süt, pirinç ve bir miktar gül suyu ile yapılan beyaz sütlaç üzerine pirinç, şeker, aspir çiçeği ve su ile yapılan sarı zerdenin bir katman halinde eklenmesi ile hazırlanan iki katlı ve iki renkli olan bir tatlı türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Sedef El İşlemeciliği:
Sedef ve fildişi parçalarının, ceviz, gürgen veya gül ağaçları üzerine özel çelik kalemlerle kakma olarak yerleştirilmesi, gümüş veya pirinç tellerle uygulanan telkari sanatıyla ve çeşitli motiflerle süslenmesiyle çeşitli eşyaların yapıldığı bir el sanatı türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Sarımsak Kebabı:
Koyun eti kıymasından hazırlanan yuvarlak köftelerin ortadan kesilen baş sarımsaklar arasına konulup şişe geçirildikten sonra közde pişirilmesi ile hazırlanan bir kebap türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Sarımsak Aşı:
Taze sarımsak, kemikli paça koyun eti, nohut, yumurta, yoğurt, zeytinyağı, sadeyağ, aspir çiçeği, karabiber ve tuz ile yapılan etli bir yemek türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Lahmacunu:
Pidelik undan yapılmış ve açılmış hamur yüzeyinin, zırhla çekilmiş kuzu eti kıyması, maydanoz, domates, sarımsak, biber, tuz, kara ve kırmızı biberden oluşan harç malzemesi ile tamamen kaplanması ve taş fırınlarda pişirilmesiyle hazırlanan ince bir pide türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Kuymağı:
Kavrulan una şekerli veya pekmezli su eklenerek boza kıvamına gelinceye değin pişirilmesi, servis edilirken üzerine eritilmiş sadeyağ veya tereyağı dökülmesi ve isteğe göre üzerine tarçın, ceviz, Antep fıstığı veya karabiber serpilmesi ile hazırlanan yöresel bir tatlı türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Kuymağı:
Kavrulan una şekerli veya pekmezli su eklenerek boza kıvamına gelinceye değin pişirilmesi, servis edilirken üzerine eritilmiş sadeyağ veya tereyağı dökülmesi ve isteğe göre üzerine tarçın, ceviz, Antep fıstığı veya karabiber serpilmesi ile hazırlanan yöresel bir tatlı türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Alinazik:
Kıyma, yoğurt, közlenmiş patlıcan, sarımsak, tuz, karabiber, kırmızıbiber ve sade yağ kullanılarak yapılan etli bir yemek türü.
_____________________________________________________
Araban Sarımsağı:
Diğer sarımsak türlerine göre daha erken ekilen ve büyürken üzerinden bir kış geçen, dişleri iri, aroması ve kokusu keskin, diş et rengi krem-sarı olan bir sarımsak türü.
_____________________________________________________
Antep Yuvarlaması:
Toklu denilen yaşını doldurmamış dişi koyun etinden hazırlanan nohut büyüklüğündeki küçük köftelerin, et suyu ve nohut ile pişirilmesinden sonra süzme yoğurt eklenmesi ve üzerine naneli kızgın yağ dökülmesiyle yapılan bir çorba türü.
_____________________________________________________
Antep Urmu Dut Şurubu:
Sadece Gaziantep ve diğer bir kaç ilde yetişen ve bir tür ekşi karadut olan urmu dutlarına şeker ilave edilerek yapılan bir şurup türü.
_____________________________________________________
Antep Tırnaklı Pidesi:
Ekmeklik buğday unu, su, maya ve tuzdan oluşan cıvık hamurun yaklaşık 20 cm eninde 40 cm boyunda elle açılıp parmak uçlarıyla üzerine iz yapılmasından sonra fırınlarda pişirilmesiyle hazırlanan ve ekmek gibi tüketilen sade bir pide türü.
_____________________________________________________
Antep Şiveydizi:
İri kuşbaşı ya da kemikli koyun eti, taze soğan ve sarımsak, nohut, süzme yoğurt, yağ, kuru nane, yumurta, karabiber ve tuz ile yapılan sulu bir yemek türü.
_____________________________________________________
Antep Sıkma Peyniri:
Gaziantep meralarında otlatılan koyun ve keçilerin sütlerinden yapılan, telemesi haşlanan, yarı sert, gözeneksiz, elde sıkıldığı için belirgin bir şekli olmayan, yerken ağızda kolayca dağılan ve çiğnerken gıcırdayan bir tür beyaz peynir.
_____________________________________________________
Antep Pekmezi:
Dökülgen çeşidi üzümden elde edilen normal pekmezin mayalanıp katılaştırılması ile yapılan, sarı-kahve renkli ve macun kıvamında olan bir pekmez türü.
_____________________________________________________
Antep Oğuzeli Narı:
Olgunlaştığında köşelerinden hafif basık hale gelen, sarımsı beyaz taneleri ekşi veya mayhoş olmayan, Punica granatum L. türüne ait tatlı bir nar çeşidi.
_____________________________________________________
Antep Nohut Dürümü:
Haşlanmış nohut, taze ve kuru soğan, yeşil ve kapya biber, maydanoz, nar ekşisi, tuz, kimyon, sumak, kırmızı toz biber, karabiber, zeytinyağı ve lavaş ekmeği ile yapılan bir dürüm türü.
_____________________________________________________
Antep Muskası:
Şeritler halinde kesilen üzüm pestillerinin içine Antep boziç fıstığı, nişasta ve pudra şekerinden oluşan iç harcının konulup bir muska gibi üçgen şeklinde sarılmasıyla yapılan tatlı bir atıştırmalık türü.
_____________________________________________________
Antep Muskası:
Şeritler halinde kesilen üzüm pestillerinin içine Antep boziç fıstığı, nişasta ve pudra şekerinden oluşan iç harcının konulup bir muska gibi üçgen şeklinde sarılmasıyla yapılan tatlı bir atıştırmalık türü.
_____________________________________________________
Antep Meyan Şerbeti:
Glycyrrhiza glabra L. türü meyan kökü, tarçın, karanfil, gülsuyu, su ve buz ile yapılan ve içeriğinde başka herhangi bir tatlandırıcı madde bulunmayan geleneksel bir şerbet türü.
_____________________________________________________
Antep Menengiç Kahvesi:
Gaziantep’in dağlık kesiminde yabani olarak yetişen menengiç tanelerinin toplanıp kavrulduktan sonra süt ile pişirilmesiyle yapılan ve kafein içermeyen bir kahve türü.
_____________________________________________________
Antep Kurabiyesi:
İrmik, sadeyağ, Antep boziç fıstığı, beyaz şeker ve un kullanılarak yapılan, sade olanları beyaz renkli ve hilal şeklinde, fıstıklı olanları ise yassı, uzun ve yeşil renkte olan bir kurabiye türü.
_____________________________________________________
Antep Köy Kahkesi:
Kahkelik un, nohut mayası, toz şeker, mahlep, irmik, süt kreması, rezene, çörek otu, tarçın ve susam kullanılarak yapılan, yerken ağızda dağılan bir yapısı olan halka şeklinde tatlı bir kurabiye türü.
_____________________________________________________
Antep Katmeri:
Buğday unundan yapılan hamurun açılıp içine Antep Fıstığı, sadeyağ, pancar şekeri ve kaymak konulduktan sonra kare bir mektup zarfı şeklinde kapatılıp üzeri kızarıncaya kadar pişirilmesiyle yapılan bir tatlı türü.
_____________________________________________________
Antep İşi:
Beyaz, sarı ve krem renkli ipek ve koton ipliklerle beyaz veya krem rengi kumaş üzerine yapılan “Antik Antep İşi” ve farklı renkli iplikler kullanılarak susma ve ajur modelleri ile süslemeler yapılan “Renkli Antep İşi” olmak üzere iki çeşidi bulunan bir nakış türü.
_____________________________________________________
Antep Firiği:
Tam olgunlaşmamış yeşil haldeki durum buğdayı başaklarının ateşte yakılmasıyla yapılan, görünüş olarak bulgur ve pirince benzeyen, sarı-yeşil-kahverengi renkli olan ve kendine özgü tat ve is (tütsü) kokusu bulunan bir tahıl türü.
_____________________________________________________
Antep Fıstık Ezmesi:
Boziç olarak adlandırılan erken hasat edilmiş Antep fıstığının henüz kırmızıya dönmemiş yeşil renkli içlerinin ezilmesi, su ve şeker ile belirli ölçülerde hazırlanmış sıcak şerbet ile karıştırılması ve soğuduğunda el ile yoğrulup, açılması ve lokmalar şeklinde kesilmesi ile yapılan bir tür tatlı.
_____________________________________________________
Antep Fıstığı:
Dünya Antep fıstığı üretiminde ikinci sırada gelen Türkiye’nin “ilk kez” ve en çok Antep fıstığı üreten ili Gaziantep’tir. Küçük ebadına rağmen dünya çapında lezzeti ile tanınan ve “uzun” olarak adlandırılan Antep fıstığı türü, geç olgunlaşan, yüksek verimli ve en yaygın olan Antep fıstığı çeşididir.
_____________________________________________________
Antep Bulguru:
Yüksek oranda protein ve lutein içeren sert (Triticum durum) buğdaylardan, temizlenme, yıkanma, pişirilme, kurutulma, tavlanma ve parlatılma işlemlerinden geçirilerek üretilen, kendine has koku ve aroması bulunan, düzgün ve homojen yüzeyli, parlak veya mat sarı renkli ve diğer bulgurlara göre daha köşeli olan bir buğday türü.
_____________________________________________________
Antep Beyranı:
Bir yaşını doldurmamış koyunların kol ve boyun etlerinin ilikli kemikler ve iç yağı ile birlikte 10-12 saat pişirilmesi, pişirilen etin harlı ocaklarda bakır sahanlarda kavrulan ve sarımsakla biber ilave edilen önceden haşlanmış pirinç üzerine bol et suyuyla birlikte boca edilip alevlendirilmesiyle yapılan bir çorba türü.
_____________________________________________________
Antep Baklavası:
Sert buğday unundan hazırlanan hamurun çok ince açılan ~40 katmanı arasına Antep fıstığıyla birlikte isteğe göre kaymak da konulduktan sonra eritilmiş sade yağ dökülüp fırında pişirilmesi ve son olarak üzerine kaynar şerbet dökülmesiyle yapılan bir tatlı türü.
_____________________________________________________
Zeugma Antik Kenti:
Büyük İskender’in generallerinden I. Selevkos Nikator tarafından M.Ö. 300’de kurulan ve kazılarda gün ışığına çıkarın mozaik döşemeleriyle bir mozaik kenti olarak da adlandırılan Zeugma Antik Kenti Gaziantep’in Nizip ilçesinde yer alır.
_____________________________________________________
Yesemek Açık Hava Müzesi:
Kuruluşu M.Ö. 2000’li yıllara kadar uzanan, zamanında taş ocağı ve heykel atölyesi olarak kullanılmış olan, 2012 yılında Dünya Mirası Geçici listesine dahil edilen ve Gaziantep’in İslahiye ilçesinde yer alan Yesemek Açık Hava Müzesi günümüzde 300’ün üzerinde sfenks ve aslan heykeline ev sahipliği yapmaktadır.
_____________________________________________________
Rumkale:
Aziz Nersel Kilisesi, Barşavma Manastırı ve Geç Roma ve Ortaçağ dönemine ait mimari kalıntılara ev sahipliği yapan kale günümüzde Nizip-Birecik Barajı sularının oluşturduğu bir yarımadada yer alır.
_____________________________________________________
Karkamış Antik Kenti:
Geçmişi Erken Bakır Çağına dek uzanan ve Hitit ve Asur İmparatorluğu dönemlerinde önemli bir şehir olan Karkamış Antik Kenti Gaziantep’in aynı isimli Karkamış ilçesinde yer alır.
_____________________________________________________
Oğuzeli Nar Ekşisi:
Oğuzeli Narlarının tokmakla tanelerinin ayrılması, teknelerde ezilmesi ve bakır kazanlarda kaynatılmasıyla yapılan, içine herhangi bir tatlandırıcı veya katkı maddesi konulmayan ve üretiminde herhangi bir cihaz kullanılmadan geleneksel yöntemlerle üretilen nar ekşisi türü.
_____________________________________________________
Nizip Zeytinyağı:
Olgunlaşma evresi, iklim şartları ve toprak yapısının özellikleri sayesinde yağ oranı diğer bölgelere göre daha yüksek olan “Nizip yağlık” çeşidi zeytinlerinden elde edilen zeytinyağı türü.
_____________________________________________________
Nizip Sabunu:
Nizip Zeytinyağının küspesinden oluşan prina yağı, Nizip Zeytin Yağı asidi ve “kostik” denilen sodyum hidroksit karışımının yaklaşık 2 gün boyunca kaynatılmasıyla yapılan bir tür zeytinyağı sabunu.
_____________________________________________________
Gaziantep Bakır El İşlemeciliği:
Sadece bir çekiç ve bir çelik kalemle ve herhangi bir lehim veya kaynaklama işlemi uygulanmadan yekpare olarak (tek parçadan) çeşitli motifli bakır eşyaların üretildiği bir el sanatı türü.
_____________________________________________________
Gaziantep Bakır El İşlemeciliği:
Sadece bir çekiç ve bir çelik kalemle ve herhangi bir lehim veya kaynaklama işlemi uygulanmadan yekpare olarak (tek parçadan) çeşitli motifli bakır eşyaların üretildiği bir el sanatı türü.
_____________________________________________________
Antep Kutnu Kumaşı:
Gaziantep’te yüzyıllardır üretilen ve kullanılan, genellikle çözgü sateni veya bez ayağı örgüsü ile dokunan, boyuna çizgili desenlerden oluşan, çözgüsü ince ipek atkısı da pamuk-ipek olan bir tür atlas kumaş türü.
