Işığı tamamen açıklayamadığımız hâlde, tam olarak ölçebiliriz. Öncelikle ışık yılı kavramı bir zaman değil, bir mesafe kavramıdır. Işığın bir yılda katettiği mesafeyi hesaplayabilmek için öncelikle ışığın hızını bilmemiz gerekir.
Işığın ne kadar hızlı yol aldığıyla ilgili gayet yerinde tahminlerde bulunabiliriz. Işık saniyede 300.000 kilometre yol kat eder. Yani bir ışık yılı yaklaşık 9.500.000.000.000 kilometredir. Işık yılı, bir ışık demetinin bir senede kat edeceği mesafenin ifadesidir. Asıl keşif ışığın bulunmasıdır.
Astronomik birim’e kıyasla büyük bir uzunluk birimidir, bu sebeple genellikle yıldızlar arası mesafeleri ölçmekte kullanılır. Yani, gökbilimciler bir yıldız için 10 ışık yılı uzakta diyorsa, aslında kastettikleri yıldızın 95 trilyon kilometre ötede olduğudur. Işık yılı, DanimarkalI bir gök bilimci olan Olaus Roemer tarafından 1676’da bulunmuştur.
Günümüzde Profesör Albert Michelson ışığın kesit hızını tanımlamak için yıllarını harcamıştır. Sonuçta saniyede 186.284 mil e ulaşmıştır ve bu hız doğru olarak kabul edilir. Eğer bu rakamı bir yılın saniyeleriyle çarparsak ışığın yılda 5.880.000.000.000 mil yol kat ettiğini buluruz. Buna “ışık yılı” adı verilir.
Güneş bizden 150.000.000 kilometre uzaktadır. Dolayısıyla Güneş’ten çıkan ışığın Dünya’ya ulaşması yaklaşık olarak 500 saniye, yani 8 dakika 20 saniye kadar sürer. Ancak daha uzak bir cisme bakacak olursak, M13 yıldız kümesi bizden 25.100 ışık yılı uzakta yer alır. Bu da yaklaşık 240.000.000.000.000.000 (240 katrilyon) kilometreye denk gelir ki, M13 aslında evrenin büyüklüğü düşünüldüğünde burnumuzun dibinde sayılır.
Işık Yılının Hesaplanması
Işığın bir yılda katettiği mesafeyi hesaplayabilmek için öncelikle ışığın hızını bilmemiz gerekir. Işık hızı sabittir ve değeri yaklaşık olarak 300.000.000 m/s ( 3 x (10 üzeri 8) ), evet doğru okudunuz; saniyede üç yüz milyon metre. Işık çok hızlıdır.
Şimdi bir ışık yılını hesaplayabilmek için bir yılda kaç saniye olduğunu bulmalıyız.
Küçük bir hesapla; 1 yıl 8765.81 saattir.
1 saat 3600 saniye ise;
8765.81 saat; 8765.81×3600 = 3155691600 yani 3,1556916 x (10 üzeri 7) saniyedir.
Yani 1 yıl = 3,1556916×107 saniyedir.
1 ışık yılı ise; Yer Değiştirme= Hız x Zaman formülünden;
1 ışık yılı = 3 x 108 m/s x 3,1556916 x 107 s (çarpım durumunda saniyeler birbirini götüreceğinden)
1 ışık yılı= 9,49 x 1015 metre’dir.
Artık ışık yılı kavramının geçtiği yazılarımız ve çevirilerimiz daha anlaşılır olacaktır.
