Ey işte, güçte Hakk’ın emrine uymamayı kendine ders yapmış kişi! Şunu bil ki, sen de Hakk’ın ordusu içindesin. Senin cüz’lerinin cüz’leri bile, yani bedeninin zerrelerinin, hücrelerinin her biri Allah’ın ordusundandır. ikiyüzlülük ediyorlar da şimdi sana uymuş gibi görünüyorlar. Eğer Allah onların sana karşı gelmelerini isterse, her biri senin düşmanın olur. (IV, 792-793. Şefik Can tercümesi.)
Mevlânâ, Dîvân-ı Kebîr’de kansere şöyle işaret etmiştir:
“Sen bedeninin her zerresinden/hücresinden bir feryad, bir inilti işit. Çünkü sen büyük bir şehirsin, belki binlerce şehirsin. Senin bedeninde ciiz’lerin, hücrelerin hepsi susuyorlar, ama senin gizli şeylerini görüyorlar ve çalışmalarını senden gizlemiyorlar. Onlar bütün gün, ‘Gel bakalım senin neyin var?’ diye coşup köpürüyorlar. Sen ölümsüz, uçsuz bucaksız bir deryasın. O deryada sayısız balık var.
Bilgisizlik yüzünden sende bulunan değerleri, meziyetleri reddetme. Ne diye inkâr başını kaşıyor duruyorsun? Evet, görünüşte seııin bedeninde bulunan hücreler susmada, ama onların hepsi de gizli gizli işler yapıyorlar. Kalleşçesine var-lığmla kumar oynuyorlar. Hepsi de hem görünüyor hem de gizli. Hepsi de birbirini yemekle meşgul. Birbirlerinin hem avı, hem avcısı. Bedeninin bütün zerreleri sana sesleniyorlar, diyorlar ki: ‘Sana ne oldu? Bütün işittiğin, söylediğin sözler boş sözler.
O sözlerde sevgiden, dostluktan hiç bahsedilmiyor.’ Varlığın sonbahar gibidir. Fakat o sonbaharın içinde bir ilkbahar gizlidir, içindeki ilkbahar canlanınca, gönül bahçesi içten içe güler, durur. Sense ezelde mânâ balından yediğin hâlde ne diye şu fani dünya mumunun etrafında pervane gibi dönüp durursun? Ne diye ka-nadannı yakarsın? Bilmiyor musun, sen kendin nârdansın. Hak nûruııdansm, sen nardan, şeytanın yaratıldığı ateşten değilsin.”
