Mikroskop, günümüzde çok çeşitli olarak üretilmektedir. Mikroskop, teleskop benzeri mercekler kullanılarak çıplak gözle görülmeyen cisimleri görmek için kullanılan alettir. Mikroskop icat edilince küçük mikroorganizmalar tanınmaya başlanmıştır. Bu gözle görülemeyecek kadar küçük canlıların defalarca büyütülmüş hallerini görmemiz sağlanmıştır.
Mikroskop, çok küçük nesneleri büyüterek gözle görünmesini sağlayan bir alettir. En önemli bilimsel araçlardan biridir. Örneğin, fizikçiler ve biyologlar mikroskopla bakterileri ve kan hücrelerini inceler. Bilim adamları ve mühendisler mikroskop kullanarak laboratuvarlannda metaller ve metal alaşımlar içindeki kristal yapıları, bilgisayar mikroçiplerini ve diğer minik elektronik aletleri inceler.
Günümüzde mikroskoplar her alanda kullanılmaktadır. Özellikle bilimsel araştırma alanlarında sıklıkla kullanılmaktadır. Mikroskopların kullanım alanları çok geniştir. Her geçen gün de genişlemektedir.
Biyoloji öğrencileri mikroskopla su yosunlarını, protozoalan ve diğer tek hücreli organizmaları inceler. Mikroskopla görülen pek çok örnek şeffaftır veya şeffaflaştırılmıştır. Örnek hazırlama yöntemine “mikrotomi” denir. Örnekler 76 ya 25 mm ölçüsündeki cam levhalara konur.
Mikroskop çeşitleri ve kullanım alanları şu şekildedir:
Basit ışık mikroskobu: Görünür ışık yardımıyla gözle görülemeyecek kadar küçük olan organizmaların görüntülenmesinde etkili olmaktadır.
Karanlık saha mikroskobu: Mikroorganizmaların hareketlerinin ortaya çıkarılmasında ve takip edilmesinde kullanılan bir mikroskoptur. Özel kondansatörler sayesinde üretilen bir mikroskop olarak çok gelişmiş bir cihaz olarak kullanılmaktadır.
Faz- kontrast mikroskobu: Boyanmamış canlı hücrelerin iç yapısının incelenmesinde kullanılmaktadır. Hücre ve hücre içi faaliyetlerin incelenmesinde, araştırılmasında ve ortaya konulmasında etkili olmaktadır.
Flouressant mikroskobu: Kısa dalga boylu ışınlar kullanarak görüntüleme sağlamaktadır. Bu görüntülemede çok küçük cisimlerin görüntülenmesi söz konusu olmaktadır.
Elektron mikroskobu: Virüsleri ve bazı bakterileri görüntülemek için kullanılan en gelişmiş mikroskoplardan biri olarak kullanılmaktadır.