Bir süre sonra Roma İmparatorlu-ğu’nun orijinal şekliyle ayakta kalması için gereğinden fazla büyük olduğu anlaşıldı. İmparatorluğu yönetmek için çok büyük bir idare teşkilatı ve ordu gerekiyordu.
Büyük bir ordunun maliyeti çok yüksekti. Aynı zamanda imparatorluğun değişik bölgelerinde, ordu komutanları tarafından başı çekilen, imparator olma iddiasıyla başlamış birçok ayaklanma oluyordu. Sonunda, M.S. 284 yılında, imparator Diyokletyan, Roma İmparatorluğu’nu, her birinin kendi ordusu olan ve kendi kendini yöneten daha küçük parçalara böldü.
Tüm imparatorluk iki bölüme ayrılmıştı: Doğu ve Batı. En sonunda imparatorluk bu genişlemeden dolayı zayıfladı ve kolayca saldırabilir ve barbarlarca işgal edilebilir hâle geldi.
