Yaz aylarında sık sık duyduğumuz ‘Çay harareti alır’ cümlesi gerçekten doğru mu, yoksa bir efsane mi? Çay, çeşitli bitkilerin yapraklarının, çiçeklerinin, köklerinin, gövdelerinin, kabuklarının, tohumlarının kaynatılmasıyla veya haşlanmasıyla elde edilen bir içecek türüdür. Türk kültürünün vazgeçilmezlerinden biri olan siyah çay, her mevsimde olduğu gibi yaz aylarında da tüketilir.
Yapılan araştırmalara göre sıcak içecekler vücudun kendisini olduğundan daha sıcak hissetmesine yol açar. Bu da vücudun daha fazla terlemesine neden olur. Terlemek, ısı kaybını sağladığı için sıcak içecekler genellikle harareti alır. Çay tükettiğimizde vücudumuz normalden daha fazla terler. Ancak bu terleme spor yaptıktan sonra oluşan terle aynı değil. Vücut kontrollü bir şekilde terlediği için serinlemeye başlar ve üzerinizde hararette gitmiş olur.
Sidney Üniversitesi Termal Ergonomi Laboratuvarı Başkanı Ollie Jay, 2012 yılında Ottowa Üniversitesi’nde çalışırken sıcak içeceklerin insanı en azından bir nebze ferahlatabileceğine dair bir makale yayımlamıştı. Jay ile ekibi, araştırma için 75 dakika boyunca bisiklet çevirip aynı zamanda vantilatörle serinleyen dokuz tane gönüllüyle çalıştı. Araştırma esnasında gönüllülere çok sıcak ve çok soğuk sular verildi. Araştırmacılar, bisiklet çevirip sıcak su içenlerin oda sıcaklığında su içtikleri duruma oranla yaklaşık 13 kalori fazla kaybettiğini fark etti. Gönüllüler soğuk bir içecek içtiğinde ise 5 kalori aldıkları kaydedildi.
Jay, “Kulağa biraz çelişkili gibi geliyor. Soğuk bir içecek içtiğinizde serinlemiş gibi hissediyorsunuz fakat sırf terlemenizi azalttı diye sizi serinletmiş sayılmıyor.” dedi. Vücudunuzdan çıkan her bir gram terde yaklaşık 58 kalori kaybediyorsunuz. Sıcak su içen gönüllüler fazladan 12 kalori aldı. Fakat yeniden terlemeye başlayınca 26 kalori kaybettiler. Konu soğuk içecekler olduğunda ise tam tersi gerçekleşti. Soğuk içecek içenler daha az terledi dolayısıyla buharlaşma daha az oldu. Bisiklet çevirenler oda sıcaklığında su içtiğinde ise alınan ve kaybedilen ısı miktarı eşit kaldı.
