Van farklı lezzetleri ve geniş kültürüyle dikkat çekiyor. Tabi her şehrin kendine özgü meşhur yemekleri, meyveleri, yöresel yemekleri ve tatlıları hatta hediyelik eşyaları dahi vardır. Bu gün sizler için Van’da neler meşhur olduğunu Van’a özgü ve tarihi yada gezilecek yerleri ile yemeklerini ve tatlılarını derliyeceğiz.
Eğer bir gün yolunuz Van’a düşerse ve (Van’da ne yenir) diye düşünürseniz. Van genelinde mutlaka tatmanız ve yemeden içmeden dönmemeniz gereken lezzetler aşağıda. Umarız önerilerimizi beğenirsiniz! İşte bu konuda bilinmesi gereken Van’ın meşhur özgü yemekleri, tatlıları ve meyveleri…
- Van Uçkunu: Bahar aylarında yetişen, rakım farkına göre olgunlaşan uçkun (dağ muzu), besin değeri çok yüksek olan ve bazı hastalıklara da iyi geldiği yöre halkı tarafından belirtilen mayhoş bir bitkidir.
- Van Sıhke Kavunu: Meyveleri yuvarlak, alttan ve üstten basık, sarı renkli kabuğu ince, meyve eti sarı-turuncu renkli, son derece tatlı ve güzel kokulu olan bir kavun türü.
- Hoşap Kalesi: Urartu Devleti’ne kadar uzanan kale, Osmanlı Devleti’ne tabi Mahmudi Süleyman Bey tarafından H. 1052 (1643) tarihinde yapıldığı şekliyle günümüze kadar ulaşmıştır.
- Van Pastası: Tir buğdayı unu, yoğurt, şeker, tereyağı, karbonat, yumurta ve fındık içi ile yapılan yumuşak bir kurabiye türü.
- Van Otlu Peyniri: Sirmo/sirik, heliz, mendo, siyabo, kekik ve yabani nane ana otlarıyla birlikte tere, çünk, çöven, dere otu, tarak otu, yarpuz, hiltit, catır, reyhan, çiriş, itsoğanı/hağız, çatlanguş/körmen ve kuzu kulağı gibi toplamda yaklaşık 20 otun eklenmesiyle yapılan, kullanılan sütün (koyun, keçi veya inek ya da bunların karışımı) ve otların farklılığıyla beyazdan sarımtırağa doğru rengi değişen, koku ve aromasında sarımsak ve kekiğin hakim olduğu, salamura olarak üretilen veya kuru tuzlama yöntemiyle 4-7 ay çömlekte toprak altında olgunlaştırılan orta sert ve tuzlu olan bir peynir türü.
- Van Keledoşu: Kuşbaşı et, kuru soğan, sarımsak, haşlanmış nohut, yeşil mercimek, buğday, kurut (kurutulmuş çökelek), tereyağı, pul biber, yenibahar, karabiber, tuz ve Van’da yetişen Latince adı Alba Öaxala olan “keledoş otu (ak pancar otu)” kullanılarak ve haşlanarak yapılan bir yemek türü.
- Van Kavut: Tir buğdayının 12 saat sütte bekletilmesinden sonra kurutulup el değirmeninde öğütülerek kabuklu un haline getirilmesi ve bakır tavada tereyağında kavrulmasıyla elde edilen bir kahvaltılık türü.
- Van Kahvaltısı: Genellikle hakiki Van balı, yoğurt kaymağı, süt kaymağı, yayık tereyağı, gül reçeli, cacık, otlu peynir, örme peynir, beyaz peynir, kavurmalı-sucuklu yumurta, zeytin, murtuğa, kavut, gencirun, çay, süt, sade pide, lavaş ve ekmekten meydana gelen yaz aylarında menüye yoğurt, cacık, piyaz, kış aylarında ise bal-pekmez ve tahin ilave edilen ve Guinness Rekorlar Kitabında da yer alan bir kahvaltı sofrası.
- Van Gül Reçeli: Kuvvetli kokusu, tat ve aroması nedeniyle halk arasında “reçellik gül” veya “Gül-i Muhammedi” olarak adlandırılan Rosa damascena çeşidi gül ile renk vermesi için “Kral Gülü” veya “yediveren gülü” olarak isimlendirilen Rosa damascena semperflorens gülünün çiçek yapraklarının birlikte kullanılmasıyla yapılan reçel türü.
- Murtuğa: Bir bakır sağanda eritilmiş tereyağında kavrulan unun üzerine çırpılmış yumurta ilave edilip pişirilmesiyle yapılan ve “Van Kahvaltısı”nda da yer alan bir kahvaltılık türü.
- Kürt Köftesi: Köftelik ince bulgur, soğan, tuz, reyhan ve pul biberden oluşan köftelerin haşlanarak pişirilmesi, üzerine sarımsaklı yoğurt ve eritilmiş sadeyağ dökülmesi ile yapılan etsiz bir köfte yemeği.
- Gevaş Fasulyesi: Gevaş fasulyesini diğer fasulyelerden ayıran özellik hem sulu hem etli olması, daha canlı ve parlak görünmesidir.
- Erciş Üzümü: Morumsu siyah renkli olan taneleri ince kabuklu, sulu ve üzeri puslu olan, şırası yüksek oranda biyoaktif bileşik içeren, meyveleri çoğunlukla sofralık olarak yaprakları da salamura yapılarak tüketilen, 3000 yıllık geçmişiyle bir Urartu mirası olan ve koruma altına alınmış olan bir üzüm türü.
- Çatak Cevizi: Latince tür ismi Juglans regia L. olan, ceviz içi beyaz ve sarı tonlarında olup kabuktan kolay ayrılan, en az %13 protein ve en az % 60 yağ içeren bir ceviz türü.
- Çatak Balı: Bölgede yetiştirilen arılardan zengin çiçek ve bitki florasına bağlı olarak elde edilen kaliteli bir bal türü.
- Akdamar Adası ve Kilisesi: Van gölü içerisinde yer alan adada Ermeniler’den kalma bir de kilise bulunur.
- Van Savatlı Gümüş İşlemesi: Savat, kurşun, gümüş, bakır ve kükürt madenlerinin bir araya getirilmesiyle oluşan siyah renkli bir alaşım olup çelik kalemlerle motif işlenmiş gümüş üzerine sürüldüğü ve motifin gümüş üzerinde siyah olarak belirginleştirildiği bir el sanatıdır.
- Van Kedisi: Genetik bir defekt sendrom nedeniyle gözlerinin biri mavi (turkuaz) diğeri yeşil (kehribar) renkli olması ile ünlüdürler.
- Jirkan Kilimi: Yün ile dokunan, kalitesi 32×330, çözgüsü 4,5/3 yün, atkısı 5/2 yün olan bir kilim türü.
