Mihail Seıgeyeviç Gorbaçov, Sovyetler Birliği’nin 1985 ve 1991 yılları arasındaki lideriydi.
Bir Sovyet lideri olarak Gorbaçov, ülkesinde birçok yenilikler yapma konusunda dünyaca ünlüydü. Sovyetler Birliği’nin son lideri Gorbaçov göreve geldiği 1985 yılında ekonomiyi değiştirme amaçlı iki ilkeyi ortaya atmıştır.
Glastnost: Açıklık, Şeffaflık (Ocak 1987)
Perestroyka: Yeniden Yapılanma (Kasım 1987
Glastnost veya Perestroyka anlamına gelen “açıklık” ve “yeniden yapılandırma” kavramları, Sovyetlerin yıkılışına engel olamamış aksine demokratikleşme adına atılan özgürlük mantığı ülke içindeki muhalif grupların daha da güçlenmesini sağlamış ve devlet kısa sürede iç karışıklıklarla çalkalanmaya başlamıştır.
Sovyetler, Mihail Gorbaçov döneminde yıkılma sürecine girmiştir. Gorbaçov, ülkesini eski şaşaalı günlerine geri döndürebilmek gayretiyle 1985 yılında hız kesmeden reform çalışmalarına başlamıştır. Gorbaçov ilk olarak Perestroyka “Yeniden Yapılanma’’ adı verdiği ekonomik reformu ortaya atmıştır. Perestroyka ona göre köhneleşmiş sosyalist ekonomi sistemine vurulmuş darbe ve gelişmesi için atılmış bir adım ve son alternatiftir. (Gorbaçov, 1988: 49-58).
Gorbaçov, 1991 yılında dünya barışına katkısından dolayı Nobel Barış Ödiilü’ne layık görüldü. Gorbaçov, Sovyet siyasal sitemini değiştirmek istiyordu. Sovyet sosyal yaşamının diğer kısımlarında da daha açık ve demokratik bir sistemden yanaydı. Ülkeyi yöneten Komünist Partisi’nin yetkilerinin azaltılmasını ve seçilen kişilerin yetkilerinin artırılmasını istiyordu. Ekonomik ve siyasal programının adı “perestroyka” (yeniden yapılanma), daha açık olma politikasının adı ise “glasnost”du.
Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan, Gorbaçov’un SSCB’de uyguladığı programın çok yakın bir destekçisiydi. İki lider, 1987 yılında, karşılıklı nükleer silahsızlanma konusunda bir antlaşma imzaladılar.