Transistör elektrik akımını kontrol eden; radyo, televizyon, bilgisayar ve hemen her türlü elektronik araçta bulunan minik bir alettir. Transistör ismi ise John R. Pierce tarafından geçişli direnç anlamında düşünebileceğimiz “transresiztans” ifadesinin kısaltması olarak sunulmuştur.
Elektronikle ilgili sistemlerin gelişmesini ve bugün sahip olduğumuz teknolojilere ulaşmamızı sağlayan transistörün icadı 1947 yılında Bell araştırma laboratuvarlarında, William Shockley başkanlığında John Bardeen ve Walter Brattain’den oluşan ekip tarafından gerçekleştirilmiştir.
Transistörler, çok farklı büyüklüklerde olabilir. 1950 ve 1960’larda transistörler vakum tüpü denilen elektronik malzemelerin yerini tamamen almıştır çünkü vakum tüplerine göre pek çok faydası vardır. Örneğin, transistörler küçüktür, hafiftir, üretmesinin ve çalışırmasının maliyeti daha düşüktür ve vakum tüplerine göre daha güvenlidir.
Transistörler, bilgisayar mikroçiplerinin içindeki esas malzemedir. Tırnak büyüklüğündeki mikroçiplerin içinde milyonlarca transistör vardır.
Transistörlerin iki temel işlevi vardır:
(1) Elektrik akımını açmak ve kapatmak,
(2) Elektrik akımını artırmak veya güçlendirmek.
Transistörlerin Yapısı ve Çalışması
Transistörler NPN veya PNP biçiminde yerleştirilmiş üç yarı iletken maddenin bileşiminden oluşmaktadır. Beyz kutbu tetiklendiği zaman kollektör ve emiter arasında direnç değeri azalır ve akım geçirir hale gelir. Kollektör ve emiter arasından geçen akımın miktarı beyz kutbuna uygulanan akımın miktarına bağlıdır.
Sinyolleri güçlendirebilme becerisi transistörleri radyo ve televizyonların esas parçası hâline getirmiştir. Havoda taşınan yayın dalgaları radyo veya TV anteninde zayıf alcımlar yaratır. Transistörler bu sinyalleri artırarak ses ve görüntü üretilmesini sağlar.