Akika kurbanı ne demektir? Akîka Arapçada yeni doğan çocuğun başındaki saçın adıdır. Akika, yeni doğan çocuğun yedinci gününde kesilen hayvandır. Akika, sünnettir. Erkek çocuk için iki koyun, kız çocuk için bir koyun kesilir, Akika yeni doğan Çocuğun doğumu sebebiyle Allah’a şükür için kesilen kurbana “akîka kurbanı” denir.
“Akika kurbanı, müekked sünnettir.Erkek çocuk için, Kurban bayramında kesilmesi geçerli olan iki koyun veya iki keçi, kız çocuğu için ise bir koyun veya bir keçi, doğduktan sonra yedinci günde kesilir. Akika, çocukları belalardan, hastalıklardan korur. Kıyamette, anaya, babaya, ayrı bir şefaat ederler. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir akika hayvanı kesilir. Kesilen akikadan kendisi ve zengin fakir herkes yiyebilir, pişmiş veya çiğ olarak zengin fakir herkese verebilir. Kurban olmaya elverişli her hayvan akîka kurbanı olarak kesilebilir. Kesilen kurbanın kemikleri çocuğun sıhhatli olmasına sebep olsun niyetiyle kırılmayıp eklem yerlerinden sıyrılır ve öylece pişirilir. Sonra bu kemikler bir yere gömülür.
Mâlikî, Şâfiî ve Hanbelî mezheplerine göre bu kurbanı kesmek sünnettir. Hanefi mezhebine göre mubah, bazı kaynaklara göre ise mendubtur. Bu bilgilere göre akîka kurbanını kestirmeyen kişi günahkar olmaz.
İmam-ı Şâfiî ve Ahmed Bin Hanbel’e göre, çocuğun sıhhat ve selâmetine bir tefe’ül olarak akîkanın kemikleri kırılmaz, mafsallarından ayrılır ve öylece pişirilir. Bu müstehaptır. Diğer mezheb imamlarına göre ise, bil’akis mütevazı olması, beşerî hırslarının kırılmasına tefe’ülen, kemiklerin kırılması müstehab sayılmıştır. Şu halde durum niyete göre değişmektedir. Hangisine tefe’ül edilmişse ona göre hareket edilmesi iyi olur.
Akîka kurbanının etinden bunu tasadduk eden kimsenin yiyebileceği gibi, ev halkı da bu etten istifâde eder. Bir kısmı da ihtiyaç sahiplerine dağıtılır.
Hz. Aişe (r.a.)’den şöyle rivâyet edilmektedir.
“Resul-i Ekrem (s.a.s.} bize erkek çocuklar için iki, kız çocukları için bir koyun “akîka” olarak kurban etmemizi emretti.” (Ibn Mâce hadis no: 3163, Zebâih, no: 1515).
Yine Hz. Âişe validemizin rivâyetine göre, Peygamber Efendimiz (s.a.s.), torunları Hasan ile Hüseyin’in doğumlarının yedinci günü akika kurbanlarını kesmiş ve adlarını koymuştur.
İslâm’dan önceki câhilî Arap toplumunda sadece erkek çocuklar için kurban kesilirdi; kız çocukları için böyle bir merâsim söz konusu değildi. İslâm bu değişikliği yaparak kız çocuklarına da değer verilmesini sağlamıştır.
Akika Kurbanı duası
Akika kurbanı çocuğun vücuduna karşı şükür mahiyetinde kesilen bir kurbandır.Bu kurbanı çocuğun babası kesebileceği gibi,onun adına vekil olarak başkasıda kesebilir ancak tekbir getirip niyet ettikten sonra şu duayı okumalıdır.
‘Allahümme hazihi akikatü fülanin demüha bidemihi,ve lahmüha bilahmhi,ve azmüha biazmihi,ve cildüha bicildihi,ve şa’ruha bişa’rihi,Allahümme-calha bidaen libni fülanin minennarı.’
Bu duanın Türkçe meali yani anlamı şudur:
Ey Allahım bu fulanın akika kurbanıdır.Bu kurbanın kanına karşı fülancanın kanını ve etine karşı etini san atakdim ediyorum.Kemiklerine karşı kemiklerini,derisine karşı derisini,ve saçlarına karşı yününü takdim ediyorum.Ey Allahım bu kurbanı Fülanca oğlumun cehennemden kurtulması için fidye olarak kabul et!..
