“Amme” kelimesi, “âmm, umum”dan türetilmiş olup kapsama ve kuşatma (şümul ve ihate) anlamınadır. Her çokluğa, fertleri sayılamayacak oranda çok olan halk topluluğuna ıtlak olunur. “Âmm” kelimesinin ifade ettiği çokluk, “âmme” kelimesinin delâlet ettiği şeyde mübâlağalı bir şekilde söz konusu olmaktadır ki, özetle büyük-küçük, erkek-dişi, zengin-fakir, vb. her yerde şümulü anlatır.
Ammeye ait-bir akarın, yetkili kişiyle müşteri arasında düşük bir fiyat ve gerçek satış ilam yapılmadan düzmece bir ilanla ve kanuna uydurularak anlaşmalı bir şekilde satışı yapılamaz.
Böyle bir alış veriş haramdır ve bu yolla yapılan satış da sahih değildir (17). Görevli de müşteri de mesuldür. Aym şekilde icar mukavelesini yapmak da caiz değildir.
Âmme hukukunun mahiyetine gelince: Amme hukuku, devlete uygulanan hukuk kurallarının bütünü, kısacası devlet hukuku olarak tanımlanabilir. Yani bu hukukun konusu bizzat devlet, devlet teşkilâtı ve organları, hükûmet ve idare ile faaliyetleri, bunlarla fertler arasındaki ilişkilerdir.
Dipnot
(17) El-Hidaye