Bir kimse başkasının tesiri altında kalır yâni karışırım hakkında dedikodu yapılır veya boşanması için ısrar edilir, o da boşarsa boşanır. Bu hususta hiç ihtilâf yoktur. Ama silâh tehdidi altında hanımını boşarsa Şâfiî mezhebinde boşanmaz. Peygamber (sav) “Ümmetimden yanılmak, unutkanlık ve yapılması için zorlandıkları şeyin hükmü kalkmıştır” buyurmuştur. Hanefi mezhebinde ise boşanır.
– “Allah, kimseyi, elinde olmadan kalbine gelen çirkin şeylerden dolayı -onları yapmadığı veya konuşmadığı sürece- hesâba çekmeyecektir.”(Buharî, Talak, 11).
– Buharî, İlim, 44’te, Şurut 12, Tefsir-Enbiya 27(doğrusu, 21)de bu konu yoktur. İlk iki yerdeki “unutma” kelimesi, oralardaki Hz. Musa-Hz. Hızır kıssasında vardır.
– “Şüphesiz Allah, ümmetimden, hatâ, unutma ve yapmaya zorlandıkları şeyin (hükmünü) kaldırmıştır”, “Allah, kimseyi, elinde olmadan kalbine gelen çirkin şeylerden dolayı -onları yapmadığı veya konuşmadığı sürece- hesâba çekmeyecektir.” hadis rivayetleri için (bk. İbn Mece, Talak, 16).
– Buharî ve Müslim’de geçen aşağıdaki hadislerde, Peygamberimizin (a.s.m) bir kısım hususiyetleri zikredildiği halde, adı geçen “hatâ, unutma ve icbar”la ilgili hususların yer almaması dikkat çekicidir:
– Ebu Hureyre anlatıyor: Resulüllah (a.s.m) şöyle buyurdu: “Şu altı şeyle peygamberlerden üstün oldum: Bana belagat-fesahat/veciz anlatım gücü verildi. Düşmanın kalbine salınan korkuyla zafer kazandım. Savaş ganimetleri bana helal kılındı. Yeryüzü bana temiz ve mescit kılındı. Önceki peygamberler kendi kavimlerine hususî olarak gönderilirken, ben bütün insanlara gönderildim. Peygamberlik benimle sona erdi.” (Müslim, Mesacid, 1)
– Hz. Cabir anlatıyor: Resulüllah (a.s.m) şöyle buyurdu : “Benden önce hiç kimseye verilmeyen beş şey bana verildi: Bir aylık mesafeden düşmanın kalbine salınan korkuyla zafer kazandım. Yeryüzü benim için mescit ve ter temiz kılındı. Öyle ki ümmetimden bir kimse nerede olursa olsun, namaz vakti geldiğinde orada namazını kılabilir. Savaş ganimetleri bana helal kılındı. Ki benden önce hiç kimseye helal kılınmadı. Bana şefaat verildi(diğer peygamberlerinkinden farklı bir şefaat) Bütün insanlara gönderildim.” (Buharî, Teyemmüm, 1)
