Ücretle tutulan çoban, yaydığı sürüden biri veya birkaç tanesi helâk olursa sorumlu sayılır mı?
Çoban, yaydığı sürüye itina gösterdiği halde biri veya birkaç tanesi helâk olursa, meselâ kurt hücum edip bir davar parçalarsa sorumlu sayılmaz. Çünkü çoban emin kabul edilir. Ama itina göstermez, sürüyü kendi başma bırakıp sağa sola gider veya uykuya dalar ve bunun sonucunda kurt bir davar öldürürse zâmin olur (35).
Hz. Peygamber, amcası Ebû Tâlib hayatta iken ve ticârete başlamadan evvel bir müddet “çobanlık” yapmıştır. Bu meslek, Araplar arasında basit, sıradan bir meslek değil, eşrâf ve zengin çocuklarının da yaptığı bir işti. Ayrıca çobanlık, hemen hemen bütün Peygamberlerin meşgalesi olmuştur. Bununla Allâh Teâlâ onlara teblîğ vazîfesini vermeden önce, idârecilikte lâzım olan birtakım husûsiyetler kazandırmıştır.
Dipnot
(35) al-Fıkh a’la’l-mezâhib al-Arba’a c. 3, s. 153