Cuma namazın fazileti ve önemi anlamak için sadece Kur’anı Kerim Cuma suresi 9. ayete bakarak anlayabiliriz. Yüce Allah (c.c) buyuruyor ki: “Ev îman edenler!… Cuma günü namaza çağrıldığınız zaman alış verişi (ve her türlü dünyalık işi) bırakarak Allah’ı anmaya (O’na ibâdet etmeye) koşunuz. Bunu, eğer bilirseniz sizin için çok hayırlıdır. ” farz olan Cuma namazının, dünyalık elde etmekten daha kazançlı daha hayırlı ve faydalı olduğunu, devam eden ayette de Allah’a karşı kulluk vazifesi yerine getirildikten sonra günlük hayattaki işlerin yapılabileceğini, her şeyin sahibi olan Allah’ın kulları için yarattığı nimetleri elde etmek için çalışılabileceğini bildirmektedir. Ruhlara yepyeni bir gıda takdim edilirken bir yadandan cuma namazın feyzinden ve sevabından alarak hem dünyanı hemde ahiretininizi kurtarırsınız inşaallah
Cuma; cem olmak, toplanmak mânalarına gelir. Cuma günü çok değerli ve mübarek bir gündür. Bu konuda Peygamber Efendimiz (s.a.v) diyor ki: Cuma günleri bana yetmiş defa salât ve selam getiren kimsenin yetmiş yıllık ufak-tefek günahları bağışlanır. Cuma, müminlerin bayramıdır. Cuma gününde Müslümanlar bir araya gelir, topluca Cuma namazı kılar, birbirleriyle görüşüp kaynaşırlar. Dolayısıyla bu büyük gün ibadetin şuurunda olmayan, bunun idrakinden uzak, ilgisizlik içinde kalanların zararlı çıkacağını ve “Üzerine güneş doğan günlerin en hayırlısı cuma günü olduğunu bir kez daha hatırlatmak isteriz. Bugün yapılan ibadetlere en az, iki kat sevap verilir. Hadislerden de anlaşılacağı gibi cuma günü yapılacak ibadetin fazileti ve değeri başkadır. Yüce Rabbimiz, mü’minlerin duygu ve düşüncelerinde, söz ve fiillerinde dünya ve ahiret dengesini oluşturmalarını, her iki hayat için de çalışılmalarını ister. Dünya hayatı, ebedî âlemdeki hayata göre çok kısadır; kul bunu unutup dünya ebedî imiş gibi kendini ona vermemeli, dünyasını âhireti için değerlendirmelidir:
Peygamberimiz (s.a.v) diyor ki:
Cuma günleri bana bol bol salât ve selam getirin. Çünkü bugün mü’m in arasında meleklerin, bol bol dolaştığı bir gündür. Salivat getiren bir kimsenin bu salavatı daha biter bitmez bana ulaştırılır.
Yukarıdaki Âyetin iniş sebebi şudur: Bir cuma günü sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) minbere çıkmış hutbe okurken Şam’dan ticaretten dönmekte olan Dıhyet-ül Kel-hî’nin ayak basışını duyurmak için davullar çalmaya başlar. Davul sesini duyan cemaat da birer birer camiyi terk eder Camide sadece bu iki kişi kalır.
Bunun üzerine; “Ey îman edenler!.. Cuma günü namaza çağırıldığınız zaman alış verişi (Ve her türlüdünyalık işi) bırakarak Allah’ı anmaya (O’na ibâdet etmeye) koşunuz. Bu, eğer bilirseniz sizin için çok hayırlıdır. ”
“Onlar bir ticaret, yahut oyun veya eğlence görünce seni ayakta bırakarak dağılıp gittiler. (Benim adıma onlara) de ki: Allah katındaki mükâfat; eğlenceden de ticaretten de daha hayırlıdır. Allah, en hayırlı rızık verendir diyen âyetler inmiştir.
Bu konuda sevgili Peygamberimiz (s.a.v.) şöyle buyuruyor:
“Varlığımı kudret elinde tutan Allah’a and olsun ki, o gün camide sizden o iki kişi de kalmayıp çıkıp gitseydi, şüphesiz ki vadiler ateşelerle dolup taşardı.” Nitekim yüce Allah (c.c.) şöyle buyuruyor: “Allah (c.c.) insanları birbirleri vasıtasıyla temizleyip yok etmeseydi yeryüzü fesada boğulurdu.”
Peygamberimiz (s.a.v) diyor ki: “Kıldıktan sonra kolaylıkla evine dönebilecek herkese Cuma namazını kılmak farzdır.”
Peygamberimiz (s.a.v) diyor ki:
“Hiçbir mazereti olmaksızın Cuma namazını terk eden kimseler, (günahını affettirmek için fakirlere) bir dinar, eğer bulamazsa yanm dinar sadaka versin. (Hiç bir zaman mazeret ve engel olmaksızın) ard arda üç Cuma terk eden kimsenin (Herhangi bir davada başkatarına yapacağı) şahitliği kabul olunmaz.”
Peygamberimiz (s.a.v) diyor ki:
“Cuma günü boy abdesti alan kimsenin ufak-tefek günahları affolunur. Aynı kimse cuma namazını kılmak üzere camiye hareket ettiğinde attığı her adım karşılığında yüce Allah (c.c.) kendisine yirmi yıllık i-bâdet sevabı yazar. Cumayı kıldığında ise yüz yıllık i-bâdet sevabı kazanır.”
Peygamberimiz (s.a.v) diyor ki:
“Bence cuma namazını kılman, nafile hac ibâdetinden daha sevimlidir, (değerlidir.)”
Fıkıhçılar tarafından cuma namazının farz olması veya bir kişinin bu namaza katılmasının gerekli olmasının bazı şartları olduğu ifade edilir. Cuma namazının diğer namazlardan başka olarak kendisine özgü on iki şartı daha vardır. Bunların altısı vücubunun (farz olmasının), diğer altısı da edasının şartlarıdır.
Hür olmak, esir veya hapis olmamak.
Mukim olmak, yolculukta olmamak.
Sıhhatli olmak, namaza gidemeyecek kadar hasta olmamak.
Kör olmamak.
Ayakları sağlam olmak.
Namaza gitmeye mani ve gitmemeyi mübah kılan bir özrü bulunmamak, (Düşman korkusu, şiddetli yağmur, çamur gibi şeyler.)
Cuma namazı kılınacak yerin şehir olması, (izin verilen köylerde de kılınabilir)
Namazı emir veya vekilinin kıldırması,
Öğle namazı vaktinde kılınması,
Cemaatin huzurunda hutbe okunması,
İmamdan başka en az üç kişi bulunması,
Cuma namazı kılınan yerin herkese açık olması.
