Herhangi bir kimsenin elindeki malın haram olduğu bilinse, onunla alışveriş yapmak caiz midir? Veya elinde haram mal olduğunu bilen kişi bunu ne yapması lazımdır?
İslâm dininde kesin olarak yapılmaması istenilen şey. Çoğunluk İslam hukukçularına göre, haram; delâleti kesin olan âyetle mütevâtir ve meşhur hadisle veya zannî delil sayılan âhâd haberle (haber-i vâhid) de sabit olur. Yukaradaki soruya gelirsek onuda şöyle kısa ve öz olarak bahsedelim.
Herhangi bir kimsenin malı haram ve gayrimeşru olursa onunla alışveriş yapmak haramdır (1). Ondan alınan şeyi yemek veya satmak da haramdır. Mesalih-i âmmeye ve fakirlere verilmesi lâzımdır.
ŞÜPHELİLERDEN KAÇMAK
Numan b. Beşir (r.a.)’den rivayet edilmiştir. Demiştir ki Resulullah (s.a.v.):
«Şüphesiz helâl de haram da bellidir. Fakat ikisinin arasında insanlardan bir çoğunun bilmeyeceği şüpheliler de vardır. Kim o şüphelilerden sakınırsa, dinini şerefini kurtarmış olur. Kim de o şüphelilere düşerse haramın içine düşmüş olur. O kimse tıpkı hayvanlarını korunun etrafında otlatan çoban gibidir ki, o çok sürmeden hayvanlarını o çayırın içinde otlatmış olabilir. Haberiniz olsun ki, her hükümdarın bir korusu vardır. Allah’ın korusu da haram kıldığı şeylerdir. Gözünüzü açın, cesedin içinde öyle bir et parçası vardır ki, o iyi olduğu zaman bütün cesed iyi olur. Bozulduğu zaman bütün cesed bozulur. Gözünüzü açın ki o (et parçası) kalptir.» buyururken işittim. (Buhari-Müslim-Ahmed b. Hanbel)
Dipnot
(1) el-Mecmu’u, c. 9, s. 377